جوان آنلاین: شاخص قیمت نهاده‌های ساختمانی تهران در تابستان۱۴۰۴ رکورد جدیدی زده است و بسیاری از تحلیلگران آن را نشانه‌ای از بازآرایی نیرو‌های مؤثر بر هزینه تمام‌شده مسکن می‌دانند. افزایش قیمت‌های پی‌درپی در گروه‌های مختلف مصالح و خدمات، بار دیگر اهمیت رصد مستمر این شاخص را برجسته کرده است چراکه تغییر در آن می‌تواند به‌سرعت به بازار نهایی مسکن منتقل شود و مسیر تصمیم‌گیری فعالان اقتصادی را تغییر دهد. تابستان امسال، اختلاف سرعت رشد قیمت‌ها در گروه‌های اجرایی از چوب و گچ گرفته تا آهن و خدمات نشان داد ساخت‌وساز در تهران زیر فشار مجموعه‌ای از محرک‌های قیمتی قرار دارد که هر کدام به طور مستقل می‌توانند روند پروژه‌ها را تحت تأثیر قرار دهند. بررسی جزئیات شاخص، از تورم فصلی تا تورم نقطه‌به‌نقطه و سالانه، تصویری دقیق از چگونگی توزیع فشار تورمی در لایه‌های مختلف صنعت ساختمان ارائه می‌کند.
تابستان امسال برای بازار ساخت‌وساز تهران فصلی بود که در آن شاخص قیمت نهاده‌های ساختمانی بار دیگر مسیر افزایشی خود را تثبیت کرد و نشان داد نیروی تورم در این حوزه همچنان فعال است. عدد ۱۷۳واحدی شاخص کل در این فصل، نمادی از فشاری است که بر زنجیره تولید مسکن وارد می‌شود و پیامد‌های مستقیم آن در هزینه‌های اجرا، برنامه‌ریزی مالی پروژه‌ها و رفتار سرمایه‌گذاران قابل مشاهده است. این رقم نسبت به فصل قبل ۳/۶ درصد افزایش یافته که با وجود شدت کمتر نسبت به فصل گذشته، همچنان نشان‌دهنده استمرار روند رشد قیمت نهاده‌هاست. در کنار این تحول، تورم نقطه‌به‌نقطه به ۶/۴۳ درصد رسیده است که اثبات می‌کند افزایش قیمت‌ها نسبت به سال گذشته با شتاب بیشتری حرکت کرده و بخش قابل توجهی از گروه‌های اجرایی را درگیر کرده است.
بررسی دقیق‌تر گروه‌های مختلف مصالح نشان می‌دهد ساخت‌وساز در تهران به طور همزمان تحت تأثیر افزایش قیمت در مجموعه‌ای از نهاده‌ها قرار دارد که هر کدام نقشی اساسی در مراحل مختلف پروژه‌های عمرانی دارند. در بخش سیمان، بتن، شن و ماسه، شاخص به ۲/۲۰۲واحد رسیده است که بیانگر رشد ۹/۴ درصدی نسبت به فصل قبل و جهش ۷/۴۵ درصدی نسبت به تابستان سال گذشته است. این گروه یکی از پایه‌های اصلی ساخت‌وساز است و افزایش آن به‌طور مستقیم در بهای تمام‌شده پروژه‌ها منعکس می‌شود، زیرا بخش قابل توجهی از عملیات اسکلت، فونداسیون و اجزای اصلی ساخت بر پایه این مواد شکل می‌گیرد. رشد سالانه ۳/۴۸ درصدی این گروه نشان می‌دهد فشار هزینه‌ای آن در طول یک سال گذشته به‌صورت پیوسته افزایش یافته است. در گروه گچ و گچ‌کاری نیز وضعیت مشابهی مشاهده می‌شود. شاخص این گروه در تابستان به ۲۳۶واحد رسیده و رشد ۶/۵ درصدی نسبت به فصل قبل را ثبت کرده است. این گروه که یکی از حساس‌ترین نهاده‌های ساختمانی از نظر نیروی کار و قیمت مواد اولیه است، نسبت به سال گذشته با جهش ۶۲درصدی روبه‌رو شده و رشد سالانه آن به ۵/۶۰ درصد رسیده است. این ارقام نشان می‌دهد هزینه تکمیل واحد‌های مسکونی، به‌ویژه در مرحله نازک‌کاری، با فشار مضاعفی مواجه شده است. در گروه بلوک، سفال و آجر، شاخص ۲/۲۱۵ واحدی ثبت شده که بیانگر افزایش ۵/۳ درصدی نسبت به فصل قبل و رشد ۳/۶۰ درصدی نسبت به سال گذشته است. روند افزایشی این گروه از آن جهت اهمیت دارد که بخش بزرگی از ساخت‌وساز‌های میان‌مرتبه و انبوه‌سازی در تهران وابستگی بالایی به این محصولات دارند و رشد قیمت آنها می‌تواند هزینه‌های مصالح پایه را افزایش دهد. تورم سالانه این گروه ۵۵درصد گزارش شده که در کنار سایر گروه‌های مصالح بنایی، نشان‌دهنده رشد سنگین قیمت‌ها در ارکان اصلی ساختمان است.
