سرویس ایران جوان آنلاین: توسعه نرم افزار طراحی یکپارچه شبکه بهینه ریلی کشور برای نخستینبار با محوریت تیم پژوهشی دانشکده مهندسی حملونقل دانشگاه صنعتی اصفهان و در چارچوب فاز دو مطالعات جامع حمل و نقل کشور اجرایی شد.
سعید رسولی مدیرعامل شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه در تمام اسناد بالادستی نظام، جایگاه راهبردی حملونقل ریلی به عنوان حمل ونقل سبز و پیشران در توسعه پایدار کشور، به عنوان یکی از راهبردهای اساسی مورد توجه ویژه مسئولان و سیاستگذاران قرار دارد، گفت: مسئله طراحی یکپارچه شبکه ریلی کشور، یکی از مهمترین موضوعات در سطح برنامهریزی استراتژیک حملونقل کشور است. وی با برشمردن برخی چالشهای پیشروی گسترش شبکه ریلی کشور، افزود: یکی از چالشهای مهم در گسترش شبکه ریلی، محدودیت منابع مالی است. به جهت پهناوری سرزمینی و نیز تنوع بسیار زیاد گزینههای پیشرو، تصمیمگیری درباره نحوه تخصیص منابع جهت افزایش ظرفیت یا احداث محورهای جدید، یک مسئله مهم و دارای ابعاد گوناگون است که اغلب سبب اختلاف نظرها درباره اولویتهای توسعه شبکه میشود.
مدیرعامل شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: هدف از پروژه طراحی شبکه بهینه ریلی کشور به عنوان بخشی از مرحله فاز دو مطالعات جامع حمل و نقل کشور، ایجاد یک سند بالادستی با نگاه علمی و توجه به همه جوانب مسئله با رعایت منافع ملی کشور است که بتواند اولویتهای توسعه ریلی کشور برای یک افق زمانی ۲۰ ساله را تعیین کند. رسولی گفت: با طراحی نرمافزار هوشمند سه سطحی شبکه ریلی برای نخستین بار در کشور و به عنوان نقشه راه توسعه متوازن و یکپارچه این شبکه، اولویت ایجاد هابهای لجستیکی، احداث کریدورهای جدید و بهبود ظرفیت کریدورهای موجود شبکه ریلی کشور به صورت یکپارچه تعیین خواهد شد. وی با اشاره به همکاریهای محققان دانشگاه صنعتی اصفهان افزود: تیم پژوهشی دانشکده مهندسی حمل و نقل این دانشگاه پیش از این، در همکاری با مرکز فناوری شرکت راهآهن جمهوری اسلامی از حسن انجام کار برخوردار بوده و با تمرکز ویژه بر موضوع طراحی شبکههای حملونقل ریلی، بروندادهای معتبر علمی داشته است.
در ادامه محمد تمنایی مجری پروژه توسعه نرم افزار طراحی یکپارچه شبکه بهینه ریلی کشور، با بیان برخی جزئیات فنی این نرم افزار، گفت: در این نرم افزار، اولویتهای گسترش شبکه ریلی براساس کمینهسازی کلیه هزینههای اقتصادی، زیستمحیطی و اجتماعی تحمیلی به شبکههای ریلی و جادهای کشور و لحاظ محدودیتهایی از قبیل بودجه، ظرفیت محورهای ریلی و هابهای لجستیکی، قیمتگذاری شبکه، تأثیرات متقابل عرضه و تقاضا، بار و مسافر داخلی و نیز ترانزیت بینالمللی و با لحاظ رقابت شیوه ریلی با شیوههای جادهای و ترکیبی برای حدود ۱۶۰ هزار زوج مبدأ- مقصد مشخص خواهد شد. عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی حمل و نقل دانشگاه صنعتی اصفهان افزود: یافتن یک روش بهینه برای طراحی شبکه ریلی، مستلزم توجه به ابعاد متنوعی از موضوع است. احداث یک محور ریلی جدید یا بهبود ظرفیت محور ریلی موجود، میتواند در الگوی اندرکنش بین خطوط ریلی و مراکز لجستیک تغییرات زیادی ایجاد کند و سبب تغییر مطلوبیت حملونقل ریلی، جادهای و ترکیبی برای زوج مبدأ- مقصدهای مختلف در شبکه شود.
تمنایی با اشاره به اینکه در این طراحی برای اولین بار دو نگرش ملی و بنگاهی بخش خصوصی به صورت همزمان مدلسازی شده است، تصریح کرد: در این شبیه سازی، شیوه رفتار بخش خصوصی و صاحبان بار و ناوگان ریلی کشور در مواجهه با تصمیمهای کلان دولتی پیادهسازی شده تا تصویر دقیقی از فضای واقعی حاکم بر حمل و نقل ریلی کشور ارائه شود. با انجام این طرح مهم و راهبردی که در راستای مدیریت بهینه مصرف انرژی است، کشور ما شاهد افزایش سهم حمل و نقل سبز ریلی در جابهجایی کالا و مسافر خواهد شد. همچنین ارتقای یکپارچگی در برنامهریزی توسعه شبکه ریلی و افزایش بهرهوری از ظرفیتهای موجود در طول سالهای آینده از دیگر دستاوردهای مهم این طرح کلان ملی است. در حال حاضر، اجرای این طرح توسط تیم پژوهشی دانشکده مهندسی حمل ونقل دانشگاه صنعتی اصفهان آغاز شده است و تا اوایل سال ۱۴۰۱، نتایج آن به وزارت راه وشهرسازی و شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران ارائه خواهد شد.