موضوع انتقال به پيام‌رسان‌هاي داخلي اين روزها به گفتماني عمومي در ميان کاربران شبکه‌هاي اجتماعي تبديل شده است. پيش از اين اگرچه کارکرد منفي برخي از اين شبکه‌ها در ناديده گرفتن حقوق عمومي و سوءاستفاده از آنها براي برهم‌زدن امنيت اجتماعي به اثبات رسيده بود اما کارکرد اين شبکه‌ها در بر هم زدن وضعيت اقتصادي کشور و اوج‌گيري نرخ ارز و پيامدهاي ارزهاي مجازي در ايجاد بحران اقتصادي، آنگونه که دبير شوراي عالي فضاي مجازي بر آن تأکيد و از آن به عنوان «غارت بزرگ تلگرام» ياد مي‌کند، اهميت اين کوچ عاقلانه را ضروري‌تر مي‌نماياند. آقاي فيروزآبادي در نشست مشترک کميسيون اقتصاد و کميسيون امنيت ملي مجلس در اين خصوص مي‌گويد: «در مرکز فضاي مجازي، الزامات شبکه ملي و خدمات پايه شبکه ملي مورد بررسي قرار گرفت. شبکه ملي پيام‌رسان تعيين کننده مرزهاي ملي ماست، مرزهاي ملي روي سکوهاي فضاي مجازي شکل مي‌گيرد. اين سکوها اثرگذاري ملي و وسيع دارد و مانند زيرساختهاي حياتي کشور است.»
اين روزها عضويت در شبکه‌هاي مجازي و بهره‌گيري از آنها براي فعاليت‌هاي آموزشي، اجتماعي و اقتصادي و سرگرمي، به بخشي از زندگي اجتماعي و فردي مردم تبديل شده است و به دليل قابليت‌ها و نفوذ اين شبکه‌ها روزبه‌روز اين وابستگي بيشتر مي‌شود و به همين دليل است که ضرورت سلامت و مديريت آنها نيز همچون ديگر عرصه‌ها به دغدغه اصلي کاربران، خانواده‌ها و طبعاً مديران و مسئولان کشور تبديل شده است و هشدارهاي دبير شوراي عالي مجازي را اگر چه ديرهنگام است اما بايد به فال نيک گرفت و طبعاً انتظار اين است که هشدارها به راهبرد عملي مسئولان اجرايي کشور در تأمين زيرساختهاي شبکه ملي و پيام‌رسان‌هاي داخلي تبديل شود تا مردم فارغ از سوءاستفاده‌ها و يا اقدامات برنامه‌ريزي‌شده و هدايت‌شده بيگانگان و فرصت‌طلبان در اين عرصه بتوانند به درستي از آن بهره‌برداري کنند.
هفته گذشته وقتي که مارک زاکربرگ، مديرعامل فيس‌بوک با حضور در جلسه استماع کنگره امريکا به دنبال رسوايي‌هاي اخير در سوءاستفاده از اطلاعات کاربران فيس‌بوک مجبور به عذرخواهي شد، ابعاد ديگري از اين نگراني‌ها حتي در جامعه امريکا آشکار شد. او اذعان کرد که کوتاهي‌هاي صورت گرفته منجر به انتشار اخبار جعلي، دخالت خارجي در انتخابات، نفرت‌پراکني و سوءاستفاده‌هاي برخي توسعه‌دهندگان و نقض‌کنندگان حريم خصوصي شده است و اين در شرايطي است که مديران و اداره‌کنندگان و مرکزيت اين شبکه در درون امريکاست و حال براي ما ايرانيان که به مديريت و سرورهاي اين شبکه‌ها دسترسي نداريم و مدير آن نيز حتي حاضر به پاسخگويي به سؤال‌هاي اوليه مديران اصلي کشور در اين عرصه نيست، بديهي است که بايد بسيار بيش از اينها نگران بود و اين در حالي است که صراحت دشمنان نظام بر بهره‌گيري از اين شبکه‌ها براي دامن زدن به اغتشاشات و بحران‌هاي اجتماعي (آنگونه که در پيام نوروزي ترامپ و سخنان اخير ديگر مسئولان کاخ سفيد بر آن تأکيد شده است) نشان از برنامه‌ريزي آنها براي استفاده ابزاري از اين شبکه‌ها عليه مردم ايران دارد.
