اواخر هفته گذشته بود كه خبري دستبهدست چرخيد و آنقدر از گزارههاي جذابيت خبري پر بود كه خيلي زود همه را باخبر كرد. این خبر نشان ميداد نفيسه سنگدويني، دختر يكي از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي با وجود آنكه در آزمون استخدامي وزارت نفت قبول نشده اما بنا به دستور وزير نفت به استخدام اين وزارتخانه درآمده است. بر اساس نامه منتشر شده كه مهر «محرمانه» نيز دارد با جذب نفيسه سنگدويني در قالب قرارداد مدت معين موافقت شده است. نفيسه سنگدويني با مدرك كارشناسي فناوري اطلاعات و ارتباطات IT از دانشگاه آزاد ساري و با معدل 67/14 در سمت مسئول دبيرخانه و اسناد معاونت توسعه مديريت و سرمايه انساني وزارتخانه نفت جذب شده است.
با استخدام يك آقازاده در وزارت نفت به رغم رد شدن در آزمون استخدامي، خشمي عمومي در فضاي مجازي شكل گرفت و طبيعي هم بود. در هر دولتي چنين خبري اعتراض عمومي را برميانگيخت، در دولت سيدابراهيم رئيسي اما به دو دليل اين اعتراض شديدتر شد؛ اول آنكه حامیان دولت انتظار شکلگیری چنین چیزی را نداشتند و از اين رو بسياري از معترضان كساني بودند كه خود به او رأي داده بودند. طبعاً حاميان رئيسي بدون در نظر گرفتن اولويتهاي سياسي و جناحي به اين اقدام معترض بودند. دوم آنكه رئيسي مخالفان اصلاحطلبي دارد كه منتظر بهانه براي تخريب دولت او هستند تا بگويند او نيز مديريتي بهتر از روحاني بر دولتش ندارد، از اين رو اعتراضات به اين اتفاق گسترده شد.
يك دليل ديگر هم مزيد بر علت شد و آن اينكه يك سوي ديگر ماجرا نماينده مجلس اصولگرا بود.
به رغم اين تحليلهاي سياسي، آنچه انجام شده بود، واقعاً جاي اعتراض داشت. چرا يك آقازاده بايد خلاف روال قانوني در وزارت نفت استخدام شود؟ جواب اين سؤال در روزهاي پس از اعلام خبر روشن شد، البته همه معترضان به اين اتفاق، دنبال جواب نبودند، با اين حال براي آنهايي كه علاقهمند به كشف حقيقت ماجرا بودند، خبر روشن شد.
طبيعي است كه نامه معاون وزير نفت در امور منابع انساني به شخص جواد اوجي، وزير نفت براي استخدام دختر يك نماينده مجلس ذهن هر فردي را به سمت اعطاي رانت و بده بستان بين يك عضو كميسيون انرژي و وزارت نفت هدايت ميكند، اما ماجرا از چه قرار است؟
آزمون چراغ خاموش براي خوديها در دوره زنگنه
در دولت دوازدهم و دوران رياست زنگنه بر وزارت نفت، بحث جذب فارغالتحصيلان نخبه دانشگاهي در قالب مدت معين نوين پيگيري ميشود. هر چند كلمات «جذب فارغالتحصيلان نخبه» قشنگ هستند، اما در واقعيت اتفاقات ديگري ميافتد. وزارت نفت دولت دوازدهم براي جذب مدت معين نوين، يك سامانه به نام سامانه فارغالتحصيلان دانشگاهي راهاندازي ميكند. در اين سامانه حدود ۲۸هزار فارغالتحصيل از دو استان كشور كه يكي از آنها تهران بود ثبتنام ميكنند. دقت كنيد كه اين ثبتنام بدون فراخوان عمومي و به صورت سفارشي انجام شده است.
