سرویس اقتصادی جوان آنلاین: کالاها در انبارهای گمرک و بنادر در حال فاسد شدن هستند؛ گرانی و کمبود برخی کالاها با هدایت دلالها مردم را آزار میدهد، اما همه نگاهها به انتخابات امریکاست.
مشکلات معیشتی و گرانی برخی کالاها مردم را در مضیقه قرار داده است، مقام معظم رهبری هم روز گذشته نسبت به این وضعیت واکنش نشان دادند. ایشان گرانی گوشت، مرغ، گوجه تا پوشک بچه را بهرغم موجود بودن جنس و کالا، گرانیهای بیمبنا و بیدلیل خواندند و افزودند: «همه این گرانیها و مشکلات با هماهنگی دستگاهها قابل حل هستند و باید مشکلات از جلوی پای مردم برداشته شود.»
این بخش از اظهارات رهبر انقلاب، دقیقاً همان جایی را نشانه گرفته است که چندی پیش «جوان» در گزارشی به آن پرداخت و عدم هماهنگی نهادهای دولتی برای تسریع در پوشش نیازهای معیشتی مردم را مهمترین عامل گرانیها و کمبود غیرواقعی برخی کالاها دانست.
وزارتخانههای صمت و اقتصاد از یکسو و بانک مرکزی از سوی دیگر، درگیر اختلافات درونی هستند که دود این اختلافات به چشم منافع ملی و مردم رفته است. انبوهی از کالاها در گمرکات کشور معطل ترخیص مانده است، اما وزارت اقتصاد مشکل اصلی را بانک مرکزی میداند و بانک مرکزی هم توپ را به زمین گمرک و وزارت صمت میاندازد.
کالاهای اساسی در حال نابودی
علی نیکزاد، نایبرئیس مجلس شورای اسلامی در پیامی توئیتری ضمن تأکید بر همکاری دولت و مجلس برای برطرف کردن مشکلات مردم گفت: خبر موثق دارم که کالاهای اساسی در گمرک انباشته شده و در حال از بین رفتن است، دولت برای ترخیص این کالاها تدبیری بیندیشد. مجلس و دولت باید دست به دست هم دهند و در پی حل مشکلات مردم باشند. این توئیت در شرایطی نوشته شده که آمارهای عجیبی از رسوب برخی کالاها در گمرک تأیید شده است؛ به عنوان نمونه ۲۰۰ هزار تن برنج در گمرک معطل ترخیص مانده است و البته کالاهایی دیگر که ارتباط مستقیمی با معیشت مردم و گرانیها دارند. آمارها میگویند حدود ۸ میلیون تن کالا در گمرک و بنادر دپو شده که حدود ۵/ ۳ میلیون تن آن کالاهای اساسی و بیش از ۵/ ۳ میلیون تن دیگر را کالاهای غیراساسی تشکیل میدهد که به گفته مسئولان تا ۸۰ درصد آن مواد اولیه تولید است.
مصوبات بیفایده
در حالی مقام معظم رهبری بر حل موانع موجود در ترخیص کالا و تأمین نیاز بازار و کنترل بر آن تأکید داشتهاند که طی مدت اخیر با شدت گرفتن گلایهها نسبت به عدم ترخیص کالاهای موجود، بارها تصمیماتی در رابطه با تسهیل ترخیص کالاها اخذ و ابلاغ شد، ولی نتوانست نتیجه قابل قبولی به همراه داشته باشد که عمده دلیل آن به عدم هماهنگی دستگاهها و اختلافنظرها برمیگشت.
مهرداد جمالارونقی، معاون فنی و امور گمرکی ایران، اما در جدیدترین برنامه دولت در این باره به ایسنا گفت: در رابطه با کالاهای اساسی قرار بر این شده تأمین ارز کالاهای اساسی فاقد اسناد صورت گرفته و بانک مرکزی با قید فوریت نسبت به تأمین ارز ترجیحی کالاهای موجود در گمرک که اسناد آن به خریدار منتقل نشده است، اقدام کند.
ارونقی ادامه داد: بخشی از کالاهای اساسی به صورت اعتباری یعنی با اعتبار صاحب کالا خریداری و به گمرک و بنادر منتقل شده است و با توجه به اینکه صاحب کالا، اسناد مالکیت را در اختیار دارد باید نسبت به ترخیص اقدام کند که ارز آن را بانک مرکزی برعهده میگیرد. بر این اساس بدون نیاز به تأمین ارز، صاحب کالا میتواند برای جلوگیری از فساد کالای خود را ترخیص و وارد کند، به طوری که بانک مرکزی با صدور اعلامیهای تأمین ارز با نرخ ارز ترجیحی به صورت اعتباری تعهد تأمین آن را ظرف سه ماه از تاریخ ترخیص کالا برعهده خواهد گرفت.
معاون گمرک یادآور شد: بانک مرکزی در اسرع وقت نسبت به تأمین ارز این اقلام بر اساس اولویتی که وزارت صمت اعلام میکند، اقدام خواهد کرد.
ترخیص کالای غیراساسی با ارز اشخاص
وی با اشاره به آنچه به گمرک تکلیف شده نیز گفت: گمرک باید نسبت به ترخیص کالاهای موجود در گمرک که با ارز اشخاص صورت پذیرفته و تأمین ارز بانکی نشده است، با اعلام اولویت وزارت صمت و بدون کدرهگیری بانک با رعایت مقررات مربوطه اقدام کند.
به گفته ارونقی، ویرایش ثبت سفارش برای استفاده از ارز اشخاص و تغییر نوع ارز در صورت دریافت مجوزهای قبلی نیاز به تمدید مجوزهای مرتبط با ثبت سفارش نخواهد داشت. انجام تشریفات مربوط به رفع تعهد ارزی واردات در مقابل صادرات طبق روال قبل انجام خواهد شد. بانک مرکزی موظف شده ظرف ۲۴ ساعت کدرهگیری واردات در قبال صادرات خود و غیرواردکنندگان را صادر کند.
آغاز ترخیص از این هفته
در همین رابطه حمیدرضا زادبوم، معاون وزیر صمت به ترخیص کالاهای دپو شده از گمرک اشاره و تصریح کرد: واردات در برابر صادرات یک قاعده کلی است و سهولت در ترخیص کالاهای دپو شده، جزئی از برنامه ماست و این هفته ترخیص کالاهایی که نیاز به ارز نداشته باشد و بر اساس ارز متقاضی باشد از گمرکات شروع میشود، اما به طور کلی اینکه کالاهایی در گمرکات دپو شده، میتواند دلایل متعددی داشته باشد.