وزیر امور خارجه امریکا در اظهاراتی خطاب به کشورهای اقیانوس آرام درباره نفوذ فزاینده چین هشدار داد. از سوی دیگر یک مقام بلندپایه وزارت دفاع امریکا به کشورهای منطقه خاورمیانه هشدار داد که بین همکاری با روسیه و چین و همکاری با امریکا انتخاب کنند؛ سخنانی که نشان میدهد دولت امریکا روی این موضوع به اجماع رسیده است که پکن نه فقط در عرصه اقتصادی بلکه در سایر حوزهها هم در تلاش است کشورهای این دو منطقه مهم را از مدار واشنگتن خارج یا تا آنجایی که ممکن است دور کند.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا در کنفرانس رهبران جزایر اقیانوس آرام در هاوایی خطاب به هیئتهای نمایندگی فیجی، جزایر سلیمان، جزایر کوک، میکرونزی، پولینزی، پالائو و جزایر مارشال در صحبتهایش بر حمایت امریکا از این کشورهای جزیرهای حوزه اقیانوس آرام در قبال بحران آب و هوایی پرداخت و از اقدامات استرالیا در قبال این بحران انتقاد کرد. وی همچنین از همه کشورها به ویژه بزرگترین انتشاردهندگان گازهای گلخانهای خواست سریعاً و به میزانی چشمگیر میزان انتشار این گازها را کاهش دهند. اما تمرکز اصلی این سخنرانی تلویزیونی نفوذ فزاینده چین در منطقه بود که در این مورد بلینکن نسبت به «تهدیدها علیه نظم بینالمللی مبتنی بر قواعد» و «فشار اقتصادی» هشدار داد.
از نکات مهم این کنفرانس این بود که در آن رهبران یا نمایندگان ۱۱ کشور یا منطقه این حوزه شرکت داشتند، اما نمایندگان تعداد چشمگیری از کشورهای این حوزه شامل پاپوا گینه نو، تونگا، وانواتو، کریباتی، تووالو و ساموآ در آن شرکت نکردند. متقابلاً چین نیز چند روز پیش یک کنفرانس مجازی چین- جزایر اقیانوس آرام را برگزار کرد که در آن نمایندگان ارشد دولتهای اکثر کشورهای این حوزه از جمله نخستوزیران پاپوا گینه نو، جزایر سلیمان، تونگا، وانواتو، رئیسجمهور ایالات فدرال میکرونزی، نخستوزیر نیوئه و وزیر دفاع فیجی شرکت کردند تا مشخص شود دو کشور رقابت تنگاتنگی برای برای یارگیری در این منطقه را پیش رو دارند.
یا ما یا چین
«دانا استرول» معاون مشاور وزیر دفاع امریکا به کشورهای خاورمیانه در خصوص همکاری با روسیه و چین در عرصه امنیتی هشدار داد و یادآور شد که این همکاری میتواند برای حاکمیت این کشورها خطرناک باشد. وی به عنوان نمونه به تمایل لبنان در این باره اشاره کرد و گفت: «واضح است که برخی کشورها و شرکای ما در خاورمیانه مایل هستند این مسئله را تجربه کنند که با افزایش همکاریهای خود با روسها و چینیها، بهویژه در عرصه امنیتی و زمینههای نظامی و فضایی، امتیازات بیشتری از ایالات متحده دریافت کنند. من میخواهم بار دیگر به آنها هشدار بدهم که چنین راهکاری نه تنها دورنمای همکاری آنها با امریکا را در معرض خطر قرار میدهد، بلکه میتواند برای حاکمیت این کشورها نیز خطرناک باشد.»
استرول در کنفرانس مطبوعاتی یادآور شد که کشورهای منطقه خاورمیانه باید بین همکاری با روسیه و چین یا مشارکت با ایالات متحده، یکی را انتخاب کنند. به عقیده وی، نتیجه این انتخاب واضح است و منافع ممکن از توسعه چنین روابطی اصلاً قابل مقایسه با یکدیگر نیست. سخنان تنشآفرین امریکاییها در حالی است که تنش میان کشورهای اقیانوس هند و آرام و چین ماه هاست که شدت یافته است. در تازهترین اتفاق وزارت خارجه مالزی از احضار سفیر پکن در کوآلالامپور در اعتراض به نقض حریم هوایی این کشور توسط ۱۶ هواپیمای نظامی چین خبر داد و اقدام چین در پرواز این هواپیماها را «تهدید جدی برای امنیت ملی» مالزی خواند. مقامهای چین ضمن رد اظهارات و ادعاهای مالزی تأکید کردند که اقدام هواپیماهای چینی مطابق با قوانین بینالمللی صورت گرفت. مالزی، فیلیپین، برونئی، تایوان و ویتنام با چین درباره بخشهایی از دریای چین جنوبی اختلافات سرزمینی دارند.