سرویس سبک زندگی جوان آنلاین: افراد در خانواده تربیت شده و رشد مییابند و به همان میزان نیز سهمی در اجتماع به عهده میگیرند. افراد بزرگ و دانشمندان، علما و فیلسوفان، فرماندهان مقتدر و نیرومند همگی ریشه در نوع تربیتی دارند که در خانواده صورت گرفته است. آنها در کانون گرم پدر و مادر رشد کرده و تربیت شدهاند تا توانستهاند در آینده به انسانهایی بزرگ و مطرح در تاریخ مبدل شوند. در نظام خانواده هر یک از افراد دارای حقوقی هستند که رعایت آن باعث استحکام، رشد و شکوفایی آنها در نظام خانواده میشود. پایههای اصلی خانواده را پدر و مادر یعنی زن و شوهر تشکیل میدهند که هر کدام دارای حقوقی نسبت به یکدیگر و همچنین نسبت به فرزندان خود هستند. رعایت کردن این حقوق و انجام تکالیف مربوطه بر عهده هر فرد در خانواده باعث میشود تا نظام مقدس و بیهمتای خانواده مستحکمتر و پایدارتر شود. از اینرو است که خانواده مهمترین کانون رشد و تعالی انسان محسوب میشود.
درباره خانواده و تشکیل آن و برگزیدن همسر و اهمیت این نظام، روایات و احادیث فراوانی وجود دارد و رهنمودهای زیادی در کتب و سنت آمده است. قرآن کریم زن و مرد را مایه آرامش یکدیگر عنوان کرده است. همچنین در روایتی دیگر آنها را لباس یکدیگر معرفی میکند. در تفسیر این قبیل آیات باید اینطور بیان کرد که همانطور که لباس برای انسان پوشش و حفاظ است، زن و مرد نیز باعث پوشش یکدیگر در برابر گناهان و کجیها بوده و میتوانند معایب و اشکالات یکدیگر را رفع کنند و بپوشانند.
اسلام هیچ نظامی را محبوبتر، زیباتر و مستحکمتر از خانواده عنوان نکرده است و در این باره پیامبر اکرم (ص) میفرمایند: «در اسلام هیچ نهادی محبوبتر و عزیزتر از تشکیل خانواده در نظر خداوند بنا نشده است.» در حدیثی دیگر ارزش و احترامی که اسلام برای زن قائل شده و جایگاهی که وجود زن در خانواده دارد را به زیبایی عنوان میکند. ایشان میفرمایند: «خداوند خانهاى را که در آن عطر دل انگیز عروسی بوزد دوست مىدارد و خانهاى را که در آن سخن غم انگیز طلاق سر داده شود دشمن مىدارد.» دین مبین اسلام چنان به تشکیل خانواده و جایگاه آن در زندگی اهمیت میدهد که اعمال دنیا و آخرت انسان را به طریقی به تشکیل خانواده و برگزیدن همسر مرتبط داشته است.
در اسلام هم زن و هم مرد دارای حقوق و تکالیفی هستند. حقوقی وجود دارد که بین زن و مرد مشترک است. مثل حق زندگی و داشتن مسکن، داشتن فرزند و رفاه و آسایش. در احکام عبادی نیز رعایت حرام و حلال و انجام مستحبات مشترک است. اگر حقوق و تکالیفی برعهده مرد است زن نیز به طبع دارای یکسری تکالیف و حقوق است.
اگر به جامعه نگاهی بیندازیم، به راحتی مشاهده میکنیم خانوادههایی که زیر سایه تعالیم اسلام و احکام دین زندگی میکنند، با رعایت قوانین دینی زندگی مستحکمتر و پایدارتری داشته و فرزندان این نوع خانوادهها نیز انسانهایی موفق و وارسته شدهاند.
خود این افراد نیز در آینده پدر و مادران شایستهای خواهند شد. در واقع این گردش و دور زندگی ادامه پیدا میکند و در نتیجه افرادی که با این تربیت و نوع نگرش وارد جامعه میشوند بر کارکردهای جامعه اثر مثبت میگذارند و باعث بهروزی جامعه میشوند، چراکه انسانهایی مثبت، خلاق و درستکار را در خود جای داده است. بیشک این جامعه جامعهای آرمانی خواهد بود.
امروز خانوادههای ایرانی با یک خانواده متعادل و سالم که پایه یک جامعه سالم است فاصله پیدا کردهاند، چراکه با وجود تمدن و فرهنگ غربی که وارد نظام خانواده شده است، توجه افراد به دنیا و لذتهای مادی آن معطوف و از دنیای معنوی و ارزشهایی که باید در هر خانواده رعایت شود فاصله گرفته شده است. در نهایت هم این امر خود سلامت خانواده را به خطر میاندازد.
اما این مسئله هنوز آنگونه که باید مورد توجه اندیشمندان و عالمان حوزه خانواده قرار نگرفته است. پس ابتدا باید یک خانواده متعادل و سالم را تعریف کنیم. جامعهشناسان و کارشناسان برای هر خانواده دو بُعد قائل هستند. بعد ساختار و بعد کارکرد که برای نظام خانواده کارکردهای زیادی وجود دارد. تولیدمثل، تنظیم رفتارهای جنسی، تأمین پایگاه اجتماعی، کارکردهای اقتصادی و.. از جمله کارکردهای این نظام هستند و از جمله عوامل جامعهپذیری افراد خانواده محسوب میشوند.
از نظر جامعهشناسان تغییر در شرایط اجتماعی و اقتصادی سبب تغییر در اوضاع و شرایط و کارکردهای خانواده میشود، اما در اسلام ساختار یک خانواده متعادل بر اساس تواناییها و نقشهای افراد تعیین شده است که خود باعث ثبات، شادی و سلامت خانواده میشود.
در خانوادههایی که از تعالیم اسلام و دین پیروی میشود، علاوه بر رعایت اصول دموکراسی مسئله اقتدار متعادل مرد در خانه نیز رعایت شده و هر فرد اعم از زن و فرزندان دارای ارزش و احترام خاصی در خانه هستند. در بطن این قبیل خانوادهها زن و مرد دارای احترام متقابل هستند که این خود علتی بر ثبات خانواده است. برای نجات خانواده ایرانی و حفظ هویت و اصالت آن ترویج نگاه متعادل اسلام به این نهاد، ضروری است.