سرویس بین الملل جوان آنلاین: رابرت سوان مولر، مدیر سابق افبیآی با بیش از یک دهه خدمت در این پست، بعد از جی ادگار هوور دومین فردی است که بیشترین زمان مدیریت این سازمان را داشته است. سابقه کاری طولانیمدت، جدیت و پشتکار در کار و بهخصوص پرهیز از رسانهها و جوسازی از خصوصیات بارز او است که باعث شد در ۱۷ می ۲۰۱۷ از سوی راد روزنستاین، معاون وزارت دادگستری، به عنوان بازرس ویژه وزارت دادگستری امریکا انتخاب شود و پرونده رسیدگی به دخالت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری امریکا در سال ۲۰۱۶ به او سپرده شد. حالا که دو سال از تحقیقات او گذشته و چندین تبعه امریکا و روسیه و شرکت متهم به جرائم متعددی شدهاند و احکامی علیه آنها صادر شده، این تحقیقات هرگونه تبانی یا همکاری بین ستاد انتخاباتی دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، یا اعضای وابسته به آن با روسیه را رد کرده است. ترامپ از این نتیجه آنقدر ذوقزده شده بود که حتی تحقیقات مولر را تمسخر کرد و آن را با «شکار جادوگر» تشبیه کرد و حالا هم جرد کوشنر، داماد و مشاور ارشد ترامپ میگوید که این تحقیقات تنها مردم امریکا را دچار آشفتگی کرده است. گویا ترامپ سعی میکند تا با بیشترین بهرهبرداری از نتیجه تحقیقات مولر راه مخالفان خود را سد کند، اما به نظر میرسد که این راه همچنان باز است و مشکلات ترامپ با مولر به پایان نرسیده.
ترامپ و مداخله روسیه
شروع ماجرای تحقیق در مورد مداخله روسیه و احتمال تبانی ترامپ یا اعضای ستاد انتخاباتی او با این موضوع به قبل از ریاست جمهوری ترامپ و زمانی بازمیگردد که او بهشدت درگیر مبارزات انتخاباتی بود. انتشار ایمیلهای هکشده هیلاری کلینتون، نامزد انتخاباتی حزب دموکرات و رقیب ترامپ، در آن زمان ضربه سنگینی بر وجهه کلینتون وارد کرد؛ چراکه افبیآی دوباره پرونده تحقیق و تفحص از ایمیلهای او را بعد از یک سال باز کرد در حالی که تنها یک ماه به انتخابات ریاست جمهوری باقی مانده بود. این فرصت عالی برای ترامپ در گرماگرم رقابت انتخاباتی بود و در مقابل، کلینتون و دموکراتهای حامی او از دخالت روسیه در انتخابات میگفتند و حتی اتهاماتی علیه ترامپ و ستاد انتخاباتی او مطرح میکردند. آن اتهامات سنگبنایی شد تا بعد از انتخابات و پیروزی ترامپ، موضوع تحقیق در مورد مداخله روسیه در انتخابات نه تنها از سوی نمایندگان حزب دموکرات بلکه حتی رقبای جمهوریخواه آنها در کنگره به صورت جدی پیگیری شود. در ابتدای امر، جیمز کومی به عنوان مدیر وقت افبیآی مسئول این پرونده شد، اما برکناری او توسط ترامپ اختلال کوتاهمدتی در روند تحقیقات ایجاد کرد تا اینکه پرونده به رابرت مولر تحویل داده شد و او هم تیم تحقیقاتی خود را از میان همکاران سابقش در افبیآی و برخی از بازرسان و متخصصان آزاد به راه انداخت. میتوان گفت که دو مسئله محور اساسی تحقیقات مولر بوده است؛ نخست اصل مداخله روسیه و اینکه دخالت مسکو به چه نحو و تا چه ابعادی بوده و دوم اینکه در وهله نخست ترامپ و بعد افراد نزدیک به او یا اعضای ستاد انتخاباتی اش چه ارتباطی با این موضوع داشتهاند.
نتیجه تحقیقات مولر
تحقیقات مولر و تیمش در طی ۲۲ ماه گذشته مهمترین موضوع رسانههای امریکایی بود بهخصوص وقتی که اعضای تیم او به منازل یا دفاتر نزدیکان ترامپ مثل مایکل کوهن، وکیل شخصی سابق ترامپ و یکی از مدیران سازمان ترامپ یا پاول منفورت، مدیر سابق ستاد انتخاباتی ترامپ و دیگر اعضای ستاد انتخاباتی ترامپ یا افراد مرتبط با آن حمله میکردند. پاسخ تحقیقات مولر به مسئله اول مثبت بود و صدور کیفرخواست علیه ۱۳ تبعه روسیه و سه شرکت این کشور از نتایج این پاسخ بود؛ هرچند بنا بر تحقیقات او، هیچکدام از مقامات رسمی روسیه بهخصوص رئیسجمهور این کشور، ولادیمیر پوتین، متهم به مداخله در انتخابات سال ۹۵ امریکا نشدند. علاوه بر این افراد، تحقیقات مولر دهها اتهام جنایی و کیفرخواست و چندین حکم زندان را در پی داشت که همین حد بهخوبی ابعاد گسترده این تحقیقات را نشان میدهد چنانکه برخی از اتهامها و موارد کیفرخواست مربوط به موضوعاتی خارج از دایره انتخابات سال ۹۵ میشدند. با وجود حجم گسترده تحقیقات مولر و اتهامات مطرح شده از سوی او، پاسخش به مسئله دوم آن چیزی نبود که دموکراتها انتظار شنیدنش را داشتند. مولر در نتیجهگیری خود عنوان کرده که مدرکی دال بر همکاری یا تبانی آگاهانه هیچ فرد امریکایی یا اعضای ستاد انتخاباتی ترامپ با روسیه پیدا نکرده است. به این ترتیب، مولر در عین اینکه به نوعی روسیه را متهم به مداخله در انتخابات ریاست جمهوری کرده، ترامپ و دیگر افراد مرتبط با او را از این اتهام مبرا کرد و اتهاماتی هم که به افراد غیر روس وارد کرده به جرائمی غیر از همدستی با روسها ارتباط دارند.
