برایان هوک، دیپلمات امریکایی که تا همین چند هفته پیش سرپرست تیمی بود که برای تغییر برجام با اروپاییها مذاکره میکرد، حالا فرستاده ویژه امریکا در امور ایران شده و کارگروهی با نام گروه اقدام ایران (Iran Action Group) زیر نظر او خواهد بود، کارگروهی که مایک پمپئو روز پنج شنبه تشکیل آن را اعلام کرد.
بعد از اتاق جنگی که امریکا در وزارت خزانهداری ایجاد کرده بود حالا وزارت خارجه امریکا نیز یک کارگروه ویژه اقدام علیه ایران راه انداخته، کارگروهی که برایان هوک، دیپلمات امریکایی رئیس آن خواهد بود. اعلام تشکیل این کار گروه که مستقیماً زیر نظر مایک پمپئو، وزیر خارجه فعالیت خواهد کرد و به شخص وزیر خارجه امریکا گزارش خواهد داد، نشان دهنده ناامیده شدن امریکا از سیاست غیرصادقانه تلاش برای مذاکره با ایران است.
برایان هوک، دیپلمات امریکایی که تا همین چند هفته پیش سرپرست تیمی بود که برای تغییر برجام با اروپاییها مذاکره میکرد، حالا فرستاده ویژه امریکا در امور ایران شده و کارگروهی با نام گروه اقدام ایران (Iran Action Group) زیر نظر او خواهد بود، کارگروهی که مایک پمپئو روز پنج شنبه تشکیل آن را اعلام کرد و گفت: «هدف از ایجاد این گروه هماهنگی و اجرای سیاست ایالات متحده در برابر ایران، در دوره پس از خروج امریکا از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با هدف تغییر رفتار جمهوری اسلامی است.» برایان هوک علاوه بر ریاست تیم مذاکرهکننده امریکا برای تغییر برجام، به عنوان منتقد ترامپ و سیاستهای ترامپ شناخته میشود تا جایی که در رقابتهای انتخابات سال ۲۰۱۶، امضای او پای نامهای بود که ۱۲۱ نفر از شناختهشدگان حزب جمهوریخواه، با ریاستجمهوری ترامپ مخالفت کردند. هوک ۴۹ ساله در وزارت «رکس تیلرسون» وزیر خارجه پیشین امریکا مدیر دفتر برنامه ریزیهای سیاسی وزارت خارجه بود، وزیر خارجهای که گفته شد ترامپ او را برای هموار کردن راه خروجش از برجام، کنار گذاشت. منابع امریکایی در حالی برایان هوک را منتقد ترامپ میدانند که برخی این موضوع را به شخصیت فرصتطلب او و گرایشش برای همرنگ شدن با اشخاص متفاوت ربط دادهاند. «دانیل رانده»، کارشناس اندیشکده مطالعات بینالمللی به بلومبرگ گفته است: «او بسیار همرنگ جماعت است و این را هم میداند که دارد برای دولت ترامپ کار میکند.»
گذار از درخواست مذاکره
دیلی وایر در گزارشی نوشته است: «هوک با خروج امریکا از برجام مخالف و معتقد بوده که باید توافق هستهای غرب با ایران را کمی تغییر داد که به نظر میرسد سیاستهای او نسبت به سیاستهای ترامپ در خصوص ایران کمی ملایمتر باشد.» با این حال، علنی شدن انتخاب هوک به سرپرستی گروه اقدام ایران نشاندهنده ناامید شدن امریکا از مذاکره با ایران در شرایطی است که بسیاری از کارشناسان صداقت کاخسفید در مذاکره را زیر سؤال میبرند. دیاکو حسینی کارشناس مرکز مطالعات استراتژیک ایران در گفت و گو با الجزیره اساساً این موضوع را که پمپئو به دنبال مذاکره با ایران بوده است با دیده شک و تردید مینگرد.