در گروه موزائیک، کاشی و سرامیک نیز شاخص به ۴/۱۹۶ واحد رسیده و رشد ۳/۸ درصدی نسبت به فصل قبل ثبت شده است.
این گروه یکی از اقلام مهم در نازک‌کاری و تکمیل واحد‌های مسکونی به شمار می‌رود و افزایش ۲/۴۹ درصدی نقطه‌به‌نقطه آن بیانگر فشار هزینه‌ای جدی در مرحله نهایی ساخت است.
تورم سالانه این گروه ۱/۴۳ درصد اعلام شده است که نشان می‌دهد روند افزایشی آن نسبت به برخی گروه‌های دیگر اندکی ملایم‌تر بوده است، اما همچنان اثر قابل توجهی بر قیمت تمام‌شده دارد. در بخش سنگ نیز شاخص قیمت به ۸/۱۸۱ واحد رسیده و نسبت به فصل قبل ۴/۷ درصد رشد کرده است. جهش نقطه‌به‌نقطه این گروه به ۴/۴۹ درصد رسیده و تورم سالانه آن نیز ۵/۴۰ درصد گزارش شده است. استفاده گسترده از سنگ در نما، کف‌سازی و بخش‌های تزئینی ساختمان باعث می‌شود رشد قیمت آن به‌طور مستقیم بر هزینه‌های مرحله تکمیل اثر بگذارد. اما یکی از مهم‌ترین تحولات تابستان در گروه آهن‌آلات، میلگرد، پروفیل در و پنجره و نرده رخ داده؛ جایی که شاخص قیمت این گروه به ۹/۱۴۴ واحد رسیده و رشد ۸/۱۰ درصدی را نسبت به فصل قبل ثبت کرده است. این رقم بالاترین تورم فصلی ثبت‌شده در میان تمام گروه‌های اجرایی است. آهن به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین نهاده‌های مصرفی در اسکلت‌سازی، فونداسیون و اتصالات، نقش مهمی در تغییر هزینه پروژه‌ها دارد. رشد ۸/۳۶درصدی نقطه‌به‌نقطه و افزایش ۴/۲۵ درصدی تورم سالانه نشان می‌دهد بازار آهن همچنان تحت‌تأثیر نوسان‌های بیرونی، از جمله قیمت‌های جهانی و تغییرات داخلی قرار دارد.
در گروه چوب، شاخص به ۳/۲۰۲ واحد رسیده و رشد ۶/۹ درصدی نسبت به فصل قبل ثبت شده است.
این گروه بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه تابستان را با رقم ۸/۷۲ درصد تجربه کرده است که نشان می‌دهد بخشی از مصالح مرتبط با ساخت، دکوراسیون و قالب‌بندی به‌طور چشمگیری تحت‌تأثیر عوامل قیمتی قرار گرفته‌اند. تورم سالانه این گروه ۵۳درصد بوده و نشان می‌دهد روند افزایشی آن از ابتدای سال تاکنون قابل توجه بوده است. در بخش ایزوگام، قیرگونی و آسفالت نیز شاخص به ۷/۱۹۲واحد رسیده و رشد ۸/۸ درصدی نسبت به فصل قبل ثبت شده است. افزایش ۷/۶۷ درصدی نقطه‌به‌نقطه و ۴/۵۱ درصدی تورم سالانه این گروه بیانگر آن است که هزینه‌های مرتبط با پوشش‌های عایق و آسفالت در سال جاری سهم قابل توجهی از رشد قیمت‌ها را تشکیل داده‌اند. در گروه شیرآلات بهداشتی، شاخص به ۲/۱۷۲واحد رسیده و رشد ۲/۲ درصدی نسبت به فصل قبل ثبت شده است.