دور دیگر تحقیقات
هیچکس به اندازه خود ترامپ نمیتوانست از نتیجه تحقیقات مولر راضی باشد چنانکه در پیام توییتری خود، نتیجه تحقیقات مولر را یک تبرئه تمامعیار برای خود دانست و از این موقعیت برای حمله به مخالفانش استفاده کرد. درواقع، واکنش ترامپ محدود به خوشحالی از نتیجهگیری مولر نشده بلکه او میخواهد از این نتیجهگیری برای ممانعت از تحقیقات دیگر استفاده کند. او در مصاحبهای با روزنامه واشنگتنپست گفته که با همکاری کاخ سفید در تحقیقات مولر دیگر تبعیت از تحقیقات بیشتر ضرورتی ندارد. به این دلیل است که به کارل کلین، مقام سابق امنیتی کاخ سفید، دستور داده شده بود تا احضاریه کمیته قضایی مجلس نمایندگان برای شهادت دان مکگان را نادیده بگیرد و وزارت خزانهداری امریکا هم دومین ضربالاجل برای ارائه پرداختهای مالیاتی شش ساله ترامپ را نادیده گرفته است. درواقع، مشکل ترامپ با اتمام تحقیقات مولر به پایان نرسیده و هنوز چندین پرونده چه در کنگره و چه از سوی دادستانهای فدرال در ایالتهای نیویورک، ویرجینیا و شهر واشنگتن دیسی مورد بررسی است. یکی از این پروندهها پیش از این در مجلس نمایندگان و در زمان کنترل جمهوریخواهان در این مجلس بسته شده بود، اما بعد انتخابات میانترم و افتادن کنترل این مجلس به دست دموکراتها، این پرونده در کمیته اطلاعات دوباره باز شده است. پروندههایی علیه بنیاد ترامپ و دیگر سازمانهای مالی او در ایالت نیویورک و علیه پاول منفورت در همین ایالت، علیه کمیته افتتاحیه ریاست جمهوری ترامپ در ایالتهای نیوجرسی و شهر واشنگتن دیسی و پروندههایی علیه همدستان مایکل فلین، نخستین مشاور امنیت ملی ترامپ در ایالت ویرجینیا و رسیدگی به ماجرای ایمیلهای هک شده کلینتون و مقامهای ارشد حزب دموکرات و انتشار آنها توسط ویکیلیکس در ایالت کلمبیا ازجمله دردسرهایی است که ترامپ دارد و به نظر میرسد که نتیجه برخی از این پروندهها به این زودی معلوم نشود و حتی بر مبارزات انتخاباتی سال بعد او هم سایه بیندازد.
استیضاح ترامپ
تصور میشد که نتیجه تحقیقات مولر راه استیضاح ترامپ را باز کند، اما دستکم خود ترامپ و طرفدارانش در حزب جمهوریخواه دیگر چنین تصوری ندارند. هرچند مولر در تحقیقات خود تقریباً با قاطعیت از عدم وجود تبانی ترامپ و نزدیکانش با روسیه گفته، اما در بخش دوم از گزارش او که مربوط میشود به ممانعت از اجرای عدالت، چنین قاطعیتی دیده نمیشود. درواقع، او در این بخش گفته که ممانعت از اجرای عدالت توسط ترامپ اثبات نشده، اما در عین حال، او را از انجام اشتباهی هم مبرا نکرده و حتی در تحقیقات خود از ۱۰ موردی نام برده که به گفته وی این موارد میتوانند از مصادیق ممانعت از اجرای عدالت باشند. به نظر میرسد که اعضای دموکرات مجلس نمایندگان همین مقدار را برای به جریان انداختن روند استیضاح کافی میدانند و جرالد نادلر، رئیس کمیته قضایی مجلس نمایندگان، در این مورد گفته: «برخی از این اقدامات قابل استیضاح هستند. اگر مانعتراشی برای اجرای عدالت ثابت شود این اتهام قابلیت استیضاح رئیسجمهوری را به وجود میآورد.» به نظر میرسد که اکثریت دموکرات در مجلس نمایندگان با این رویکرد آماده شدهاند تا روند استیضاح ترامپ را کلید بزنند و مخالفت رهبر آنان، نانسی پلوسی، هم تأثیری در تصمیم آنان ندارد. این به معنای دور جدید از جنگ حقوقی مجلس نمایندگان با ترامپ است جدای از اینکه میزان وفاداری اکثریت جمهوریخواه به ترامپ چندان معلوم نیست. با توجه به این جنگ حقوقی و پروندههای باز در چند ایالت و دفتر دادستانی فدرال است که میتوان گفت: مشکلات حقوقی ترامپ با تحقیقات مولر به پایان نرسیده و هنوز نمیتوان با اطمینان کامل گفت که او چهار سال ریاست جمهوری خود را به صورت تمام و کمال پایان خواهد داد.