تاریخ معاصر ایران در یک جمله خلاصه میشود: یک قرن تلاش برای عوض کردن هویت این ملت و یک قرن «مقاومت ملی» برای حفظ آن. نظام سلطه بارها کوشیده ایران را از درون تهی کند، از دوران قراردادهای تحقیرآمیز دیروز تا جنگ شناختی امروز. اما آنچه رهبر معظم انقلاب در دیدار با مداحان یادآوری کردند، این بود که این پروژه بلندمدت برای «تغییر هویت دینی، تاریخی و فرهنگی ملت ایران» تا امروز شکست خورده و همین امر، دلیل عصبانیت و تمرکز تازه دشمن بر «مغزها، دلها و باورها» است.
امروز دشمن مأیوس از پیروزی نظامی، نبرد اصلی را به ذهن کشانده و از میدان مین به میدان رسانه و از نبرد تانک به نبرد روایت وارد شده است. هدف شکستن ستون فقرات هویت ملت ایران است، فقط ابزارها عوض شده، به جای کودتا و حمله نظامی، از فیلم، سریال، هشتگ، سلبریتی و شبکههای اجتماعی استفاده میشود. این جنگ اگر درست شناخته نشود، خساراتش بیصدا، اما بسیار عمیق و گسترده خواهد بود.
هویت، در تحلیل رهبری، ترکیبی از ایمان، تاریخ و سبک زندگی است. ایمان جهتدهنده تصمیمهای فردی و اجتماعی، تاریخ عامل احساس عزت و ریشهداری، و سبک زندگی، معنابخش به خانواده، کار، عبادت، عدالتخواهی و مقاومت است. ضربه به هر یک از این سه رکن، راه نفوذ در بقیه ارکان را باز میکند. رهبر انقلاب، با صراحت از «آرایش متناسب» سخن گفتند، یعنی اگر دشمن نقشه دارد، ما نمیتوانیم بینقشه عمل کنیم. دشمن، معارف اسلامی، شیعی و انقلابی و هویت ملی را هدف گرفته، و این دقیقاً همان نقاطی است که به ملت شخصیت و قدرت دادهاند. پس پاسخ، نمیتواند صرفاً واکنشهای احساسی باشد، باید معارف دینی و انقلابی را با زبان امروز، شفاف، جذاب و مستند به نسل جدید عرضه کرد. اینجا نقش مداح، خطیب، روزنامهنگار، مستندساز و فعال فضای مجازی، دیگر یک نقش جنبی نیست، هرکدام یک رسانهاند و هر رسانه یا سنگر مقاومت ملی است یا رخنهای برای نفوذ. سخن مقام معظم رهبری درباره مداحی، عمق این نگاه را نشان میدهد، وقتی میگویند یک نوحه خوشساخت و خوشمضمون گاهی از چند منبر اثر بیشتری دارد، این فقط تعریف از هنر مداحی نیست، بیان یک قاعده مهم در جنگ نرم است. مردم امروز در معرض انبوه پیامها هستند و آنچه از سد شلوغی ذهن عبور میکند، پیام کوتاه، عاطفی و خوشپرداخت است. هیئت، فراتر از مجلس عزاداری یک «مدرسه هویت» است. در این مدرسه، شعر، آهنگ، روایت از زندگی اهلبیت (ع) و شهدای مقاومت، قطعات پازل یک تصویر بزرگتر (تصویری از انسان مؤمن، شریف، مسئول، مقاوم و اهل فداکاری) را میسازند که در دفاع از هویت ملی حماسه ۹ دی را خلق میکنند. در میدان دفاع از هویت ایرانی- اسلامی، هشدار درباره ورود آهنگها و فرهنگ طاغوتی به مجالس دینی، یک حساسیت حاشیهای نیست، دفاع از مرزهای هویت است. اگر قرار است هیئت، پایگاه ادبیات مقاومت باشد، نمیتواند با زبان و نمادهایی سخن بگوید که در پروژه تهیسازی هویتی ملت نقش داشتهاند. این، نه تنگنظری فرهنگی، که نوعی هوشیاری استراتژیک است.
همچنین رهبر معظم انقلاب به نکتهای اشاره کردند که برای رسانههای انقلابی حیاتی است: ایران کشوری است که در آن مشکلات فراوان است، از گرد و غبار خوزستان تا معیشت مردم. اما همین کشور، با وجود این همه فشار، در حال حرکت و پیشرفت است و ملتش برای اسلام و ایران «آبرو و قدرت» تولید کرده است. هنر رسانه انقلابی این نیست که یکی از این دو را ببیند و دیگری را سانسور کند، هنر آن است که واقعیت مشکلات را صادقانه بگوید و همزمان روایت منصفانهای از مسیر پیشرفتهای شگرف و مقاومت ارائه دهد. رسانهای که فقط سیاهنمایی میکند، ناخواسته در زمین جنگ هویتی دشمن بازی میکند، همچنین رسانهای که فقط تعریف میکند و درد را نمیبیند، هم اعتماد عمومی را میسوزاند.
پیام نهایی این سخنان روشن است: ملت ایران در نبرد صد ساله هویت تا امروز پیروز بوده، اما این پیروزی تضمینشده و دائمی نیست. دشمن، پس از شکست در جنگ سخت، روی جنگ نرم سرمایهگذاری کرده است. پاسخ ما باید یک «آرایش تمام عیار و همه جانبه ملی» باشد، آرایشی که در آن هیئت، مسجد، دانشگاه، مدرسه، رسانه، خانواده، هنر و آحاد مردم هرکدام جای خود را در خط مقدم نبرد پیدا کنند. اگر چنین شود، نهتنها پروژه تغییر هویت دوباره شکست خواهد خورد، بلکه هویت ایرانی- اسلامی، قویتر، آگاهتر و جذابتر از گذشته، خود را به نسلهای تحولخواه بعدی تحویل خواهد داد. اینجاست که میتوان با اطمینان گفت: ملت ایران، نه فقط پیروز نبرد صدساله گذشته، که طراح آینده هویت خویش بوده و خاکریز دفاع از هویت را در کل جهان شکل میدهد.