جوان آنلاین: قرار بود ۷اکتبر ۲۰۲۳ روز عروسی حسین الزویدی باشد، اما او و نامزدش مجبور شدند از شمال نوار غزه فرار کنند. الزویدی در نهایت به همراه خانوادهاش در مدرسهای در جبالیا، مستقر شدند و میگوید که در همانجا و زمانی که ارتش اسرائیل، مدرسهای که آنها در آن پناه گرفته بودند را تصرف کرد، او نیز اسیر شد. در ۱۳ اکتبر امسال او پس از ۲۲ماه اسارت، در چارچوب بخشی از مبادله ۲۰ اسیر زنده اسرائیلی که حماس و گروههای وابسته به آن در غزه در اختیار داشتند، آزاد شد. زویدی که اکنون ۲۶سال دارد، در چادر خانوادهاش در دیر البلح زندگی میکند. خانه والدینش در جنگ ویران شد. چندین نفر از بستگانش کشته شدند و او از هیچ یک از اینها خبردار نشد، اما مهمتر از همه اینها، آسیبی است که او در دوران اسارت تحمل کرده است.
سرما، گرسنگی و کتکهای مکرر
طبق روایت زویدی، او را به اردوگاه اسرائیلی سدی تیمان بردند و ۱۸روز را با دستها و چشمان بسته در آنجا نگه داشتند. به او و دیگر زندانیان به ندرت اجازه استفاده از توالت داده میشد و بیشتر اوقات مجبور بودند در جایی که چمباتمه زده بودند، قضای حاجت کنند. آنها حتی اجازه دراز کشیدن، صحبت کردن و بلند کردن سرشان را هم نداشتند. شبها فقط مجاز بودند، پنج ساعت بخوابند. الزویدی میگوید، آنها بارها و بارها مورد ضربوشتم قرار میگرفتند. وعدههای غذایی آنها شامل یک تکه نان کوچک و نصف قاشق کنسرو تن ماهی بود. با وجود سرمای محل حبس، تشکها وپتوها هم نازک بودند. الزویدی در اردوگاههای بازداشت دیگر نیز به طرز وحشیانهای کتک خورده است و زمانی که به آبله مرغان مبتلا شد، مدت زیادی هیچ دارویی دریافت نکرد. این فلسطینی اهل غزه هنوز کابوس میبیند و وقتی غذا میخورد، ناخودآگاه روی زمین زانو میزند و به جلو خم میشود، همانطور که در زندان مجبور بود این کار را انجام دهد. اشپیگل حضور الزویدی در رسانههای اجتماعی را بررسی کرده است. در سالهای اخیر، پستهای او نشان دهنده همدردی با گروههای شبهنظامی است. او در فیسبوک بارها عکسهایی از خودش در حال ژست گرفتن با یک تفنگ منتشر کرده و در برخی پستها به مبارزان احترام گذاشته؛ با این حال، هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد او عضو حماس بوده است. در هر صورت، هیچ یک از این موارد، ماهها بدرفتاری و شکنجه را توجیه نمیکند.
همدستی دستگاه قضایی اسرائیل
الزویدی فقط یکی از حدود هزارو ۷۰۰ فلسطینی اهل غزه بود که در طول جنگ اسیر و در اواسط اکتبر آزاد شدند. اکثریت قریب به اتفاق آنها غیرنظامیانی بودند که بدون اتهام نیروهای نظامی که در جنگهای غیرمنظم شرکت دارند، زندانی شده بودند. بسیاری از آنها، روایتهایی مشابه الزویدی، تعریف کردهاند که با گزارشهای رسانههای بینالمللی از جمله اشپیگل و نیز گزارشهای سازمانهای حقوق بشری اسرائیلی و بینالمللی مطابقت دارد. سدی تیمان از آن زمان به عنوان گوانتاناموی اسرائیل شهرت یافته است. اما سوءرفتارها، محدود به اردوگاه نظامی در صحرای نقب نیست. به نظر میرسد تقریباً در تمام اردوگاههای بازداشت و زندانهای دیگر نیز امری عادی است؛ و اسرائیل این موضوع را انکار میکند. در گزارشی که به تازگی چندین سازمان حقوق بشری اسرائیلی به کمیته مبارزه با شکنجه سازمان ملل ارائه دادهاند، آمده است: «شکنجه به ابزاری عمدی و گسترده در سیاست دولت تبدیل شده است. این شکنجه در طول فرایند بازداشت از دستگیری تا بازجویی و حبس رخ میدهد.» مقامات ارشد اسرائیلی، چنین سوءاستفادههایی را تأیید کرده و سازوکارهای قضایی، اداری و پزشکی نیز در رسیدگی کوتاهی کردهاند. این گزارش میافزاید، بازداشتشدگان اغلب از دسترسی به وکلا و مراقبتهای پزشکی برای مدت طولانی محروم میشوند. این جنایات در شرایطی صورت گرفت که کمیته بینالمللی صلیب سرخ در سالهای اخیر درخواست دسترسی به بازداشتشدگان را داشته، اما بیفایده بوده است. اسرائیل درحال حاضر ۹هزارو ۲۰۰ فلسطینی را به عنوان به اصطلاح «زندانیان امنیتی» در بازداشت دارد.
