اثري كه هم اينك در معرفي آن سخن مي‌رود، بازخواني منظومه انديشگي زنده‌ياد آيت‌الله سيد محمود طالقاني را در دستور كار قرار داده است. اين پژوهش از سوی مريم صفري انجام شده و مركز اسناد انقلاب اسلامي به انتشار آن همت گماشته است. تارنماي ناشر در اشارتي كوتاه، در باب محتوا و مضمون اين كتاب آورده است: «آيت‌الله طالقاني با تفكري ديني و انقلابي و مشي پدرانه و هدايت همه نيروهاي انقلابي و ديني و ملي، با گروه‌هاي گوناگوني كه در برابر استبداد قد علم كرده بودند، همراه شد تا سايه شوم استعمار و استبداد را از سر مردم برد‌ارد. وي در طول چند‌د‌هه مبارزه، ملي‌گرايان وفادار به آرمان‌هاي ملي را حمايت و بيانيه تأسيس نهضت آزادي را امضا مي‌كند، فد‌ائيان اسلام را پناه ميدهد و حتي مجاهد‌ين خلق او را پد‌ر خطاب مي‌كنند. وي در عين حال، در همه شرايط بر باورهاي ديني و اسلام انقلابي تأكيد می‌کرد و پيوسته به دفاع از نهضت اسلامي مي‌پرداخت و از حاميان جدي و پيروان وفادار رهبري امام خميني(ره) بود. اين رفتار نشان ميدهد كه آيت‌الله طالقاني با برخورداري از جايگاه والاي معرفت ديني و آموزه‌هاي اسلامي، كنشگري فعال و موفق در بسيج نيروهاي صادق و انقلابي بوده است و از سعه‌صدر لازم و بردباري اجتماعي و تحمل سليقه‌ها و تفكرات ديگر برخوردار بود، لذا اين ويژگي است كه شخصيت او را در تاريخ معاصر ممتاز مي‌سازد...».
سايت مركز اسناد انقلاب اسلامي در يادداشتي ديگر در باب چند و چون ترتيب و تبويب مطالب در اين تحقيق، چنين مي‌نويسد: «اين اثر مشتمل بر دو بخش و هر بخش، شامل چهار فصل است. بخش اول بنيان‌هاي انديشه آيت‌الله طالقاني را بررسي مي‌كند. فصل اول اين بخش نگاهي است به زندگي علمي، اجتماعي و سياسي آيت‌الله طالقاني. اين فصل مخاطب را با شخصيت طالقاني آشنا كرده و خواننده را براي ورود به مبحث اصلي كتاب كه همانا سير در آرا و انديشه‌هاي سيد محمود طالقاني است آماده مي‌كند. فصل دوم اين بخش، سيري در آثار و مكتوبات بر جاي مانده از آيت‌الله طالقاني است كه بخشي از انديشه وي از اين رهگذر بر خواننده معلوم شود. فصل سوم جريان‌هاي فكري تأثيرگذار بر انديشه وي را بررسي مي‌كند كه جريان ملي‌گرايي، جريان مشروطه‌خواهي، جريان فكري انقلابي و... از آن جمله است. فصل چهارم نيز به تدقيق در مباني فكري و نظري آيت‌الله طالقاني اختصاص دارد. در اين بين مباني معرفت‌شناسي، روش‌شناسي، انسان‌شناسي و هستي‌شناسي وي نيز مورد بررسي قرار مي‌گيرد. بخش دوم، سياست و حكومت را در آراي آيت‌الله طالقاني وارسي مي‌كند. اين بخش نيز چهار فصل دارد. فصل نخست به بررسي دين و سياست، در انديشه اين متفكر بزرگ اختصاص دارد. فصل دوم مفاهيم بنيادين حكومت مردم‌سالاري ديني را در انديشه طالقاني بررسي مي‌كند، مفاهيمي چون آزادي، برابري، عدالت و... سومين فصل، شورا و نظام شورايي را در انديشه طالقاني واكاوي مي‌كند و فصل چهارم، به حكومت مطلوب و ابعاد آن در نظرگاه وي اختصاص دارد...».
