سرویس جامعه جوان آنلاین: از شهریور امسال تاکنون اخبار و تصاویر منتشر شده در فضای مجازی حاکی از این بود که با عقبنشینی آب دریا، بخش عمدهای از ساحل جنوب خلیج گرگان از قرهتپه و بهشهر تا بندر ترکمن، به زمینهای کشاورزی تبدیل شدهاند که عمدتاً به کاشت جو دیم اختصاص یافته است. حجمی باورنکردنی از دستاندازی و تصرف که در نتیجه اهمالکاری مدیران حفاظت از محیط زیست و جهادکشاورزی صورت گرفته است. شبه جزیره میانکاله با مساحتی حدود ۷۰ هزار هکتار در جنوب شرقی دریای مازندران، در ۱۲ کیلومتری شمال شهر بهشهر واقع است. میانکاله از سال ۱۳۴۸ به عنوان منطقه حفاظتشده تعیین شد و هماکنون با عناوین پناهگاه حیاتوحش، تالاب بینالمللی و ذخیرهگاه طبیعی زیستکره تحت حفاظت محیطزیست قرار دارد.
عقبنشینی مسئولان با عقبنشینی آب دریا
به تازگی بررسیهای خبرگزاری مهر هم نشان میدهد که تنها در منطقه قرهتپه در جنوب غربی پناهگاه حیاتوحش میانکاله، نزدیک به ۲ هزار هکتار از زمینها تغییر کاربری یافته و به زمینهای کشاورزی تبدیل شدهاند! عکسهای هوایی منتشر شده از این منطقه هم نشان میدهد، با عقبنشینی آب دریا تسریع شده و حجم زمینخواریها بیش از پیش افزایش یافته است و مسئولان هم توجه جدی ندارند.
اداره کل محیطزیست مازندران که پس از افشای ماجرا از سوی فعالان محیطزیست چارهای جز تأیید زمینخواریها نداشت، از تشکیل پرونده قضایی و ورود دادستان به موضوع خبر داد. اقدامی که در نتیجه آن تعداد محدودی پرونده تشکیل شد، اما هیچکدام به زمینهای قرهتپه مربوط نیست!
جهادگران افشاگر
جمعی از دانشجویان بسیجی و جهادگر این منطقه عکسهایی در اینستاگرام منتشر کردهاند و زمینخواری را توضیح دادهاند. در یکی از این عکسها کلبهای دیده میشود که مرز جنوبی پناهگاه میانکاله است و تمامی زمینهای زیرکشت واقع در آن سوی کلبه، زمینهای تصاحب شده و غیر قانونی هستند. محدوده و مرز پناهگاه از پیش بهوسیله نشانههای سیمانی مشخص شده بودند، اما متخلفان برای مخدوشکردن این مرز، نشانهها را با تراکتور از زمین درآورده و از بین بردهاند.
زمینها بهدلیل بارشهای اوایل اسفندماه به زیر آب رفتهاند، اما تقسیمبندی آنها هنوز مشخص و قابل رؤیت است. تمام این فعالیتها در حالی انجام گرفته که بهدستور علی صداقت، دادستان پیشین بهشهر حتی ورود تراکتور به این قسمت از پناهگاه هم ممنوع اعلام شده بود.
جالب اینجاست که اکثریت صاحبان زمینهای پس از اصلاحات ارضی سال ۱۳۴۱ با گذشت نزدیک به ۶۰سال، اکنون فوت شدهاند و املاکشان موروثی محسوب میشود. در ضمن، زمینهای تالابی مورد بحث از سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۷۰ روندی را طی کردند که بهدلیل عقبنشینی آب معمولاً در فصل بهار و تابستان خشک و غیرقابل کشاورزی هستند.
در سال ۱۳۵۷ هم تالاب کاملاً خشک شد و از آنجا که محیطبانان در زمان انقلاب در اعتصاب بودند، در همان سال ۱۳۵۷ به مدت یکسال هیچ محیطبانی در میانکاله مشغول بهکار نبوده و با این حال، هیچکس نه در سال ۱۳۵۷ و نه در طی این سالها، ادعایی درخصوص زمینهای میانکاله مطرح نکرد، اما اکنون عدهای بدون داشتن سند مدعی شدهاند!
آماده برای ویلاسازی
پس از ارتقا و دستهبندی میانکاله از منطقه حفاظتشده به پناهگاه حیاتوحش، در بخشهای جنوبی آن زمینهایی بهعنوان اراضی حائل تالابی تا فاصله هزارمتری در نظر گرفته شد که قابل کشت هم نبود، بهطوری که درختچههای گز هم دوام نیاوردند و زمینهای تالابی به نیزار تبدیل شدند.
ضمن اینکه لایروبی غیرکارشناسی نهرهای منتهی به تالاب از سوی محیطزیست، نه تنها برای پناهگاه سودمند نبوده بلکه باعث از بین رفتن نیزارهای طبیعی شده و مشکلات پسماند را بیشتر کرده است. از آنجا که نیزارها مثل یک فیلتر آب را تا حد ممکن تصفیه میکردند؛ نبود آنها به دلیل لایروبی غیرکارشناسی موجب آلایندگی بیشتر شده است. همین زمینهایی که در اثر عقبنشینی آب به نیزار تبدیل شده بودند، اکنون تبدیل به زمینهای کشاورزی شده و هزاران لیتر سم و کود را وارد خاک این منطقه کردهاند.
زمینهای پناهگاه میانکاله (قرهتپه) از نظر کشاورزی ارزش چندانی ندارند و همین موضوع این گمانه را تقویت میکند که پس از گذشت چند سال و مناسب شدن برای تغییر وضعیت، بلافاصله ساخت شهرکهای ویلایی و ییلاقی از درون این زمینها شروع خواهد شد، اما طی چند سال گذشته، چرا و چطور سازمان محیط زیست و مدیریت پناهگاه حیاتوحش میانکاله متوجه این تخلفات آشکار نشدهاند!