چراغ سبز بن گویر برای مجازات بیشتر
اما موضوع به همین موارد هم محدود نمیشود. سازمان پزشکان حقوق بشر اسرائیل PHRI، اظهارات شاهدان، سوابق رسمی و سایر شواهد را بررسی کرده و در نتیجه به ۹۸مورد مرگ از آغاز جنگ، اذعان کرده است. به گفته PHRI، بیش از دو سوم کشتهشدگان از غزه و بقیه از کرانه باختری بودهاند. این سازمان میگوید ۵۲زندانی در اردوگاههای نظامی جان باختهاند که بیش از نیمی از آنها در سدی تیمان بودهاند. ناجی عباس، یکی از نویسندگان گزارش PHRI میگوید: «پس از هفت ماه، ارتش برای اولین بار به عددی اشاره کرد و تا به امروز، از انتشار اطلاعات بیشتر، مانند علل مرگ، خودداری کرده است.» او میگوید متقاعد شده است که تعداد واقعی مرگو میرها بسیار بیشتر است. به خصوص که در گزارش PHRI آمده است ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی اسرائیل، سیاستی را دنبال کرد که عمداً شرایط بازداشت در زندانها را به عنوان نوعی مجازات اضافی و البته بدتر مجاز میدانست. عباس میگوید: «در ۱۰موردی که پزشک توانست از طریق دادگاه معاینه جسد را انجام دهد، تقریباً در همه موارد نشانههای خشونت و غفلت یافت شد.»، اما از آنجایی که در اکثر موارد، هیچ مدرک کالبدشکافی به خانوادههای متوفی ارائه نشده است، علل دقیق مرگ عموماً قابل تشخیص نیست. عباس به مورد یک مرد ۳۳ساله اشاره میکند که دندهها و جناغ سینهاش در زندان مگیدو در شمال اسرائیل شکسته بود. زندانیان دیگر شاهد بودند، بیش از ۱۲ نگهبان زندان او را برای چند دقیقه کتک زدند.
خشونت سیستماتیک
اوایل این ماه، مرکز حقوق بشر فلسطین PCHR در غزه گزارشی در مورد «تجاوز و شکنجه جنسی سیستماتیک» زندانیان منتشر کرد. در میان سایر اشکال سوءاستفاده، در یک مورد فرو کردن باتوم چوبی در مقعد و در مورد دیگر فرو کردن بطری در مقعد توصیف شده است. این توصیفات با آنچه چندین سازمان حقوق بشری از آغاز جنگ غزه گزارش کردهاند، مطابقت دارد. گزارش کمیسیون تخصصی سازمان ملل متحد در ماهمارس بیان میکند «فراوانی، شیوع و شدت» این تخلفات نشان میدهد «خشونت جنسی و جنسیتی به طور فزایندهای به عنوان یک روش جنگی ازسوی اسرائیل استفاده میشود.» اظهارات شاهدان و سایر شواهد به یک نتیجه واحد اشاره دارد: سوءاستفاده مداوم و سیستماتیک است. با این وجود، در سیاست اسرائیل و در بخشهای بزرگی از جامعه انکار شده یا نادیده گرفته میشود. رسانههای اسرائیلی به ندرت در مورد سوءاستفاده از زندانیان گزارش میدهند و وقتی این کار را میکنند، معمولاً به عنوان موارد جداگانه ارائه میشوند. اغلب نه علیه عاملان، بلکه علیه کسانی که در مورد سوءاستفاده صحبت میکنند.
تقدیس ارتش
همه اینها در شرایطی رخ داد که در دو سال جنگ، تنها یک سرباز به جرم ضربوشتم زندانیان فلسطینی در سد تیمان محکوم شد. او به هفت ماه زندان محکوم شد؛ حکمی که سازمانهای حقوق بشر آن را بسیار ملایم دانستند. ایتان دایموند، کارشناس حقوق بینالملل اسرائیل از مرکز حقوق بشردوستانه بینالمللی دیاکونیا میگوید: «ارتش هنوز در اسرائیل مقدس شمرده میشود. دولت نتانیاهو نیز فرهنگی سیاسی ایجاد کرده است که از نفرت تغذیه میکند. در نتیجه، او شاهد رفتارغیرانسانی گسترده با فلسطینیهاست.» او میگوید همه اینها منجر به رایج شدن رفتارهای ضد قانون میشود. ارتشی که اجازه میدهد جنایات به هنجار تبدیل شوند، قادر به پیگرد قانونی جنایات فردی نیست. او میگوید، از همه مهمتر این است که دادگاه بینالمللی کیفری تحقیقات خود را ادامه دهد و در انجام این کار، حتی با وجود مقاومت ایالات متحده و اسرائیل، مورد حمایت قرار گیرد.
* نیکلای آنتونیادیس
یولیان فون میتل اشتات و توره اشرودر
اشپیگل، ۱۶ نوامبر ۲۰۲۵
