جوان آنلاین: ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین حمله پهپادی غافلگیرکننده روز یک‌شنبه به روسیه را «فوق‌العاده» خواند و منابع غربی و امریکایی هم متفق‌القول می‌گویند که این عملیات، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه را تحقیر کرده؛ عملیاتی که اوکراینی‌ها می‌گویند ۱۸ ماه تمام برای آن برنامه‌ریزی کرده‌اند و یک سوم بمب‌افکن‌های استراتژیک روسیه را از بین برده است. دونالد ترامپ قبل از برگشتن به کاخ سفید گفته بود که ظرف ۲۴ ساعت به جنگ اوکراین پایان خواهد داد ولی حالا با گذشت ۱۳۳ روز از حضور او در کاخ سفید، پوتین گفته که دیگر هیچ خط قرمزی وجود ندارد و اوکراین با این کار حکم مرگ خودش را صادر کرد.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه دوشنبه شب در اولین واکنش به حمله بزرگ پهپاد‌های اوکراینی به پنج پایگاه نظامی روسیه، گفت: «آنها (اوکراینی‌ها) حکم مرگ خودشان را امضا کرده‌اند. دیگر هیچ خط قرمزی وجود نخواهد داشت. آنها از این کار پشیمان خواهند شد.» عصر دیروز هم در حالی که معاون رئیس‌جمهور روسیه با لباس نظامی در دور دوم مذاکرات صلح با اوکراین در استانبول شرکت کرده بود، منابع گزارش کردند که پوتین به فرماندهی موشکی استراتژیک دستور داده موشک‌های اورشنیک را به حالت آماده‌باش کامل درآورند. هنوز جزئیات مورد تأییدی از عملیات پهپادی روز یک‌شنبه اوکراینی‌ها که برخی تعبیر «پرهاربر روسیه» از آن کرده‌اند، منتشر نشده، ولی اطلاعات اولیه نشان می‌دهد که دست‌کم ۴۰ بمب‌افکن استراتژیک روسیه از نوع توپولف- ۲۲ و توپولف - ۹۵ در آن نابوده شده‌اند. این عملیات که دارایی‌های هوانوردی دوربرد نیروی هوایی روسیه را در پنج پایگاه هوایی بلایا، دیاگیلوو، ایوانوو سورنی، اولنیا و اوکراینکا هدف قرار داد، با حدود ۱۲۰ پهپاد انجام شد. کی‌یف تخمین زده که ارزش هواپیما‌های استراتژیک روسیه که در عملیات مورد اصابت قرار گرفتند ۷ میلیارد دلار است و ۳۴ درصد آنها نابوده شده‌اند.
جزئیات بیشتر عملیات
مشخص نیست پهپاد‌ها چطور به داخل خاک روسیه منتقل شده‌اند، ولی این پهپاد‌ها در کامیون‌هایی در خاک روسیه پنهان شده و ازهمان جا هم به سمت اهداف پرتاب شدند و در عمق ۴۲۰۰ تا ۶ هزار کیلومتری خاک روسیه به اهداف خود برخورد کرده‌اند. در حالی که ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین عملیات اسپایدر وب را «فوق‌العاده» توصیف کرده که برای اجرایش ۱۸ ماه برنامه‌ریزی شده، به گفته منابع اوکراینی، طرح این عملیات «بسیار پیچیده» را واسیل مالیوک رئیس سازمان امنیت اوکراین (SBU) و کارکنانش اجرا کرده‌اند و زلنسکی شخصاً بر آن نظارت کرده است. پهپاد‌ها ابتدا به کانتینر‌های پرتاب چوبی منتقل و بعد هم این کانتینر‌ها به روی کامیون‌ها منتقل شده‌اند. هنگام آغاز این حمله، سقف این کانتینر‌ها از راه دور باز شده و پهپاد‌ها به سمت اهداف خود پرواز کردند. یک فیلم که ظاهراً با استفاده از یک پهپاد گرفته شده، حمله پهپادی به پایگاه بلایا در سیبری در ۴۲۰۰ کیلومتری مرز اوکراین را نشان می‌دهد در حالی که ده‌ها پهپاد بر فرار بمب‌افکن‌ها پرواز می‌کنند و هرکدام، به روش شیرجه‌های کامیکازه‌ای این بمب‌افکن‌ها را منفجر می‌کنند. در یک فیلم دیگر، یک پهپاد از فاصله بسیار نزدیک در حال پرواز و فیلمبرداری از بمب‌افکن‌های در حال سوختن است.