این گروه نسبت به سال گذشته ۴/۴۵ درصد افزایش قیمت داشته و تورم سالانه آن ۴/۴۰ درصد گزارش شده است.
این روند نشان می‌دهد هزینه‌های مرحله تکمیل واحد‌ها در بخش تأسیسات داخلی نیز با سرعت قابل توجهی در حال افزایش است.
در گروه تأسیسات مکانیکی، شاخص ۱/۱۵۷ واحدی ثبت شده و رشد ۷/۵ درصدی نسبت به فصل قبل در آن قابل مشاهده است.
افزایش ۶/۳۸ درصدی نقطه‌به‌نقطه و رشد ۲/۳۴ درصدی سالانه نشان می‌دهد این گروه که ارتباط نزدیکی با هزینه‌های تجهیزات، لوله‌کشی و عایق دارد، همچنان در مسیر افزایشی قرار گرفته است. در تأسیسات برقی، شاخص ۶/۱۴۴ واحد گزارش شده و رشد ۳/۶ درصدی نسبت به فصل قبل در آن ثبت شده است.
رشد ۲/۲۶ درصدی نقطه‌به‌نقطه و ۸/۲۳ درصدی تورم سالانه این گروه نشان می‌دهد افزایش قیمت‌ها در این حوزه نسبت به سایر گروه‌ها ملایم‌تر بوده، اما همچنان اثرگذار است.
در گروه شیشه نیز شاخص به ۱/۱۳۲ واحد رسیده و رشد ۹/۲ درصدی نسبت به فصل قبل ثبت شده است. این گروه کمترین تورم نقطه‌به‌نقطه را با رقم ۳/۲۱ درصد دارد و تورم سالانه آن نیز ۹/۱۹ درصد است. این موضوع نشان می‌دهد بازار شیشه در مقایسه با سایر نهاده‌ها نوسان کمتری را تجربه کرده و از ثبات نسبی بیشتری برخوردار بوده است. در گروه خدمات، شاخص به ۷/۲۱۱واحد رسیده و رشد ۷/۴ درصدی نسبت به فصل قبل را ثبت کرده است. افزایش ۵۸درصدی نسبت به سال گذشته و رشد سالانه ۶/۴۸ درصد نشان می‌دهد هزینه خدمات اجرایی و فنی در سال اخیر با دامنه‌ای وسیع افزایش یافته است. این افزایش می‌تواند هزینه‌های مدیریتی و نیروی کار را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
در نهایت، گروه کرایه ماشین‌آلات شاخص ۶/۱۷۸ واحدی را ثبت کرده و برخلاف بسیاری از گروه‌ها، تغییر فصلی در آن دیده نمی‌شود، با این حال این گروه نسبت به سال گذشته ۸/۲۸ درصد افزایش قیمت داشته و تورم سالانه آن ۸/ ۳۹ درصد گزارش شده است. ثبات فصلی این گروه اگرچه به کنترل بخشی از هزینه‌ها کمک کرده است، اما افزایش سالانه نشان می‌دهد فشار تورمی در بخش ماشین‌آلات نیز همچنان وجود دارد و هزینه بهره‌گیری از تجهیزات سنگین در اجرای پروژه‌ها را افزایش می‌دهد.
مجموع این آمار‌ها نشان می‌دهد بازار نهاده‌های ساختمانی تهران در تابستان۱۴۰۴ در شرایطی قرار گرفته است که بخش‌های مختلف آن به شدت تحت تأثیر افزایش قیمت‌ها هستند، اگرچه شدت این رشد در گروه‌های مختلف متفاوت است.
بررسی روند‌های فصلی، نقطه‌به‌نقطه و سالانه گویای آن است که تورم در این بخش هنوز تثبیت نشده و تحول‌های ناشی از بازار‌های جهانی، نرخ ارز، هزینه‌های انرژی و وضعیت تولید داخلی می‌تواند در ادامه مسیر نیز تغییراتی قابل توجه ایجاد کند.
