سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: تدوین نکردن برنامه منسجم و جامع به جهت ایفای نقش مهم حوزه فرهنگ و هنر در ایام کرونا توسط وزارت ارشاد آن هم در ستاد ملی مبارزه با کرونا و نبود اهتمام کافی برای حمایت از هنرمندان و مراکز هنری از جمله اشکالات و ایراداتی است که به وزارت ارشاد دولت دوازدهم در ۱۸ ماه گذشته وارد بوده است، اما اگر بخواهیم به یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین چالش‌های پیش‌آمده با توجه به فضا و زمان موجود اشاره‌کنیم، قطع به‌یقین بلاتکلیفی و عدم ترسیم برنامه صریح و روشن از آینده یکی از اساسی‌ترین چالش‌های موجود در حوزه تئاتر است.
سردرگمی و بلاتکلیفی عجیب
اسفندماه سال ۹۸ و با شیوع ویروس کرونا و اتخاذ سیاست تعطیلات هفته‌به‌هفته در مراکز تئاتری از همان ابتدا ثابت شد که دولت در حوزه فرهنگ و هنر در مواجهه با ویروس کرونا نه‌تن‌ها اشراف کامل و جامعی به موضوع و مسئله پیش‌آمده ندارد بلکه با تصمیمات بعضاً متناقض و متضاد سردرگمی بسیار عجیبی را در بین اهالی هنر به‌خصوص هنرمندان تئاتری ایجاد خواهد کرد، از طرفی عدم تدوین برنامه منسجم و جامع به جهت ایفای نقش مهم حوزه فرهنگ و هنر در این ایام توسط وزارت ارشاد آن هم در ستاد ملی مبارزه با کرونا و نبود اهتمام کافی برای حمایت از هنرمندان و مراکز هنری از جمله اشکالات و ایراداتی است که به وزارت ارشاد دولت دوازدهم در ۱۸ ماه گذشته وارد بوده است، اما اگر بخواهیم یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین چالش‌های پیش‌آمده را با توجه به فضا و زمان موجود اشاره‌کنیم قطع به‌یقین بلاتکلیفی و عدم ترسیم برنامه صریح و روشن از آینده یکی از اساسی‌ترین چالش‌های موجود در حوزه تئاتر است، به‌عنوان نمونه در حال حاضر مشخص نیست دقیقاً سالن‌های تئاتری باز هستند یا بسته؛ سالن‌هایی که با یک بررسی دم‌دستی و با مراجعه به اندک سامانه‌های فروش و تهیه بلیت مشخص می‌شود در سکوت خبری فعالیت‌های نمایشی خود را از سر گرفته‌اند و برخی دیگر نیز همچنان تعطیل هستند و این یعنی یک سردرگمی و بلاتکلیفی عجیب در حوزه هنر‌های نمایشی کشور. از طرفی طبق مصوبه ستاد کرونا درحالی‌که اغلب کشور در رنگ‌بندی‌ها همچنان قرمز است و طبعاً مراکز تئاتری باید بسته باشند، این سالن‌ها اقدام به فعالیت کرده و با اجرا‌های تئاتری میزبان مخاطبان شده‌اند و برخی دیگر نیز همچنان بسته‌اند، البته پیش از هر موضوع باید اشاره شود که نگارنده نیز بازگشایی و فعالیت سالن‌ها را در اولویت می‌داند، اما این تناقض به وجود آمده نیز خود جای پرسش دارد که اگر قرار به بازگشایی است پس چرا بسیاری از سالن‌ها همچنان تعطیل هستند و اگر قرار به عدم فعالیت است چرا یکسری دیگر باز هستند و میزبان مخاطبان شده‌اند و اساساً پرسش مهم‌تر اینکه تضمین رعایت پروتکل‌ها در این سالن‌های باز چگونه است.
مدیریتی که وانهاده شد!