مواجهه با اين ميدان و مدیریت آن بر عهده مسئولان ذي‌ربط است که اولاً در ايجاد شبکه ملي اطلاعات يا همان اينترانت ملي، براي توسعه شبکه زيرساخت امن و پايدار ملي در ايران عمل کنند که در تبصره 2 ماده 46 قانون برنامه پنجم توسعه در سال 1389 مصوب شده و ديگر کمک به طراحي و تقويت شبکه‌هاي اجتماعي داخلي است. تصمیم درست کاربران هم انتقال و جابه‌جايي از شبکه‌هاي بيروني به شبکه‌هاي داخلي است.
در زمينه ايجاد شبکه ملي اطلاعات اگرچه اقداماتي صورت گرفته ولي به دلايلي چند که در اين مقال فرصت پرداخت به آن نيست، اين امر تا کنون تحقق نيافته، اما در مورد پيام‌رسان‌هاي داخلي اقدامات خوب و در خور توجهي در بخش خصوصي داخلي و برخي نهادها و دستگاه‌هاي اجرايي ذي‌ربط صورت گرفته که اين مهم تنها با همکاري و کوچ مردم از پيام‌رسان‌هاي بيگانه به آنها محقق خواهد شد. اين کوچ عاقلانه و داوطلبانه هم باعث رشد قابليت‌هاي پيام‌رسان‌هاي داخلي و رفع ضعف‌ها و آسيب‌هاي آنها خواهد شد و هم مردم قادر خواهند بود در محيطي امن نيازمندي‌هاي مختلف، آموزشي، فرهنگي، سياسي و اجتماعي و اقتصادي و سرگرمي خود را تأمين و هم نسبت به سوءاستفاده‌هاي احتمالي و حتي تهديد منافع عمومي مردم در تبديل اين شبکه‌ها به عرصه‌اي براي توزيع مواد مخدر، اقدامات تروريستي و هتک عفت عمومي و فردي فارغ باشند.
اما نکته مهم ديگر در اين عرصه، اين است که اين نقل و انتقال فرصتي براي تحقق شعار سال خواهد بود، چرا که حمايت از پيام‌رسان‌هاي داخلي، حمايت از کالاي ايراني است و همچون عرصه هسته‌اي که دانشمندان ايران اسلامي توانستند قابليت‌هاي خود را به جهانيان اثبات کنند و کشور را در مرزهاي ناگشوده در آن عرصه برسانند، حمايت از پيام‌رسان‌هاي داخلي نيز فرصت مشابهي را براي کشور ايجاد مي‌کند تا در زماني که يکي از عرصه‌هاي تهديد کشور جنگ‌هاي سايبري طراحي شده دشمنان براي از بين بردن زيرساختهاي سايبري کشور يا ايجاد محدوديت براي آن است، حمايت و مراجعه مردمي در عين ايجاد زمينه براي رفع اشکالات پيام‌رسان‌هاي داخلي، قدرت رقابت اين پيام‌رسان‌ها را افزايش داده و زمينه‌اي براي تقويت اقتصاد ملي خواهد بود.
بديهي است اين عرصه نيز همچون عرصه هسته‌اي مخالفاني در داخل و بيرون دارد. بيروني‌ها قابليت دانشمندان و متخصصين ايراني را به هيچ انگاشته و به دليل کوتاه شدن دستشان از اثرگذاري بر تحولات دروني کشور نگرانند و با القاي امکان دستيابي مراکز اطلاعاتي به اطلاعات مردم سعي در شبهه افکني براي عدم مراجعه مردم به شبکه‌هاي داخلي دارند و در داخل نيز برخي به همين دلايل و همچنين بزرگنمايي برخي از ضعف‌هاي شبکه‌هاي داخلي نسبت به آنها ايجاد ترديد مي‌کنند و اين در حالي است که هنگامي‌که برخي از اين پيام‌رسان‌ها نظير تلگرام فعاليت خود را آغاز کردند، قابليت‌هاي کنوني را نداشتند و ضعف‌هاي متعددي داشتند که به مرور و با عضويت کاربران و کاربرد آنها کاهش يافته است و بديهي است که اين فرصت نيز براي پيام‌رسان‌هاي داخلي با مراجعه و البته صبر و تحمل مردم ايجاد خواهد شد، مضافاً بر اينکه هم امکان اشتغال بيشتر متخصصان کشور فراهم خواهد شد و ارز کشور براي استفاده از شبکه‌هاي بيروني خارج نخواهد شد و امکان اخلال در اقتصاد کشور و خروج دهها ميليارد دلار ارز از کشور نيز از بين خواهد رفت. مردم ايران نشان داده‌اند که آنگاه که پاي عزت ملي و اعتلاي نام ايران و حفظ امنيت در ميان باشد، چیزی برای کشورشان کم نخواهند گذاشت.
