کاروانسرای حاج مهدی

اگر چه این کاروانسرا قدمتی کمتر از کاروانسراهای چون هندوها وکیل و گنجعلیخان دارد اما از جهت معماری از جایگاه خاصی برخورداربوده و یادآور روزگاری است که برخی از زرتشتیان و اقلیت های مذهبی دیگر در بعضی از حجره های آن به تجارت مشغول بوده اند .

کاروانسرای حاج مهدی دارای 14حجره و دو در است که یکی در بازار میدان قلعه و دیگری در کوچه معروف به سینما تابان واقع شده است . وضعیت کنونی این کاروانسرا به گونه ای است که اگر مورد ترمیم و بازسازی قرار نگیرد دچار آسیب های جدی خواهد شد. درحال حاضر چند مورد کسب و کار و تعدادی انبار رونق بخش این کاروانسراهستند .این مکان تاریخی زیبا و دیدنی با قدمتی بیش از 180 سال متعلق به تاجری به نام بوده که در زمان حیات خود آن را شروع و توسط فرزند ارشد ایشان (عبد الغفار ) بنا بر وصیت پدر تکمیل گردیده است .

حاج مهدی تاجری نراقی اصل بوده که بین شهر های کاشان, نراق و همدان تجارت می کرده و این مجموعه را برای استراحت تجار و کاروانیان و عرضه کالاهای تجار ی و داد و ستد بین تجار نراق و دیگر شهرهای اطراف ساخته و وقف نموده است . بنا از مصالح خشت ، سنگ و آجر در دوطبقه ساخته شده که در طبقه اول تعدادی مغازه در یک فضای بسیار زیبا با معماری هشت ظلعی وجود دارد و حوض آبی در وسط این قسمت که به تاجر سرا معروف است تعبیه شده که چشم انداز زیبایی را به ساختمان بخشیده است . درب های گره کاری شده این مجموعه تاریخی که با چوب گردو ساخته شده است در هیچ یک از بناهای تاریخی شهر نراق دیده نمی شود و چشم هر بازدید کننده ای را ساعت ها به هنر به کار رفته در ساخت آن خیره می کند.

طبقه دوم نیز دارای اطاق های مجزا برای استراحت کاروانیان و تجار است .حاج مهدی نراقی در زمان حیات خود آب انبار و حسینه حاج مهدی و حمامی را در محله بالای شهر احداث و تمامی آنها را وقف نموده است .این موضوع دیانت و احترام مردم نراق به سنت حسنه وقف را نشان می دهد.