جوان آنلاین: وزارت حمل و نقل روسیه اخیراً گزارشی منتشر کرده که نشان می‌دهد ترافیک مسافر در حمل و نقل آبی این کشور در سال گذشته بیش از دو برابر افزایش یافته است.
به گزارش فارس، این افزایش ناشی از احیای مسیرهای حمل و نقل دریایی و ریلی بین چین و روسیه در سال‌های اخیر و همچنین تأثیرات مثبت گرم شدن زمین و آب شدن یخ‌های قطب شمال است.
این مسیرها به عنوان یک گزینه استراتژیک برای تجارت بین‌المللی معرفی شده‌اند. توافقات جدید برای توسعه نقاط عبور و مرور و ساخت کشتی‌های یخ‌شکن مخصوص در این راستا صورت گرفته است.
به تازگی نیز بزرگترین کشتیرانی دنیا، مرسک، از آمادگی برای ارسال اولین کشتی باری از کریدور تجاری قطب شمال که در نزدیکی آب‌های سرزمینی روسیه است، خبر داده است.
از طرفی، حمل و نقل ریلی بین دو کشور نیز در حال رشد است. در سال ۲۰۲۴، حجم تجارت با چین نسبت به سال قبل ۹ درصد افزایش یافته و در پنج ماه نخست سال جاری این رشد به ۷.۲ درصد رسیده است.
کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که استفاده از این مسیرهای جدید به طور قابل توجهی زمان و هزینه حمل و نقل را کاهش خواهد داد و به افزایش سهم چین و روسیه در بازار جهانی کمک می‌کند.
چین همچنین با انتشار سند راهبردی در سال ۲۰۱۸، به دنبال تثبیت نقش خود در حکمرانی قطب شمال و تشویق تحقیقات علمی در این منطقه است. این استراتژی با سرمایه‌گذاری بیش از ۹۰ میلیارد دلار در منطقه تحت ابتکار راه ابریشم قطبی قابل توجه است.
ایران نیز به عنوان یک کشور با موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد در تلاقی کریدورهای شمال-جنوب و شرق-غرب، می‌تواند نقش کلیدی در تبدیل شدن به هاب ترانزیتی اوراسیا ایفا کند. کریدور حمل و نقل بین‌المللی شمال-جنوب (INSTC) به عنوان پل ارتباطی بین آبراه‌ها و راه‌آهن‌های روسیه و هند، می‌تواند مکملی برای مسیرهای جدید در قطب شمال باشد و عملا دو مسیر تجارت جهانی سوئز و قطب شمال را به یکدیگر بدوزد.
حسن کریم‌نیا، کارشناس حوزه حمل‌ونقل و ترانزیت، در این باره می‌گوید: «با تقویت کریدور شمال-جنوب، امکان اتصال مسیرهای تجاری کانال سوئز و قطب شمال به موقعیت جغرافیایی ایران فراهم می‌شود. این امر به توسعه ترانزیت بین‌المللی و ایجاد فرصت‌های جدید در تجارت جهانی کمک خواهد کرد.»
هرچند حجم تجارت در مسیر قطب شمال هنوز به اندازه کانال سوئز نیست، اما رشد آن قابل توجه بوده و پیش‌بینی می‌شود که ظرفیت جابه‌جایی بار تا سال ۲۰۳۵ به شکل چشمگیری افزایش یابد. این تحولات نه تنها به افزایش رقابت در سطح جهانی منجر می‌شود، بلکه تأثیرات عمیقی بر منافع اقتصادی و ژئوپلیتیکی کشورهای مختلف خواهد داشت.
این همکاری‌های نزدیک بین چین و روسیه باعث نگرانی کشورهایی مانند کانادا، دانمارک و نروژ شده و رقابت ژئوپلیتیکی را در منطقه قطب شمال افزایش داده است. به نظر می‌رسد که این تغییرات، آینده‌ای جدید برای تجارت جهانی و مسیرهای ارتباطی به ارمغان خواهد آورد.
