ناترازی مقطعی گاز ایران در فصول سرد سال مشکلاتی برای بخش صنعتی کشور ایجاد میکند که منجر به قطعی احتمالی گاز یا برق میشود. این اختلالات اثرات نامطلوبی بر رشد اقتصادی و درآمدهای ارزی دارد. برای جلوگیری از این گونه ناترازیها و تأثیر مخرب آنها، رویکردی چندجانبه مورد نیاز است. موضوع تولید گاز برای ایران نه تنها به دلایل اقتصادی بلکه برای جلوگیری از آسیبهای اقتصادی و تثبیت ارز کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. ایران در فصول سرد سال با ناترازی گاز مقطعی مواجه است که چالشهای مهمی برای بخش صنعت ایجاد میکند و میتواند منجر به قطع گاز یا برق شود، این اختلالات مانع رشد اقتصادی میشود و درآمدهای ارزی را با مشکل مواجه میکند. تأکید بر بهینهسازی مصرف گاز در بلندمدت و تکیه بر منابع گازی ایران در کوتاهمدت، راهحلهای بالقوه این مشکل است.
در بلندمدت، بهینهسازی مصرف گاز برای رسیدگی مؤثر به مسئله ناترازی ضروری است. تشویق اقدامات بهرهوری انرژی و ترویج استفاده از منابع انرژی جایگزین میتواند به کاهش تقاضای کلی برای گاز کمک کند. اجرای سیاستها و مشوقهایی که صنایع و خانوارها را به اتخاذ فناوریها و شیوههای کارآمد انرژی تشویق میکند، به چشمانداز انرژی پایدارتر و متعادلتر کمک میکند.
در کوتاهمدت، تکیه بر منابع گاز فراوان ایران برای کاهش ناترازی تولید گاز بسیار مهم است. ایران پیشرفت چشمگیری در استخراج گاز از میادین پیچیده فراساحلی مانند فاز ۱۱ پارسجنوبی داشته است. این پروژه که از سوی پیمانکاران ایرانی با استفاده از فناوری و منابع داخلی انجام شده است، تولید و عرضه گاز کشور به صنایع به ویژه در شرایط بحران ناترازی فصلی را افزایش داده است. با بهرهگیری از فناوری و قابلیتهای تولید در داخل ایران، میتوان استخراج گاز از میادین فراساحلی را بیش از پیش افزایش داد.
برای افزایش ظرفیت استخراج گاز و رسیدگی مؤثر به ناترازی فصلی، سرمایهگذاری مستقیم در صنعت ضروری است. تأمین منابع مالی صنایع برای گازرسانی خود در فصول سرد سال نه تنها عملکرد بیوقفه آنها را تضمین بلکه به تولید کلی گاز ایران نیز کمک میکند. ایران با سرمایهگذاری در توسعه قابلیتهای استخراج گاز، میتواند از منابع غنی خود استفاده و تقاضای افزایشیافته را در دورههای اوج مصرف برآورده کند.
گسترش تجارت گاز در فصول غیرسرد سال و تداوم برداشت گاز از میادین مشترک گازی
با افزایش منابع مالی صنایع برای تأمین گاز خود در فصول سرد، ایران نیز میتواند تجارت گاز خود را در فصول گرم سال افزایش دهد. ایران با بهرهبرداری از ذخایر عظیم گاز در میادین گازی مشترک، میتواند ظرفیت استخراج گاز خود را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. این رویکرد امکان رشد پایدار اقتصادی و درآمدهای ارزی را حتی در دورههای اوج مصرف بدون ایجاد اختلال در عرضه گاز به سایر صنایع فراهم میکند.
تقویت رشد صنعتی کشور
در پیک مصرف زمستانه
خودتأمینی گاز صنایع نه تنها ناترازی فصلی و مقطعی را برطرف میکند، بلکه باعث رشد اقتصادی و ثبات ارز خارجی نیز میشود. گازرسانی بدون وقفه به صنایع، ادامه فعالیت آنها را تضمین میکند و به آنها امکان میدهد در توسعه اقتصادی کشور سهیم باشند. ایران با توانمندسازی صنایع با ابزارهای خود عرضه گاز، میتواند ثبات اقتصادی خود را حفظ و جایگاهش را در بازار جهانی تقویت کند.
