سرویس بین الملل جوان آنلاین: در روزهایی که بحثها درباره مفاد سند همکاری ۲۵ ساله میان ایران و چین بالا گرفته و روزنامه امریکایی نیویورکتایمز هم با اشاره به تلاشهای ضدایرانی دولت امریکا، این سند را گامی در جهت تضعیف چنین سیاستی توصیف کرده است، رابرت اوبرایان، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ قرار است روز دو شنبه در قالب سفری سهروزه به منظور رایزنی با همتایان انگلیسی، آلمانی، ایتالیایی و فرانسوی خود راهی پاریس شود. رقابت غرب با چین در حوزههای مختلف از جمله ۵ G و مسائل چندجانبه شامل وضعیت نیروهای امریکایی در آلمان و افغانستان محورهای مذاکره اوبرایان با همتایان اروپایی خود خواهد بود.
مرکل، پیشرو در سیاست اروپایی
سفر مشاور امنیت ملی امریکا به کشورهای اروپایی پس از آن صورت میگیرد که نگاهها بهشدت معطوف روابط اروپا با چین شده است. ماه گذشته، آلمان با اختصاص اضطراری ۹ میلیارد یورو، ضمن نجات خطوط هوایی لوفتهانزا اعلام کرد که خدمات در مسیر فرانکفورت-شانگهای را پس از چند ماه ازسرمی گیرد. چنین تصمیمی ریشه در برنامههای اقتصادی دوران صدارت آنگلا مرکل دارد. از سال ۲۰۰۵ که مرکل صدراعظم آلمان شد، صادرات آلمان به چین پنج برابر شده و سال گذشته به حدود ۱۰۰ میلیارد یورو رسید. در حالی که برخی اقتصاددانان میگویند تقاضای چین برای کالاهای سرمایهای آلمان کاهش پیدا کرده، اما این کشور همچنان رکن استراتژی اقتصادی برلین و یک عامل رشد تجارت مانده است. از این رو عجیب نیست که مرکل هفته پیش، از پاسخ به این پرسش که وی از چه نوع تحریمهایی که امریکا علیه چین در نظر دارد، حمایت میکند، طفره رفت و گفت: «روابط با چین مهم بوده و از اهمیت استراتژیک برخوردار است.»
آلمان حدود یک سوم از تجارت اتحادیه اروپا با چین را در دست دارد و اولویتهای برلین در خصوص چین تأثیر عمیقی روی رویکرد اروپا داشته است. چین در اقتصادهای دیگر اروپایی نظیر فرانسه و ایتالیا هم حضور مهمی دارد و دیدگاه مردمی هم تغییر نگاه به موازنه قدرت را تأیید میکند. حمید بعیدینژاد در شبکه اجتماعی توئیتر با اشاره به نظرسنجی مؤسسه YouGov از مردم انگلیس درباره اینکه در ۵۰ سال آینده بین امریکا و چین، کدام یک را قدرتمندتر میدانند، نوشت: «۱۸ درصد امریکا را قدرتمندتر میدانند، ۴۸ درصد چین را قدرتمندتر میدانند، ۱۰ درصد هیچکدام را و ۲۴درصد گزینه «نمیدانم» را انتخاب کردند.»
از این رو به نظر نمیرسد انتقادات اخیر از پکن بر سر هنگکنگ و ویروس کرونا روی فعالیت چین در اتحادیه اروپا حتی با وجود تشدید انتقاد بروکسل تأثیری بگذارد. چنین سیاستی را میتوان در رویکرد مرکل به وضوح مشاهده کرد. او در عین حال که درباره مسائل حقوق بشری ابراز نگرانی کرده و حتی کشورش روز جمعه سفیر چین را هم در اعتراض به قانون امنیت ملی هنگکنگ احضار کرده، اما از سوی دیگر تعمیق روابط تجاری، به همراه ادامه گفتگو را هم از نظر دور نداشته است.
دگردیسی در روابط فراآتلانتیک
شبکه خبری سیانان در گزارشی درباره شکاف در روابط فراآتلانتیک نوشت: «بیش از ۷۰ سال اتحاد امریکا و اروپا به عنوان یک اصل محکم برای ثبات در اروپا و همچنین در خدمت نظم غربی تحت رهبری ایالات متحده امریکا بوده است. اما به نظر میرسد در سال ۲۰۲۰ روابط میان دو سوی اقیانوس آتلانتیک در حال دگردیسی است.»
سیانان در تشریح این موضعگیری نوشت که هفته پیش اتحادیه اروپا به دلیل شیوع گسترده ویروس کرونا، از قرار دادن نام امریکا در زمره کشورهای امن خودداری کرد. آشکار است که کشورهای اروپایی نیز به دنبال استقلال بیشتر از امریکا هستند و یکی از راههایی که بروکسل فکر میکند میتواند خودش را از امریکا جدا کند تعامل بیشتر با چین به عنوان یک شریک استراتژیک و اقتصادی است.
از طرفی ترامپ طی سه سال گذشته بارها به اتحادیه اروپا و سیاست کشورهای اروپایی حمله کرده است که به خودی خود، از شکاف در روابط طرفین حکایت دارد و به زعم ناظران سیاسی اتحاد اروپا و امریکا این وضعیت به شدت وخیم شده است. ترامپ، اتحادیه اروپا و به ویژه آلمان را یک رقیب اقتصادی میداند و اگر بار دیگر رئیسجمهور امریکا شود، تنشها از این هم بیشتر خواهد شد. این سیاست در تضاد با برنامه باراک اوباما رئیسجمهور پیشین امریکاست، چرا که اوباما اولویتهایش را از خاورمیانه به آسیا و چین معطوف کرد. یک دیپلمات دیگر اروپایی با تأیید تغییر رویکرد اتحادیه اروپا در قبال واشنگتن به سیانان گفت: «لزومی ندارد که نابغه باشید تا بفهمید روابط کنونی میان فراآتلانتیک آن چیزی که مورد انتظار است نیست.»
ادعای درگیری نظامی امریکا با چین طی ۳ تا ۶ ماه
یک مقام امریکایی در مصاحبه با نشریه واشنگتناگزماینر درگیری نظامی امریکا با چین طی ۳ تا ۶ ماه آینده را پیشبینی کرد و گفت: «با شناختی که از چین دارم، فکر میکنم کاری که آنها خواهند کرد این است که یکی از کشتیهای ما را منهدم کرده و بگویند به اشتباه آن را هدف قرار دادهاند. فکر میکنم اینها احتمالات هستند. غرق کردن یک ناو هواپیمابر اشتباه بزرگی است، اما فکر میکنم آنها مشتاق هستند که این کار را امتحان کنند و متأسفانه عدهای خواهند مرد.» این نماینده کنگره امریکا مدعی شد: «آنچه ما [در دریای جنوب چین]انجام میدهیم [حمایت از]آزادی ناوبری است و قصدمان این است که دیگران بدانند این نواحی کانال بازی برای تجارت هستند. ما سعی نمیکنیم مدعی [مالکیت]منطقهای باشیم. ما فقط حاکمیت قانون را حفظ میکنیم و این چین است که تلاش میکند قانون و هنجارها را بازنویسی کند و آنها به این کار ادامه خواهند داد.»