ولودیمیر زلنسکی گفته که همه نیرو‌های اوکراینی که در این عملیات نقش داشتند، به موقع از خاک روسیه خارج شدند و از ژنرال مالیوک بابت این موفقیت تشکر کرد: «به سرویس امنیتی دستور دادم بخش‌هایی از عملیات را که قابل اعلام است با مردم در میان بگذارند. البته هنوز نمی‌توان همه چیز را گفت، اما مطمئناً این عملیات در تاریخ ثبت خواهد شد.» برخی گفته بودند که عملیات یکم ژوئن ۲۰۲۵، باعث تعلیق مذاکرات صلح در استانبول خواهد شد. هرچند پوتین ترجیح داد هیئت روسیه را به مذاکرات دیروز استانبول اعزام کند ولی با گفتن اینکه «اوکراین به فرودگاه‌های ما حمله کرد و با این اقدام، آنها روشن کردند که هیچ راه‌حل مسالمت‌آمیزی امکان‌پذیر نیست» تلویحاً دست روی ماشه تشدید اوضاع گذاشت. تصاویر منتشر شده از مذاکرات دیروز نشان می‌دهد که ولادیمیر مدینسکی معاون پوتین و رئیس هیئت دیپلماتیک روسیه با لباس نظامی در مذاکرات حاضر شده است. او صبح دوشنبه وقتی خبرنگاران نظرش را درباره عملیات اوکراین پرسیدند، گفت: «منتظر فردا باشید.» آکسیوس ابتدا نوشت که دولت اوکراین، امریکا را از طریق کانال‌های دیپلماتیک از عملیات مطلع کرده بود ولی بعد مقامات اوکراینی چنین اطلاعی را تکذیب کردند. در حالی که سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، با مارکو روبیو، همتای امریکایی خودش تلفنی گفتوگو کردند، برخی منابع گفته‌اند که ایالات متحده به متحدان اروپایی خود هشدار داده است که روسیه در حال آماده‌سازی «پاسخی نامتناسب» به حمله اوکراین به پایگاه‌های هوایی این کشور است. در حالی که طبق اعلام برخی منابع دو زیردریایی هسته‌ای روسیه در سواحل اوکراین مستقر شده‌اند، تلویزیون فرانسه گزارش کرده که رهبری روسیه در حال بررسی حمله هسته‌ای محدود به اوکراین است. زلنسکی گفته که انهدام هواپیمای روسی، روسیه را مجبور به نشستن پای میز مذاکره خواهد کرد و تأکید کرده که عملیات شورای امنیت اوکراین ثابت کرد که اوکراین می‌تواند حملات حساسی انجام دهد و این امنیت تمام اروپا را تقویت می‌کند. مؤسسه مطالعات جنگ نیز در تحلیل اولیه خود ارزیابی کرده که ظرفیت روسیه برای پرتاب موشک‌های دوربرد و پهپاد‌ها به اوکراین ممکن است حداقل به طور موقت محدود شده باشد ولی بیشتر ناظران پیش‌بینی می‌کنند که عملیات پهپادی یکم ژوئن، وضع را بدتر خواهد کرد. در حالی که رئیس هیئت مذاکره‌کننده روسیه در مذاکرات با اوکراین گفت که مسکو نسخه‌ای از یادداشت تفاهم حل‌وفصل صلح‌آمیز جنگ را از کی‌یف دریافت کرده، «رودیون میروشنیک» نماینده وزارت خارجه روسیه در امور جنایات اوکراین روز دوشنبه گفت که رژیم کی‌یف پیش از دور دوم مذاکرات در استانبول، قصد ایجاد حداکثر تنش را دارد. اسکات نیومن در رادیو ملی امریکا (NPR) نوشت که دونالد ترامپ اغلب قول می‌داد که در عرض یک روز به توافقی برای پایان دادن به جنگ در اوکراین دست یابد، اما با گذشت بیش از چهار ماه از مراسم تحلیف دور دوم ریاست جمهوری‌اش، این هدف بیش از هر زمان دیگری دور از دسترس به نظر می‌رسد. ست جونز، رئیس بخش دفاع و امنیت مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی (CSIS) می‌گوید: «ترجیح روسیه این است که این جنگ در میدان نبرد با پیروزی روسیه به پایان برسد، نه اینکه مجبور به شرکت در هرگونه مذاکرات جدی صلح شوند که در آن ممکن است مجبور به دست کشیدن از برخی اهداف خود شوند.» اوضاع حول محور اروپا نیز چندان خوشبینانه نیست. در حالی که برخی گزارش‌ها از نقش لندن در عملیات پهپادی اوکراین صحبت کرده‌اند، جان هیلی وزیر دفاع انگلیس روز یک‌شنبه به بی‌بی‌سی گفت که در طول پنج سال آینده، لندن حدود ۶ میلیارد پوند را به تولید تسلیحات دوربرد از جمله موشک‌های استورم شادو اختصاص خواهد داد. وزیر دفاع انگلیس تأکید کرد: «این پیامی برای مسکو است. موضع انگلیس سرسختانه است و ما هم برای نیرو‌های مسلح خود و هم صنایع اصلی دفاعی و نظامی انگلیس هزینه می‌کنیم. این بخشی از آمادگی برای نبرد در صورت نیاز و ضرورت است.»