رسیدگی به ناترازی تولید گاز برای ثبات اقتصادی ایران
با ورود منابع مالی صنایع در جهت خودتأمینی گاز فصول سرد سال، علاوه بر اینکه در فصول گرم سال، تجارت گاز ایران نیز افزایش مییابد، بلکه ایران میتواند ظرفیت برداشت گاز کشور از میادین مشترک گازی را به طور چشمگیری افزایش دهد. همچنین رشد اقتصادی و ارزآوری صنایع نیز در مدتزمان مربوط به اوج پیک مصرف تداوم خواهد داشت و گاز صنایع دیگر قطع نخواهد شد. پرداختن به موضوع ناترازی تولید گاز برای ثبات و رشد اقتصادی ایران حیاتی است. کشور میتواند با بهینهسازی مصرف گاز در بلندمدت و تکیه بر منابع گازی ایران در کوتاهمدت، ناترازی فصلی را کاهش دهد و از ایجاد اختلال در بخش صنعت در دورههای پیک مصرف جلوگیری کند. سرمایهگذاری مستقیم در صنعت و استفاده از فناوری از میادین گاز مشترک، ظرفیت استخراج گاز را افزایش میدهد و خودتأمینی گاز را برای صنایع تضمین میکند. این رویکرد نه تنها مشکل ناترازی را حل میکند، بلکه از رشد اقتصادی و ثبات ارز خارجی نیز حمایت میکند. با اجرای استراتژیها و سیاستهای جامع، ایران میتواند به چشمانداز انرژی پایدارتر و متعادلتر دست یابد و از تأمین پایدار گاز برای صنایع خود اطمینان حاصل کند.
تأمین نیاز گاز صنعت در پیک مصرف با رسیدن به فناوری بهرهبرداری گاز از میادین مشترک
هادی بیگینژاد، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با روزنامه جوان در مورد بهرهبرداری از فاز۱۱پارسجنوبی گفت: بین سالهای ۷۶تا ۸۰برای توسعه پارسجنوبی اقدام شد. از سال۷۹ یا ۸۰ تصمیم گرفته شد شرکتهای خارجی را برای اجرای این پروژه بیاورند، یک پیمانکار داخلی هم کنار آنها باشد و یاد بگیرد که چطور کار میکنند و توسعه را انجام میدهند، به همین منظور شرکت توتال آمد، بعد دیگر شرکتهای خارجی هم آمدند، پتروپارس کنار اینها ایستاد که کار را جلو ببرد، اما کار به نتیجه نرسید. در دولتهای نهم و دهم جمعبندی این شد که اجرای پروژه را به شرکتهای داخلی بدهیم، نهایتاً با پتروپارس قرارداد بستند که کار را شروع کند.
این عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: در دولت روحانی اعلام کردند ما باید سراغ همان خارجیها برویم و مجدداً توتال را آوردند. توتالیها آمدند و مدتی ماندند، اطلاعاتریزی هم گرفتند و رفتند، نتیجه این شد که سالهای سال شرکتهای خارجی ما را سرکار گذاشتند. بعد از آن و در دولت سیزدهم تلاش شد این فاز به دست خود ایرانی ساخته شود و توسعه یابد و امروز میتوانیم بگوییم این فاز تمام ایرانی است و به دست متخصصان خودمان و با ابتکار خاصی ساخته شد.
وی ادامه داد: نتیجه این شد که امروز ایرانیها توانمندی تمام زمینههای بهرهبرداری گاز را بومیسازی کردهاند و در مناطق بعدی و میادین و مخزنهای جدید قطعاً دستاوردهای بهتری نشان خواهیم داد.
نماینده مردم ملایر در مجلس گفت: اگر کل این فاز به بهرهبرداری برسد، حدود ۵۶میلیون مترمکعب است، بنا بر این است تا پایان سال از ۲۸میلیون مترمکعب آن استفاده شود. بعد از آن حدود چهار سال بعد یعنی سال۱۴۰۷ به تمام تولیدات این فاز یعنی ۵۶میلیون مترمکعب با چشماندازی که در نظر گرفته شده است، میرسیم. ناترازی گاز ما در پیک چندصدمیلیون مترمکعب است که به این میزانی که از این فاز برداشت میکنیم، میتوانیم این ناترازی را جبران کنیم، به خصوص که نیاز صنعت کشور نیز کمتر از ۱۰۰ میلیون مترمکعب در روز است و با بهرهبرداری از فاز ۱۱ پارسجنوبی و دیگر میادین مشترک گازی به راحتی میتوانیم گاز موردنیاز صنعت و بخش مولد اقتصاد را تأمین کنیم.