
اگرچه واكنش علني بازار ارز به توئيتر رئيس كل بانك مركزي نوعي دهنكجي به شمار ميرود و روز گذشته دلار خود را به 4 هزار و 650 تومان هم رساند، اما با آغاز بهمن ماه و گفتوگوي رئيسجمهور با مردم از طريق صدا و سيما پيشبيني ميشود بعد از عرضه بيشتر از قطره چكاني بانك مركزي دلار اندکي ارزان شود.
با اين حال اين سؤال مطرح است که روند بيارزش شدن پول ملي با فضاي ترسيمي در هنگام امضاي برجام يکي است؟ آيا انتظارات ايجاد شده و تلنبار شده از سوي دولت که در جشن برجام افراد ارزش هزارتوماني را با يک دلار متصور شده بودند؛ نتيجه اين بازار عجيب ارزهاي خارجي نيست؟
در حالي که در جشن برجام، برخي از برپاکنندگان جشن اسکناس يک دلاري را کنار هزار توماني گرفته بودند اکنون در سومين سال پس از برجام نرخ ارز هيچ شباهتي به هزار توماني ندارد!
بازار ارز در روز گذشته همچنان متلاطم بود و صرافيها معاملات را متوقف كرده و تنها جوابي كه شايد با بداخلاقي به مشتريان ميدهند آن است كه خريد و فروش نداريم يا با يك كاغذ همين واژهها را روي شيشههاي خود زدهاند.
برخي شايعات در بازار حاکي از آن است که مشکل حوالههاي درهم در افزايش قيمت دلار مؤثر بوده است. در عين حال صرافيها و دلالان قيمت خريد را 4 هزار و 550 تومان اعلام ميكنند كه اختلاف 100توماني با قيمتهاي فروش نشان ميدهد كه اين توفان قيمتي در بازار ارز دوامدار نيست!
تشديد كنترل نامحسوس
بانك مركزي با افزايش نرخ ارز در بازار و در پي پلمب دفاتر واسطه صرافيها، كنترل نامحسوس در بازار ارز را تشديد کرده است. هرچند با رشد قيمت ارز، نيروي انتظامي با هماهنگي بانك مركزي از هفته گذشته عمليات پلمب دفاتر واسطه صرافيها را آغاز كرد، اما اين روزها براي كنترل نرخ بازار برخورد با پيكهاي بازاري كه مسئول جابهجايي و تعيين نرخ ارز هستند، نيز در دستور كار قرار گرفته است.
نرخ دلار روز گذشته با تلاطم بازار ارز به محدوده 4 هزار و 650 تومان صعود كرد و بر همين اساس كنترل نامحسوس براي برخورد با دلالان در بازار شدت گرفته است. صرافان بازار ميگويند كه رونق معاملات فردايي اين روزها در بازار بر رشد قيمت دلار تأثيرگذار بوده و بسياري از دلالان با رونق اين بازار به نوسانات در اين بازار دامن ميزنند. يادآور ميشود بانك مركزي در سال 1393 براي كنترل بازار ارز اعلام كرده بود كه معاملات فردايي ارز ممنوع است. همچنين بانك مركزي براي جلوگيري از اين مشكلات، اقدام به تدوين و ابلاغ مقررات ناظر بر عمليات ارزي صرافيها كرد تا دخالت عوامل غيرمجاز در بازار ارز و نوسانات در اين بازار كمتر شود.
معاملات فردايي؛ معاملاتي است كه در واقع در آن تسويهاي انجام نميشود و تنها در قالب اين معاملات افراد محدودي با صداي بلند در بازار قيمت تعيين ميكنند و نوعي دلالي غيرمجاز بهشمار ميرود.
سكوتت را بشكن!
در همين حال نايب رئيس اتاق بازرگاني تهران معتقد است نوسانات شديد نرخ ارز باعث شده كه امكان پيشبيني از تجار گرفته شود و بانك مركزي و دولت بايد سكوت خود را در قبال نرخ ارز بشكنند و نرخ ارز را تثبيت كنند.
علاء ميرمحمد صادقي معتقد است كه وضعيت فعلي نرخ ارز مطمئناً تأثير نامطلوبي روي كالاهاي ايراني خواهد گذاشت. وي ادامه داد: گرچه اين افزايش نرخ ارز ممكن است باعث توسعه صادرات باشد، ولي مشروط به اينكه نرخ ارز تثبيت شود. سكوت دولت و مقامات بانك مركزي هم در اين زمينه خيلي ابهامبرانگيز است. وي اضافه كرد: اگر دولت امكانات دارد بهتر است نرخ ارز را پايينتر از رقم فعلي بياورد، چون نرخ ارز هر چقدر پايينتر باشد به كاهش تورم كمك ميشود. البته از طرف ديگر هم قدرت صادراتمان محدود ميشود، اما در مجموع ثبات نرخ ارز به وضعيت بازار كمك ميكند و تجار ميتوانند نسبت به پيشبيني فعاليتشان اقدام كنند، اما نوسانات فعلي همه را متحير كرده است و همه فكر ميكنند كه بهتر است ارز بخرند.