روحالله لطیفی، سخنگوی سابق گمرک جمهوری اسلامی ایران و سخنگوی کمیسیون روابط بینالملل و توسعه تجارتخانه صمت در گفتوگویی درباره روابط تجاری ایران و عربستان میگوید: «افتتاح اتاق بازرگانی مشترک قطعاً به افزایش تجارت و نزدیک کردن تجار دو طرف به یکدیگر کمک میکند، اما موضوع ما و عربستان در گام اول اساساً اتاق مشترک نیست روحالله لطیفی، سخنگوی سابق گمرک جمهوری اسلامی ایران و سخنگوی کمیسیون روابط بینالملل و توسعه تجارتخانه صمت در گفتوگویی درباره روابط تجاری ایران و عربستان میگوید: «افتتاح اتاق بازرگانی مشترک قطعاً به افزایش تجارت و نزدیک کردن تجار دو طرف به یکدیگر کمک میکند، اما موضوع ما و عربستان در گام اول اساساً اتاق مشترک نیست؛ دو کشور جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در بحث تجارت متأثر از برخی سیاستهای حکمرانی هستند، برای مثال ممکن است ایران با برخی کشورها مانند امارات، ترکیه، افغانستان و آذربایجان، اختلافات سیاسی و حتی مرزی داشته باشند، اما تجارت میان این کشورها تأثیر چندانی از این موضوع نپذیرفته است، درحالی که با عربستان خلاف این اتفاق است و عربستان از جمله کشورهایی محسوب میشود که به دلایل مختلف تجارت تحت تأثیر سیاستگذاریهای حکمرانی آن با ایران
قرار گرفته است.»
وی میافزاید: «در نتیجه میتوان گفت زمانی تجارت میان ایران و عربستان شاهد رشد در گذشته بود که روابط سیاسی در عالیترین سطح خود بود و زمانی که روابط سیاسی حذف شده، تجارت میان دو کشور کاهشی و در نهایت به صفر رسید، بنابراین هنگامیکه دو کشور از دوسال گذشته با یکدیگر وارد مذاکره شدند و چند دور مذاکره انجام دادند باعث شد تا تجارت ایران و عربستان که کاملاً متوقف بود آغاز شود و بر اساس نوع مذاکرات روابط تجاری مجدد حتی با حداقل میزان شکل گیرد.»
لطیفی تصریح میکند: «هنگامی که مذاکرات به نتیجه نزدیک شد از سه ماه گذشته تاکنون بیش از ۱۴میلیون دلار تجارت فولاد میان دو کشور انجام شد. باید به این نکته توجه کرد که تجارتهای مرتبط با فولاد معمولاً بازارهای مستمر و ادامهدار را میطلبد و این موضوع نشان دهنده آن است که روابط تجاری دو کشور برای مباحثی مانند فولاد که به استمرار نیاز دارد مهیا شده است، در نتیجه این موضوع در ۱۱ماه گزارش اعلامی گمرک در سال گذشته با ۱۴ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار تجارت میان ایران و عربستان به اتمام رسیده که نشان دهنده نزدیک شدن روابط به نتیجه مثبت است.»
