سرویس اقتصادی جوان آنلاین: حوزهای که طبق گزارش منتشرشده از سوی روزنامه دیلی صباح میتواند زمینهساز استقلال ترکیه در عرصه انرژی شود و حتی بستر را برای تبدیل شدن این کشور به یک صادرکننده گاز طبیعی فراهم کند. این کشف برای ترکیه به معنای یک شانس بزرگ است، زیرا طبق گزارش منتشرشده از سوی دیلی صباح سالهای زیادی است که رومانی فعالیتهای اکتشافی وسیعی در دریای سیاه را شروع کرده است، ولی ظرفیت منبع گازی کشف شده از سوی این کشور کمتر از ۲۰۰ میلیارد متر مکعب است، اما مسئله با اهمیتتر تأثیر این کشف در سیاست خارجی و روابط بینالمللی ترکیه است. نشریه یورواکتیو در این زمینه نوشت: «ترکیه هر ساله میلیاردها دلار برای خرید گاز طبیعی و الانجی هزینه میکند، ولی با بهرهبرداری از این حوزه که طبق طرح رسمی اعلام شده از سوی دولت تا سال ۲۰۲۳ انجام خواهد شد، دیگر نیازی به واردات نخواهد داشت و اگر سخنان مقامات ترکیه در مورد وجود حوزههای بیشتر در دریای سیاه صحت داشته باشد، شرایط این کشور در بازار جهانی تغییرات زیادی خواهد کرد و ترکیه به یک صادرکننده بزرگ انرژی در دنیا تبدیل میشود. تغییر جایگاه ترکیه در بازار انرژی تحولات زیادی در روابط خارجی این کشور در دنیا و با کشورهای صادرکننده انرژی در دنیا به همراه میآورد.»
افزایش قدرت و نفوذ منطقهای
محمت ارول، رئیس مرکز مطالعات سیاستهای اقتصادی و بحران در شهر آنکارا در روز ۲۲اوت سال جاری مصاحبهای با نشریه «ایای» متعلق به ترکیه انجام داد و گفت: «کشف این حوزه گازی راه را برای استقلال ترکیه در سیاستگذاریهای اقتصادی و سیاستهای منطقهای فراهم میکند. این کشف بزرگ میتواند قدرت نفوذ ترکیه را در منطقه افزایش و روابطش با کشورهای دنیا را تحت تأثیر قرار دهد. در سالهای گذشته منابع انرژی بارها به عنوان سلاح علیه ترکیه استفاده شد و این کشور برای تضمین امنیت انرژی تن به سیاستهایی داد که با آن موافق نبود، اما امروز شرایط تغییر کرده و ترکیه میتواند سیاستگذار باشد نه سیاستپذیر.»
احمت اویسل، رئیس مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه که دفتر اصلی آن در واشنگتن است، ۲۳اوت سالجاری به نیویورک تایمز گفت: «ترکیه همیشه رویای تبدیلشدن به یک قطب مهم انرژی در دنیا را در سر پرورانده و امروز این رویا به واقعیت تبدیل شده است. این تغییر بزرگ در حوزه تأمین انرژی در ترکیه میتواند در روابط سیاسی این کشور هم تأثیر بهسزایی داشته باشد، زیرا همیشه تأمین انرژی یک فاکتور مهم در شکلگیری روابط خارجی کشورهاست. تغییر روابط با کشورهایی که در گذشته به دلیل عرضه انرژی به ترکیه برای اقتصاد این کشور اهمیت داشتند، میتواند اولین گام باشد. گامی که با تغییر نوع روابط و قدرتمندترشدن ترکیه در مذاکرات دوجانبه شروع میشود.»
روابطی بر مبنای نیاز انرژی
ایران و روسیه از اصلیترین فروشندگان گاز طبیعی به ترکیه هستند و طبق گزارش منتشرشده از سوی مرکز مطالعاتی دانشگاه هاروارد در سال ۲۰۱۶، رابطه این کشورها بر مبنای نیاز ترکیه به گاز طبیعی شکل گرفته است. حال سؤال این است که این رابطه بعد از کشف حوزه گازی در ترکیه و بهرهبرداری از آن ظرف سالهای آینده چه تغییری میکند؟
نشریه تیارتی ورلد ترکیه در این مورد نوشت: «بدون شک ورود گاز طبیعی از دو کشور ایران و روسیه به ترکیه در سالهای آتی کاهش خواهد یافت، زیرا ترکیه میتواند بخشی از نیاز داخلی را از طریق حوزه گازی دریای سیاه تأمین کند، اما مسئله مهمتر اینکه ما در ماههای اخیر هم شاهد کاهش واردات گاز از این دو کشور بودیم. به گزارش مرکز آمار ترکیه در نیمه اول امسال واردات گاز از دو کشور ایران و روسیه بالغ بر ۴۳درصد نسبت به سال ۲۰۱۷ کاهش یافت و دلیل آن جایگزینشدن گاز طبیعی وارداتی از طریق خطوط لوله انتقال گاز با الانجی است که عمدتاً از نیجریه وارد ترکیه میشود.»
در ادامه این گزارش آمده است: «بدون شک سهم این دو کشور در سالهای آتی در بازار ترکیه کمتر هم میشود. انتظار میرود موقعیت استراتژیک ترکیه باعث شود تا نوع و سطح روابط تغییر کند. به عنوان مثال اخیراً روابط ترکیه و روسیه بسیار نزدیکتر از قبل شده است و دلیل آن هم تلاش و سرمایهگذاری مشترک برای ساخت خطوط لوله انتقال گاز روسیه از طریق ترکیه به اروپاست. خطوطی که شاید از این پس برای صادرات گاز طبیعی ترکیه هم استفاده شود و منافع دو کشور را بیش از پیش به هم نزدیک کند.»
این نشریه در ادامه نوشت: «باید در نظر داشت که تاکنون روسیه در تمامی مذاکرات با ترکیه دست بالا را داشت، زیرا یکی از اصلیترین عرضهکنندگان گاز مورد نیاز این کشور بود، ولی از این پس دیگر روسیه دست بالا را نخواهد داشت و مذاکرات در فضایی متفاوت برگزار میشود. در این فضا منافع و دیدگاههای ترکیه با جدیت بیشتری پیگیری میشود.»