سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: تماشای فیلم‌ها و سریال‌های خارجی یک از سرگرمی‌هایی است که رسانه‌های اینترنتی برای پر شدن اوقات خانه‌نشینی اجباری مردم به آن‌ها پیشنهاد می‌کنند.
با وجود افزایش فروش اکانت «وی‌او‌دی»ها در این روزها، مخاطبان فیلم‌ها و سریال‌های خارجی از کیفیت پایین دوبله این آثار ناراضی هستند.
«وی‌او‌دی»ها و تلویزیون‌های اینترنتی ایرانی در ارائه آثار خارجی نیازی به خرید حق رایت ندارند، همین موضوع بهای تمام شده برخی از فیلم‌ها را در حد وقتی که برای دانلود گذاشته می‌شود پایین می‌آورد. در این میان از دانلود فیلم از منبع خارجی تا ارائه آن در خروجی «وی‌او‌دی» یا تلویزیون‌های اینترنتی، فرایند ممیزی فیلم و دوبله آن است که هزینه‌بر است، اینجاست که صرفه‌جویی اقتصادی باعث می‌شود به جای استفاده از دوبلور‌های متبحر قدیمی، افراد گمنام و صدا‌های تقلیدی و خام به کار گرفته می‌شوند. نتیجه چنین کاری اگر چه به نفع ارائه‌کنندگان است، اما مصرف‌کننده به دلیل کیفیت پایین اثری که مشاهده می‌کند، دچار ضرر و زیان معنوی می‌شود.
چنگیز جلیلوند، دوبلور قدیمی سینما می‌گوید: «متأسفانه چیدمان صدا در دوبله برخی از فیلم‌ها به درستی انجام نشده است. تمام این عوامل سبب افت در زمینه دوبله فیلم‌ها می‌شود»، اما چه کسی این چیدمان غلط را رقم می‌زند؟! و چه کسی باعث می‌شود که جوانانی که هنوز آموزش‌های لازم را برای هنر دوبله ندیده‌اند یا حتی صدای مناسب برای این کار را ندارند، وارد عرصه حرفه‌ای شوند؟!
وقتی پول همه چیز می‌شود
آنچه سامانه‌های اینترنتی ارائه‌کننده فیلم و ویدئو بر سر دوبله می‌آورند، داستان درازی دارد که هر از چندگاهی در مصاحبه‌های اعتراضی دوبلور‌های قدیمی می‌توان به ابعادی از آن پی برد. امیرهوشنگ زند، یکی از دوبلور‌های قدیمی است که بیش از نیم قرن است به دوبله فیلم مشغول است.
زند در گفت‌وگویی که با «تسنیم» داشته است، به مسئله ورود دبلور‌های گمنام و نقش برخی از مشهورترین سامانه‌های ارائه فیلم و سریال در تضعیف جایگاه دوبله پرداخته است.
وی می‌گوید: «بَلبشویی در عرصه دوبلاژ کشور به وجود آمده است و هر کسی برای خودش یک سازی می‌زند و هر کسی برای خودش فیلم دوبله می‌کند. یک سریال چهار بار در جا‌های مختلف دوبله می‌شود! و فکر می‌کنم که ارشاد باید به این داستان ورود پیدا کند.» این دوبلور پیشکسوت، ارائه طرح مناقصه برای دوبله فیلم‌های خارجی را که از سوی یکی از وی‌او‌دی‌ها انجام شده تقبیح می‌کند و آن را باعث سوءاستفاده از هنرمندان جوان می‌داند؛ موضوعی که نیازمند حضور جدی وزارت ارشاد است.
