جوان آنلاین: کانال تلگرامی موسسه مطالعاتی تحریریه در مطلبی با عنوان امیدواری اروپا به همکاری با چین نوشت:
رسانه QQ نیوز (وابسته به شرکت فناوری تنسنت چین) در گزارشی به بررسی نقش چین در همکاریهای بینالمللی انرژی پاک و واکنش اروپا به فشارهای آمریکا پرداخته است.
بیاعتنایی هماهنگ اروپا به حملات لفظی آمریکا علیه چین
در یکی از صحنههای کمسابقه دیپلماسی بینالمللی، تلاش ایالات متحده برای شکلدهی به جبههای ضدچینی در اجلاس امنیت انرژی بریتانیا، با سکوت سنگین و بیتفاوتی آشکار کشورهای اروپایی مواجه شد—نشانهای گویا از شکاف روبهگسترش میان واشنگتن و متحدان سنتیاش.
ماجرا از آنجا آغاز شد که تامی جویس، معاون موقت وزارت انرژی آمریکا، در سخنرانی خود بهصراحت چین را هدف حملات لفظی قرار داد. او مدعی شد که «چین کنترل زنجیره تأمین جهانی انرژی پاک را در اختیار دارد» و هشدار داد که تسریع گذار اروپا به انرژیهای سبز، چیزی جز «اولویت دادن به منافع یک رقیب بر امنیت شهروندان خود» نیست. سخنانی با لحن تند و آشنا، که عملاً تکرار روایتهای کلاسیک رسانهای آمریکاست—روایتی که نه راهکاری ارائه میدهد و نه واقعیتهای موجود را به رسمیت میشناسد، بلکه تنها به دنبال دامن زدن به ترس و تقابل است.
اما آنچه این بار متفاوت بود، نه محتوای سخنرانی بلکه واکنش مخاطبان اروپایی بود: سکوت.
به گفته منابع مطلع، اظهارات نماینده آمریکا در سالن طنین نیافت، بیپاسخ ماند و عملاً به حاشیه رانده شد. حتی یک کشور اروپایی نیز حاضر نشد از این موضع ضدچینی حمایت کند. این «بیاعتنایی هماهنگ» نه از سر غفلت، بلکه تصمیمی آگاهانه و معنادار بود—پیامی که بهروشنی نشان داد محاسبات آمریکا برای ایجاد اجماع علیه چین در اروپا دیگر چندان جواب نمیدهد.
چرایی این واکنش را باید در واقعیتهای غیرقابل انکار صحنه انرژی جهانی جستوجو کرد. چین امروز بازیگر بیرقیب حوزه انرژیهای تجدیدپذیر است. اروپا که خود از پیشگامان سیاستهای اقلیمی و فناوریهای پاک بهشمار میرود، بهخوبی از تحولات زنجیره تأمین جهانی باخبر است. در زمینههایی مانند پنلهای خورشیدی، خودروهای برقی، باتری و ذخیرهسازی انرژی، چین نه تنها از نظر هزینهها مزیت رقابتی دارد، بلکه به لحاظ فناوری نیز در جایگاه پیشرو جهان قرار گرفته است.
اروپا در سالهای گذشته بهطور مکرر تلاش کرده وابستگی خود به چین را کاهش دهد—اما واقعیت همیشه با آرمانهای سیاستمداران یکسان نیست. دسترسی به تجهیزات و فناوریهای چینی، انرژی پاک را برای بسیاری از کشورهای اروپایی به گزینهای مقرونبهصرفه و فراگیر تبدیل کرده است. دولتهای اروپایی میدانند که عبور از بحران انرژی و تحقق اهداف اقلیمی، بدون مشارکت مستقیم یا غیرمستقیم چین، فعلاً ممکن نیست.
در چنین شرایطی، طبیعی است که اروپا علاقهای به پیوستن به بازی تقابلمحور واشنگتن نداشته باشد. تکرار اتهامات قدیمی علیه چین، بدون درک از واقعیتهای بازار جهانی، تنها میتواند به انزوای بیشتر آمریکا در میان شرکای غربیاش منجر شود. اروپا در این نشست نشان داد که در برابر منافع راهبردی خود، بهسادگی تن به سیاستهای تنشزای دیگران نمیدهد.
بیاعتمادی فزاینده اروپا به آمریکا در سایه فشارهای انرژی و سیاست تعرفهای
در میانه بحران اوکراین و جهش بیسابقه قیمتهای انرژی، نیاز اروپا به منابع پایدار، قابل اتکا و مقرونبهصرفه بیش از هر زمان دیگری محسوس است—و در چنین شرایطی، محصولات چین با عملکرد پایدار و کارآمد خود، به گزینهای طبیعی و ضروری برای کشورهای اروپایی بدل شدهاند. در این فضا، ورود ایالات متحده با موجی از انتقادات و اتهامزنیهای بیاساس علیه چین، تنها واکنشی منفی در میان اروپاییها برمیانگیزد؛ گویی کسی که خود از ارائه غذا سر باز میزند، دیگران را به خاطر گرسنگی ملامت میکند—نه تنها کمکی نمیکند، بلکه بیشتر موجب دلزدگی میشود.
نکته جالب توجه اینجاست که ایالات متحده، در حالی که از خطرات «گذار سبز» داد سخن سر میدهد، در همان نشست بینالمللی با تمام قوا مشغول تبلیغ گاز طبیعی و نفت خود بود. این رویکرد دوگانه، چیزی شبیه به فروشندهای است که در یک همایش سلامت، با اطمینان از مضرات نوشیدن چای میگوید و در عوض سیگار میفروشد—ادعایی فاقد اعتبار و اثرگذاری.
در واقع، آمریکا بار دیگر همان الگوی قدیمی «سلطه انرژی» را در پیش گرفته است. از یک سو، تلاش میکند سیاستهای توسعه انرژی سبز چین را بهعنوان «دام ژئوپلیتیک» جلوه دهد و از سوی دیگر، با فشاری آشکار میکوشد کشورهای اروپایی را به خرید نفت و گاز خود وادار سازد. آنچه در پس این رفتار نهفته است، نه دغدغه امنیت اروپا، بلکه استفاده ابزاری از مفهوم «امنیت» برای فروش محصولات آمریکایی و تحکیم کنترل بر بازار انرژی جهان است.