در نهایت تأسف باید اعلام شود که در ۱۸ ماه گذشته وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و به خصوص اداره کل هنر‌های نمایشی به دلایل ناتوانی، بحث نظارتی و حتی بخشی از موضوع حمایتی از مراکز فرهنگی را به نحوی بر گردن خود سالن‌های تئاتری انداخته است، در حالی که این مجموعه‌ها با پیامد پیش‌آمده حتی توانایی اداره امورات عادی و ساده خود را نداشته و ندارند، پس چگونه و به چه نحوی می‌توانند در تهیه ملزومات بهداشتی و پروتکلی اقدام کنند، چه برسد به حفظ، رعایت و نظارت آن و دقیقاً در این نقطه است که اداره کل هنر‌های نمایشی باید نقش خود را ایفا کند، مگر اینکه در تعاریف جدید مرکز هنر‌های نمایشی صرفاً این دستگاه به نهادی برای صدور مجوز بدل شده باشد که آن هم متأسفانه در چند سال اخیر از کارنامه قابل دفاعی برخوردار نبوده است که در وقت و مجالی دیگر باید به آن نیز پرداخته شود.
بلاتکلیفی تئاتر!
اما نکته مهم و مورد توجه آنکه در حال حاضر متأسفانه با عدم مدیریت حوزه تئاتر در یک بلاتکلیفی عجیب قرار گرفته است، از طرفی فعالیت چراغ خاموش برخی سالن‌ها و مراکز تئاتری که مشخص نیست مطابق کدام قانون در حال انجام است یا اینکه اگر مجوزی برای فعالیت صادر شده است، پس چرا عمده سالن‌ها از جمله تئاتر شهر، مولوی، ایرانشهر و حتی برخی از سالن‌های خصوصی بازگشایی نمی‌شوند، این مسئله به چالش بسیار مهمی بدل شده است که باید به‌فوریت در دوره مدیریت جدید تصمیم‌گیری و بر انجام آن اهتمام ورزیده شود که البته نگارنده بسیار بعید می‌داند با شخص وزیر چنین هماهنگی‌ای صورت گرفته باشد، اما یقیناً اگر بنا به بازگشایی باشد، توصیه می‌شود ابتدابه‌ساکن تمامی شرایط موجود و امکانات فعلی سنجیده و سپس این تصمیم اجرایی گردد، زیرا یکی از موانع جدی و مهم مبنی بر عدم تمایل هنرمندان تئاتری برای شروع به فعالیت نبود ضمانت اجرایی و واقعی برای استمرار فعالیت‌هایشان است، البته شاید عدم شناخت و پیش‌بینی کرونا در بعد جهانی توجیه سطحی برای بی‌تدبیری مدیران وقت باشد، اما این نکته را نباید فراموش کرد که اصل و اساس صحبت آنجاست که به شرط رعایت دقیق و اهتمام قابل‌توجه سالن‌ها، وزارت ارشاد و مرکز هنر‌های نمایشی این قابلیت وجود دارد که سالن‌های تئاتری به یکی از امن‌ترین مراکز فرهنگی و حتی مراکز تجمعی روزانه بدل شود، اما این موضوع هم قابل‌تأمل است که در صوت عدم اهتمام جدی همین مراکز بدل به ناامن‌ترین‌ها نیز خواهد شد.
انتظار از وزیر ارشاد
حال این انتظار از وزیر محترم ارشاد به رغم روز‌های نخست کاری خود می‌رود که در گام اول تعیین تکلیف کنند که آیا سالن‌ها باید باز باشند یا خیر که اگر پاسخ منفی بود از اجرا‌های فعلی جلوگیری و صادرکنندگان مجوز توبیخ شوند و اگر مثبت بود مشخص شود که آیا موارد بهداشتی و پروتکل‌ها چه در بحث مخاطبان و چه در بحث عوامل نمایشی و پشت‌صحنه‌ها رعایت می‌گردد یا خیر و در گام بعدی یک برنامه منسجم برای ایجاد تضمین استمرار اجرا و رعایت تمامی پروتکل‌های بهداشتی در تمامی مراکز تئاتری اعم از خصوصی و دولتی تعیین شود که قطعاً باعث ایجاد انگیزه و آغاز به فعالیت بسیاری از هنرمندان و گروه‌های تئاتری خواهد شد.