نسل جوان به دوبله‌های امروزی رغبت ندارد
«نگین کیانفر» دوبلور درباره وضعیت دوبله و مخاطبان فیلم‌های دوبله شده، می‌گوید: «مخاطبان امروز ما آن‌هایی هستند که یا رویکرد نوستالژیک دارند یا آن دسته از تماشاگران فیلم که خواندن زیرنویس را به خصوص برای فیلم‌های پرحرف و پیچیده از حوصله خود خارج می‌دانند. گروهی نیز با پدیده اینترنت و دانلود فیلم مشکلات گوناگونی دارند و البته کودکان. با توجه به اینکه ۵۰ درصد جمعیت کشور زیر ۳۰سال است، نمی‌توان توقع داشت جوانان به فیلم‌های تحریف شده که در بیشتر موارد به جای دوبله حرفه‌ای و امانتدار به صورت الکن، فقط فارسی شده‌اند، رغبت نشان دهند.»
با فیلم بد، دوبله هم بد می‌شود
جلال مقامی، دوبلور پیشکسوت به تاثیر فیلم خوب در خوب شدن دوبله فیلم اعتقاد دارد. این هنرمند قدیمی در گفتگو با ایسنا یکی از دلایل موفقیت دوبله‌های قدیمی را وجود فیلم‌های خوب می‌داند و می‌گوید: «کار‌هایی که از آثار دوبله می‌بینم خوب است. واقعیت این است که برای این نوع فیلم‌ها، این دوبله زیاد هم است. گذشت آن زمان که فیلم‌هایی مثل بر باد رفته، بینوایان، ژان‌ژاک رسو و... اکران می‌شد. این فیلم‌ها دیگر نیست. توانایی یک دوبلور هم با یک فیلم خوب و بازیگر خوب نشان داده می‌شود. این فیلم‌های کره‌ای که هرازگاهی نشان می‌دهند، چیست؟ این همه اکشن و جنگ و دعوا!»
مقامی ادامه می‌دهد: «سلیقه ما بیشتر فیلم‌هایی است که در امریکا ساخته می‌شوند یا فیلم‌های ایتالیایی. البته همه کشور‌ها فیلم‌های خوب هم دارند، اما به هر حال هر فیلمی برای سازمان صداوسیما می‌تواند خط قرمز داشته باشد، به همین دلیل بیشتر سراغ فیلم‌های کره‌ای و هنگ‌کنگی می‌روند که آن هم پر از جنگ و جدال است. فیلم‌هایی که ارزش دارد، مثل جنایت و مکافات، دکتر ژیواگو، خشم و هیاهو و... همه این‌ها متعلق به بزرگ‌ترین نویسندگان جهان هستند. این فیلم‌ها فرق می‌کند با آثاری که در حال حاضر دوبله می‌شوند. با آن بازیگران و آن فیلم‌ها ما دوبلور شدیم. از خود آن‌ها و بازیگرانشان یاد گرفتیم.»
وی درباره دوبله‌های جدید با حضور دوبلور‌های جدید، بیان می‌کند: «بچه‌های هم‌نسل من زمانی دوبلور شدند که آن فیلم‌های باکیفیت دوبله می‌شدند، بنابراین فیلم خوب مؤثر است. ما به چه کسی بگوییم فیلم خوب بیاورد. به دوبلور‌ها بگوییم که فیلم خوب بخرند و دوبله کنند؟! اینکه امکانپذیر نیست. انتخاب فیلم‌ها به سیاست سازمان صدا و سیما برمی‌گردد و ما نمی‌توانیم دخالتی در آن داشته باشیم، البته گاهی فیلم‌های خوب هم دیده می‌شود. تا فیلم خوب نباشد، تا فیلم‌های عالی با بازیگران خوب نیاورند، کار دوبلور‌ها دیده نمی‌شود. آن موقع است که ما متوجه می‌شویم چه کسانی دوبلور واقعی هستند و چه کسانی با پارتی وارد این حوزه شده‌اند. شب عید که می‌شود، مثل همیشه سر این بندگان خدا کلی فیلم می‌ریزند و با فرصت کم به آن‌ها می‌گویند، دوبله کنید.»
«جوان» در روز‌های آینده موضوع دوبله فیلم‌های خارجی را پیگیری می‌کند.
