كميته انتخاب فيلم براي ارسال به آكادمي اسكار، فيلم «گذشته» ساخته اصغر فرهادي را برگزيد تا «دربند» ساخته پرويز شهبازي از حضور در يك رخداد بينالمللي محروم شود و انتخابي كه بلافاصله با واكنشهاي منفي روبهرو شد.
امير سماواتي تهيهكننده دربند در مصاحبه با نسيم گفت:«گذشته» هيچ ربطي به فرهنگ و سينماي ايران ندارد؛ با اين انتخاب سينماي كشور را تحقير كردند. اين واكنشها باعث شد تا مسعود كيميايي يكي از اعضاي كميته انتخاب فيلم با انتشار متني پيرامون علت انتخاب گذشته توضيحاتي عجيب و غريب دهد.
كميته انتخاب ميان اينكه فيلم انتخابي، نماينده سينماي ايران باشد يا اينكه شانس برنده شدنش بيشتر باشد، گزينه دوم را انتخاب كردهاند. آنها گذشته را به اين دليل انتخاب كردهاند كه فرهادي در سينماي جهان نامي شناخته شده است و البته سابقه كسب اسكار دو سال پيش را نيز دارد. با اين وضع بايد به سماواتي حق داد فيلمش را تنها به دليل گذشته كه براي خارجيها نامي آشنا است، از راه يافتن به رخدادي سينمايي محروم كنند. گذشته فيلمي جهاني است كه ميتواند متعلق به هرجاي دنيا باشد و بنا بر قوانين اسكار، فرانسه هم ميتوانست آن را به عنوان فيلمي فرانسوي به آكادمي اسكار معرفي كند. اما فرانسويها خواستند به جاي فيلمي كه متعلق به جغرافياي خاصي نيست، نمايندهاي را به اسكار بفرستند كه معرف فرانسه باشد. گذشته به جز چند ديالوگ كوتاه اثري از ايراني بودن در خود نميبيند. چيزي كه مخالفان ارسال اين فيلم به اسكار روي آن اذعان دارند. هدف ارسال فيلم به بخش اسكار بهترين فيلم غير انگليسي زبان، معرفي سينماي هر كشوري است. مسلماً هر كشور صاحب سينمايي ميكوشد اثري را معرفي كند كه اثر و نشاني از فرهنگ، تاريخ و آداب و رسوم كشور در آن باشد يا حداقل جغرافياي آن را به ديگر ملل معرفي كند. اما كميته انتخاب فيلم در ايران تنها كسب اسكار را مد نظر قرار داده است با آنكه اسكار تا به حال به يك كارگردان در بخش فيلمهاي غير انگليسي زبان دو بار روي خوش نشان نداده و هيچ تضميني وجود ندارد كه سابقه فرهادي امتياز خاصي در اين دوره محسوب شود. حتي داوران امريكايي جشنواره كن نيز در انتخاب بهترين فيلم، اثر ديگري را بر «گذشته» اولويت دادند. دربند حتي اگر شانس برنده شدن نداشت، حداقل به گفته تهيهكنندهاش، ايراني بود. فيلمي با داستاني ايراني و قابل لمس براي همه ايرانيها كه حداقل ميتوانست معرف گوشهاي از مشكلات اجتماعي كشورمان باشد، همان طور كه «جدايي نادر از سيمين» نيز به خاطر رويكرد اجتماعي كه داشت در خارج از ايران با اقبال روبهرو شد.
با معرفي «گذشته»، پرونده امسال اسكار بسته شد اما اگر قرار باشد در سالهاي آينده فيلمي از سينماي ايران به آكادمي اسكار معرفي شود، كميته انتخاب حتماً ايرانيت فيلم را بر ساير جنبهها برتري دهد تا اثر انتخابي به واقع نماينده ايران باشد.