ثبتنام انجام شده و از بين اين ۲۸هزار نفر، حدود ۴۵۰نفر در آزمون جذب نهايي مركز ارزيابي وزارت نفت قبول ميشوند. نكته جالب توجه اينكه وزارت نفت دولت دوازدهم به گونهاي برنامهريزي ميكند كه تمامي اين ۴۵نفر پذيرش شده از همان ابتدا با حقوقهاي نجومي (بيش از ۱۵ميليون تومان در ماه) وارد وزارت نفت شوند، اما ظاهراً جذب اين ۴۵۰نفر در يك فرآيند خودماني و غيرشفاف مسئولان وقت وزارت نفت را راضي نميكند، در نتيجه بيژن زنگنه وزير سابق نفت، آيدين ختلان و فرزين مينو از معاونان وي حدود ۷۵۰نفر را دوباره خودشان دستچين كرده و براي استخدام آنها در وزارت نفت اقدام ميشود. نفيسه سنگدويني دختر رمضانعلي سنگدويني، عضو كميسيون انرژي مجلس نيز يكي از اين ۷۵۰نفري بود كه ظاهراً با چانهزني اين نماينده با بيژن زنگنه در ليست قرار گرفت، سپس دوباره اين ۷۵۰نفر براي تعيين تكليف به مركز ارزيابي رفتند و از اين تعداد ۶۰نفر مورد پذيرش قرار گرفتند، البته پذيرش اين ۶۰نفر به دليل توانمندي آنها نبود بلكه حتي تعدادي از آنها در آزمون مركز ارزيابي رد شدند ولي به هر حال با توصيهها و آزمونهاي چندباره بالاخره با حضور آنها در وزارت نفت موافقت شد. در نتيجه در اين فرآيند غيرشفاف حدود ۵۱۰نفر از خوديها جذب وزارت نفت شدند، آن هم با حقوقهاي نجومي.
پاپوش مديران زنگنه براي وزير نفت جديد
در دولت جديد و دوران وزارت جواد اوجي، وزير نفت جديد، رمضانعلي سنگدويني بابت استخدام افرادي كه در قالب جذب مدت معين نوين پذيرش شدهاند، از وزير نفت پيگيري و اذعان ميكند كه دختر وي نيز از جمله قبولشدگان در آزمون وزارت نفت است. جواد اوجي نيز كه از فرآيند غيرشفاف و رانت طي شده در جذب مدت معين نوين در دولت قبل مطلع نبود، اين پيگيري رمضانعلي سنگدويني را به مهدي عليمددي سرپرست معاونت توسعه مديريت و سرمايه انساني وزارت نفت ارجاع ميدهد.
نكته جالب ماجرا در اين بخش اتفاق ميافتد؛ جايي كه طبق پيگيري خبرنگار فارس، معاون توسعه مديريت و سرمايه انساني وزارت نفت جهت بررسي درخواست وزير، موضوع استخدام دختر رمضانعلي سنگدويني را از معاونان خود جويا ميشود و آنها نيز به وي اطلاع ميدهند كه نفيسه سنگدويني در اين آزمون قبول شده است. در نتيجه بر مبناي اين گزارش غلط معاونان مهدي عليمددي، سرپرست توسعه مديريت و سرمايه انساني وزارت نفت، وي نامه استخدام دختر نماينده را به وزير نفت ارسال ميكند. نكته جالب اينكه همان معاونان منابع انساني كه اين اطلاعات غلط را به مهدي عليمددي دادهاند، از طرف ديگر خودشان اسناد مربوط به عدم پذيرش وي در آزمون مركز ارزيابي را رسانهاي ميكنند. در واقع مديران باقي مانده از دولت روحاني براي وزير نفت جديد پاپوش درست ميكنند.
دستور لغو استخدام از قبل صادر شده بود
نكته جالب ديگر اينكه دستور لغو استخدام دختر عضو كميسيون انرژي از قبل صادر و حتي فرآيند استخدام وي قبل از رسانهاي شدن ماجرا متوقف شده است. همچنين وزير نفت دستور بررسي آزمون اعلام نشده و غيرفراگير سال ۹۹ را كه بدون اطلاع بسياري از متقاضيان برگزار شده است صادر كرده و جذب تمامي افرادي كه ذيل آن آزمون پذيرش شدهاند، متوقف شده است.
نماينده گرگان هر گونه مداخله خود در ماجراي استخدام دخترش در وزارت نفت را رد كرده است. رمضانعلي سنگدويني، عضو كميسيون انرژي مجلس و از حاميان وزير نفت در زمان كسب رأي اعتماد در مجلس، در واكنش به نامه محرمانه براي استخدام دخترش گفت: «در اين خصوص بايد از وزارت نفت سؤال شود. من در اين قضيه هيچگونه دخالتي نداشتهام و در اين مورد بايد وزارت نفت و روابط عمومي اين وزارتخانه پاسخگو باشند».
عبرتهاي يك ماجرا
اول آنكه لازم است مكاتبات نمايندگان با وزارتخانههاي مختلف شفاف شود تا امكان رانتبازي و درخواستهاي خارج عرف شود. دوم آنكه چرا بايد موضوع استخدام يك فرد مهر محرمانه بخورد؟! به نظر ميرسد طبقهبندي اسناد مورد سوءاستفاده براي اقدامات خلاف قانون قرار گرفته و اين موضوع بايد پيگيري شود. سوم آنكه مديران دولت جديد بايد مراقبت بيشتري در عملكرد داشته باشند تا مورد سوءاستفاده قرار نگيرند و موجب تخريب دولت و بر باد رفتن اعتماد مردم نشوند.