جوان آنلاین: عمیقشدن رکود بازار مسکن، متقاضیان غیرمصرفی را مجبور به کوچ اجباری و فروشندگان واقعی را مجبور به عقبنشینی کرده است. گزارشهای غیررسمی کاهش محسوس قیمتها را در شهرهای بزرگ و تهران نشان میدهد. حسام عقبایی، رئیس اسبق اتحادیه مشاوران املاک کشور معتقد است، اگرچه بازار مسکن کاهش ۳۰درصدی قیمت را تجربه کرده، اما مافیا و سوداگران با القای عدم ریزش بهدنبال مدیریت روانی و افزایش منافع خود هستند.
وی افزود: این حرکات سوداگرانه و مافیایی اهداف عمده را دنبال میکند. دسته نخست کسانی هستند که احساس میکنند با تلقین عدم ریزش قیمتها، مردم به سرمایهگذاری در مسکن ترغیب میشوند. این حرکت اشتباه است، زیرا اگر چنین بود باید میزان رشد معاملات مسکن روند صعودی میداشت، در حالی که چنین اتفاقی نیفتاده است. از فروردین ۱۴۰۴ تا پایان نیمه اول سال همواره روند معاملات مسکن نزولی بوده است.
عقبایی گفت: دسته دوم نگاه سوداگرانهتر و مافیاییتری دارند. آنها با خبرسازی و القای اینکه هیچ کاهش قیمتی رخ نداده است، به دنبال منافع شخصی خود هستند. این دسته نهتنها علاقهای به فروش واحدهای خود ندارند، بلکه برعکس، معتقدند اکنون بهترین زمان برای خرید است. آنها میکوشند با مدیریت روانی بازار، نهتنها کاهش قیمتها را انکار کنند، بلکه افزایش قیمت را نیز القا نمایند. هدفشان این است که داراییها و سرمایههای خود را متناسب با رشد طلا و ارز در کشور افزایش دهند.
رئیس اسبق اتحادیه مشاوران املاک کشور ادامه داد: این گروه اصلاً بهدنبال معامله نیستند. در تهران ساختمانهایی وجود دارد که ۱۵ سال است خالی ماندهاند؛ نه یک واحد، بلکه مجتمعهای کامل. این ساختمانها نه تخریب شدهاند و نه بلااستفاده ماندهاند، بلکه با وجود خالیبودن، مرتباً نگهداری و حتی بازسازی میشوند. بهعبارت دیگر آپارتمانهایی که کلید نخوردهاند و بیش از ۱۰ سال خالی ماندهاند، همچنان بازسازی و نوسازی میشوند. این همان سوداگران هستند که نگاهشان به مسکن، نگاه یک سرمایه پایدار است. از نظر آنها، بازار مسکن نسبت به طلا یا سایر بازارها امنتر است، چراکه ملک هم افزایش قیمت داشته و هم امکان استفاده برای دریافت وام و تسهیلات را فراهم میکند. به این ترتیب، در کنار نگهداشت سرمایه، از محل مالکیت این املاک راکد، نقدینگی جدید هم ایجاد میکنند.
اظهارات رئیس اسبق اتحادیه مشاوران املاک کشور درباره کاهش قیمت مسکن در شرایطی است که بسیاری دیگر از کارشناسان نیز بر این باورند که قیمتها در بازار مسکن در ماههای آینده افزایش نخواهد داشت.
مجید گودرزی، کارشناس حوزه مسکن درباره آثار احتمالی مکانیسم ماشه بر بازار مسکن گفت: متأسفانه این بازار از جو روانی عمومی جامعه آسیب میپذیرد، اما به طور کلی میتوان گفت با توجه به ریسکهای سیاسی و از طرفی خروج اتباع بیگانه و همچنین جذاب شدن بازارهای موازی مانند بازار ارز و طلا، بازار مسکن چندان تغییری نخواهد داشت و چه بسا کاهش قیمت نیز همانند گذشته تجربه کند.
این کارشناس مسکن خاطرنشان کرد: این کاهش قیمت به این دلیل است که هیچکس حاضر نیست سرمایه خود را برای چندین سال در بازار مسکن حبس کند و منتظر باشد که آیا قیمتها افزایش پیدا میکند یا خیر. در مقابل، ما شاهد هستیم که نوسانگیرها و سرمایهگذاران حرفهای به راحتی به سمت بازارهای موازی مانند طلا که بیش از ۱۵۰ درصد در یک سال گذشته رشد داشتهاند، رفتهاند.
کارشناسان البته ملاحظاتی نیز درخصوص قیمت تولید مسکن دارند که به گفته آنها در پیشبینی قیمتها باید این مؤلفه نیز در نظر گرفته شود. مطابق برآوردهای میدانی، هزینه ساخت هر مترمربع واحد مسکونی در تهران اکنون از مرز ۳۰ میلیون تومان عبور کرده است. آمار رسمی مرکز آمار ایران نشان میدهد هزینه تأمین مصالح ساختمانی در بهار امسال نسبت به بهار پارسال نزدیک به ۱/۵ برابر شده است.
این جهش ۴۹/۷ درصدی شاخص نهادههای ساختمانی، رکورد تازهای در سه سال گذشته محسوب میشود و پیامد آن، رشد مستقیم هزینه تمامشده مسکن و کاهش قدرت خرید خانوارهاست. کارشناسان میگویند ترکیب عوامل مقطعی مانند قطعی برق صنایع و افزایش نرخ ارز با مشکلات ساختاری اقتصاد، چنین جهشی را رقم زده است.