برایان هوک روز پنج شنبه پس از مراسم معارفه گفت: مأموریت او و کارگروهش پیگیری سیاستهای دولت در ارتباط با ایران خواهد بود و تلاش خواهد کرد با رفتارهایی که او آنها را رفتارهای «مخرب رژیم ایران»، چون برنامه هستهای، حمایت از تروریسم و بیثبات کردن منطقه» نامید، مقابله کند. هوک که در جمع خبرنگاران حاضر در کنفرانس خبری وزارتخارجه امریکا سخن میگفت، هرچند یک بار دیگر تأکید کرد: «اگر آنها خواستار مذاکره باشند، رئیسجمهور (ترامپ) علناً اعلام آمادگی کرده است و ما آمادهایم.»ولی لحن او برای مذاکره فاقد تأکید و اصراری بود که مقامهای امریکایی از جمله شخص دونالد ترامپ تا پیش از سخنان رهبری انقلاب درباره «ممنوعیت مذاکره» آن را تکرار میکردند. رئیس کارگروه اقدام ایران در عوض تأکید کرد چند روز پیش در اروپا با همتایان خود درباره ایران گفتوگو کرده و یکی از اهداف گروهکاری او تضمین اجرای تحریمهای ایران و هماهنگی با متحدان واشنگتن در این باره است. هوک در پاسخ به سؤالی درباره صادرات نفت ایران به چین گفت: «هدف ما به صفر رساندن صادرات نفت ایران تا چهارم نوامبر آینده است»
هوک درباره ساختار این کارگروه گفته که بنا دارد از کارمندان و خبرگان فعلی وزارت خارجه برای حضور در این کارگروه دعوت کند و تمامی منابع لازم برای این کار را در اختیار دارد. او از اهداف اصلی این کارگروه «همکاری با جامعه بینالمللی برای تغییر رفتار ایران» را برشمرد و در پاسخ به همزمانی تشکیل این کارگروه با سالگرد کودتای ۲۸ مرداد گفت که این «تقارن کاملاً اتفاقی» است.
فشار یا جنگ؟
برخی منابع امریکایی تشکیل کارگروه ایران را با تشکیل گروه موسوم به «آینده عراق» در وزارت خارجه امریکا در سال ۲۰۰۱ شبیهسازی کردهاند. در کنفرانس مطبوعاتی هوک، یکی از خبرنگاران در این باره از برایان هوک پرسید که او با رد این فرضیه مدعی شد که کارگروه ایران با «پروژه عراق» تشابهی ندارد. سینا توسی از شورای ایرانیان امریکا معتقد است که تشکیل این کارگروه، امریکا را در مسیر جنگ با ایران قرار خواهد داد. این در حالی است که روسها سیاست فعلی ایران را در مسیر تشدید فشا رها برای ناآرام کردن ایران میدانند. «ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه روز جمعه گفته که تحریمهای اقتصادی غیرقانونی و اعمال فشارهای سیاسی تنها برای بیثبات کردن اوضاع داخلی در ایران است. سخنگوی وزارت خارجه روسیه تأکید کرد که امریکا جنگ تجاری و سیاست اعمال تحریمها را نه به خاطر منافع ملی، بلکه برای رسیدن به اهداف گروههای سیاسی خاص در واشنگتن علیه سایر کشورها اجرا میکند. خود برایان هوک در این بار میگوید: «برایان هوک در رابطه با تشکیل این کارگروه گفت: هدف تحریمها محروم کردن رژیم ایران از درآمدها برای تأمین مالی تروریسم است. این هدف حداکثر فشار اقتصادی است. موضوع این نیست که تنش و جدال با کشورهای دیگر ایجاد کنیم. اما وقتی که به حجم پولی که رژیم ایران برای اسد و برای شبه نظامیان شیعه و برای حزبالله لبنان فراهم میکند، نگاه کنید، میلیاردها و میلیاردها دلار است و ما باید به نقطهای برسیم که این جریانهای درآمد را بخشکانیم.»