لطیفی مزایای برقراری روابط تجاری میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی را در ایجاد کریدور ترانزیتی جدید و برطرف کردن نیازها متقابل میداند و میگوید: «با برقراری روابط تجاری میان این دو کشور مسیر عبور کالا و انرژی از خلیج فارس به سمت آسیای میانه، قفقاز، شرق اروپا و روسیه برای عربستان مهیا میشود و از سوی دیگر عربستان میتواند مسیر عبور کالا از آسیای میانه، قفقاز، روسیه و ایران از مسیر جادهای و ریلی از خاک این کشور به سمت دریای سرخ و مدیترانه باشد. به این مفهوم که مسیر جدیدی در حوزه ترانزیت فعال میشود که کالا را از این منطقه پرجمعیت به منطقه پر جمعیت آفریقا و اروپا انتقال میدهد. عرصه دیگر همکاریهایی که میان ایران و عربستان در حوزه اقتصادی میتواند صورت بگیرد به شدت قابل توجه است. بحث سرمایهگذاری عربستان سعودی در ایران اخیراً در حال مطرح شدن است و سرمایه گذاری معمولاً در جایی اتفاق میافتد که ریسک سرمایهگذاری در آن کم باشد و آینده روشنی وجود داشته باشد. این موضوع نشان میدهد علاقهمندی عربستان برای سرمایهگذاری در بازار ایران و کشش بازار ایران برای سرمایهگذاری عربستان مطلوب است. این موضوع میتواند دو کشور را برای همکاری و همگراییهای بیشتر در آینده سوق دهد.»
وی تأکید میکند: «با توجه به اینکه عربستان سعودی سرزمین خشک و کم بارانی است و جمهوری اسلامی ایران سرزمین چهار فصل، ایران میتواند در زمینه مواد غذایی تأمین کننده و شریک مطمئن و راهبردی برای این کشور محسوب شود. همچنین انواع فولاد و آلیاژهای مرتبط با آن را برای صنایع نوپای عربستان فراهم کند. از سوی دیگر عربستان میتواند پلی برای تکنولوژیهای تحت تحریم برای ایران باشد و در حوزههای امنیت، همگرایی کشورهای منطقه، برون رفت از چالشهای فعلی امنیتی منطقه از جمله در یمن و لبنان، تولید و عرضه هدفمند نفت در بازارهای جهانی با همراهی و تعامل جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی میتواند به شدت تنشها را کاهش دهد و به سود دوکشور و جهان اسلام باشد.»
سخنگوی کمیسیون روابط بینالملل و توسعه تجارت خانه صمت، دو کشور ایران و عربستان را با تمام وجود تمامی اشتراکات، هویت و حکمرانی متفاوت میداند و میگوید: «باید مد نظر داشته باشیم که دو کشور بهرغم اشتراکات فراوان تفاوتهایی هم دارند و باید تلاش کنند اشتراکات یکدیگر را تقویت و تفاوتها را درک کنند. شاید بسیاری از چالشها به تفاوت هویت دو کشور برگردد که هر کدام ضمن افزایش مؤلفههای قدرت، بخشی از فرهنگ، مذهب واندیشهها را در منطقه نمایندگی میکنند و روابط مستمر این دو کشور نیازمند درک این موضوعات است.»
لطیفی در پایان خاطرنشان میکند: «بسته به نوع تغییراتی که در سیاستگذاریهای دو کشور ایجاد میشود میتوانیم انتظارات متفاوتی از حجم تجارت و نوع سرمایهگذاریها داشته باشیم، اما در خوشبینانهترین حالت میتوانیم انتظار بیش از چندین میلیارد دلار تجارت میان ایران و عربستان را داشته باشیم. پیشتر عربستان سعودی در حوزههای مواد غذایی، استحصال و تهیه روغن خوراکی، آبمیوه و کنسانتره سرمایهگذاریهایی در ایران داشته، اما اکنون شرایط متفاوت است و میتوان انتظار سرمایه گذاری در استخراج نفت، موارد مرتبط با صنایع بالادستی و پایین دستی نفت، معادن و تهیه محصول نهایی از معادن، ماشین آلات مرتبط با صنایع، حوزه گردشگری و حمل و نقل و ترانزیت را از عربستان داشت. با توجه به میانجیگری چین برای توافق میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی یکی از بهترین سرمایهگذاریها میتواند روی حمل و نقل زمینی از چین به مقصد عربستان از طریق ایران و عراق یا حمل و نقل ترکیبی از چین به عربستان از طریق ایران و خلیج فارس باشد که برای آن به سرمایه گذاری در حوزه مسیرهای انرژی، ریلی و کشتیرانی ایران نیاز است.»