و باز اربعین و شور و شوق سفر و حالات خاص خود، امسال برای نگارنده نیز توفیق شرکت در این راهپیمایی عظیم در میانه خیل عاشقان حسینی حاصل شد؛ زیستی پر رمز و راز که باید هر ایرانی یک بار آن را از نزدیک تجربه و لمس کند.
۱- شگفتانه‌های اربعین
به طور کلی قیام اباعبدالله‌الحسین (ع) از لحظه حرکت از مدینه طی طریق معنوی و سلوک الی الله، مسیر کاروان‌ها، متصل شدن یاران، اعزام سفرای ویژه حضرت و خبر از حال و احوال سرزمین میزبان میهمان‌کشی، جنگ و نحوه شهادت غریبانه و اسرارآمیز حضرت و یاران با وفای ایشان و قیام زینب کبری (س) همه در هاله‌ای از رمز و راز و اسرار آن جهانی قرار دارد.
در اینکه کربلا و عاشورا نقطه عطف معرفت‌شناختی و جهان‌شناختی و دین‌باوری مسلمانان با قرائت خاص حضرت خاتم‌الانیبا (ص) است، شک و شبهه‌ای نیست، اما آنچه در این طریق حسینی مشهود و به قدر‌السهم هر زائری بر او عیان می‌شود، شگفتانه‌های این سفر هرچند کوتاه، اما پربرکت است.
شگفت‌آور آنکه در میان خیل جمعیت و ازدحام انسان‌ها به سر می‌برید با امکانات محدود کشور میزبان. با آنکه امنیت آن نیز کامل نیست، جماعتی از هر سویی وارد این جغرافیا می‌شوند، اما استقرار، خوراک و امنیت آنها به نحو معجزه‌آسایی تأمین می‌شود.
خیل عظیم جمعیت که گاه گویی آدم‌زدگی و گمشدگی را با خود به همراه دارد، اما هر زائری با سلامت و توفیق عبادت و زیارت به وطن خود بازمی‌گردد، گویی که دستی از عالم غیب بر حرکت و بازگشت آنها نظارت دارد، گویی که میداندار این پذیرایی خود ارواح مطهر و متبرک امامان شریف هستند و تو گویی آنها واسطه خالق و مخلوق در این کارزار عبادت و زیارت هستند، این یکی از شگفتانه‌های سفر اربعین است که گاه گرسنگی و تشنگی مقطعی نیز به جهت فاصله موکب‌ها حاصل می‌شود، اما اولویت هر زائری طی طریق و رسیدن به مقصد زیارت است. در باب این شگفتانه‌ها باید بیشتر اندیشید.
۲- یادمان‌های اربعین
در شهر‌های مقدس کربلا، نجف، کاظمین و سامرا و به ویژه دو شهر اول و دوم یادمان‌ها برخوردار از اسرار کیهانی و مراکز انوار الهی هستیم؛ نقاط ثقلی از حضور خداوند در این جهان خاکی، بنابراین باید آراسته و پیراسته باشند. هر چند با تلاش و مساعدت دولتین ایران و عراق و به مدد دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت (ع) و در حد توان یادمان‌های درخوری برای این ابدان پاک ساخته شده و در هر دوره‌ای از تاریخ نیز دولت‌ها و افراد به حد بضاعت و در خور شأن این بزرگواران در احیا و گسترش این صحن و سرا‌ها و تلألؤ و شکوه مضاجع متبرک کوشیده‌اند و هرچند به دلیل ازدحام و کثرت جمعیت بسیاری از نارسایی‌ها طبیعی به نظر می‌رسد، اما نباید از یاد ببریم که این مراکز مظاهر تمدنی مسلمانان شیعه است و قله‌های تمدن تشیع، بنابراین باید در راستای رعایت نظم و ترتیب هر چه بیشتر انضباط، رعایت مقررات بهداشتی و به ویژه نظافت و پاکیزگی و آراستگی آنها بیش از پیش کوشید.
این از جمله اولویت‌ها و الزاماتی است که هر دو دولت ایران و عراق باید بیش از پیش درباره آن بگویند و تبلیغ و فرهنگ‌سازی کنند. زائران پاک، سلامت، آراسته و تمیز، لایق این مشاهد و مضاجع نورانی و متبرک هستند، هر چند بی‌شمار باشند، گرچه دولتین در این خصوص تلاش‌های هر ساله را افزایش می‌دهند، اما باز همچنان این حرکت‌ها ناکافی است.
باید فرهنگ حفظ نظم و انضباط و رعایت نظافت، بهداشت و رها نکردن زباله و اشغال‌ها پیرامون حرم‌ها هر ساله یادآوری شود و فرهنگ نظم و پاکیزگی ارتقا یابد. از یاد نبریم که این مشاهد مظاهر تمدنی جهان تشیع هستند. حفظ پاکیزگی و آراستگی این مرقد‌های شریف و همچنین شهر‌های مرتبط با آنها باید در قد و قواره و متناسب با عظمت این یادمان‌های تمدنی اسلام و تشیع باشد.
