جوان آنلاین: یک کارشناس مسکن معتقد است: «نهضت ملی مسکن به‌عنوان یکی از پروژه‌های حیاتی در تأمین مسکن برای اقشار کم‌درآمد، باید در اولویت قرار گیرد. در صورتی که دولت همچنان به تخصیص‌نیافتن منابع مالی لازم ادامه دهد، این طرح در باتلاق مشکلات اجرایی و مالی گرفتار خواهد شد و در نهایت به شکست می‌انجامد. دولت به جای اینکه به دنبال منابعی پایدار و قابل اعتماد باشد، شاهدیم که تلاش‌هایش به سمت تصمیمات کوتاه‌مدت و غیرکاربردی رفته است.»
وزیر راه و شهرسازی در سخنان خود برخلاف وعده‌های حمایتی از نهضت ملی مسکن در روز رأی اعتماد، از حمایت از این طرح شانه خالی و اعلام کرد دولت با محدودیت‌های جدی در تأمین منابع مالی و تخصیص اعتبارات بانکی مواجه است.
او همچنین اشاره کرد که مشکلات موجود در زمینه منابع مالی تنها مختص ایران نیست و یک چالش جهانی به شمار می‌رود.
این سخنان وزیر مسکن در شرایطی بیان شد که بسیاری از کارشناسان و پژوهشگران اقتصادی نسبت به تحقق‌نیافتن اهداف نهضت ملی مسکن به دلیل کمبود حمایت‌های مالی و اجرایی انتقاد دارند.
در همین راستا، حسین درودیان، پژوهشگر اقتصادی در ارزیابی وضعیت نهضت ملی مسکن به انتقاد از کمبود حمایت‌ها از این پروژه‌ها پرداخت و بیان کرد: «اگرچه دولت وعده‌های زیادی برای اجرای نهضت ملی مسکن داده است، اما به‌دلایلی، چون نبود تخصیص منابع مالی کافی و موانع اجرایی، این پروژه‌ها نتوانسته‌اند به‌طور مؤثر پیش روند و همچنان با مشکلات عمده‌ای روبه‌رو هستند. دولت باید در تأمین منابع مالی و همچنین حمایت‌های اجرایی از این طرح‌ها جدیت بیشتری به خرج دهد.»
نقد سیاست کنار گذاشتن حمایت‌ها از نهضت ملی مسکن
درودیان با اشاره به رویکرد اخیر دولت در کاهش حمایت‌ها از نهضت ملی مسکن اظهار داشت: «نهضت ملی مسکن به عنوان یکی از پروژه‌های حیاتی در تأمین مسکن برای اقشار کم‌درآمد، باید در اولویت قرار گیرد. در صورتی که دولت همچنان به تخصیص‌نیافتن منابع مالی لازم ادامه دهد، این طرح در باتلاق مشکلات اجرایی و مالی گرفتار خواهد شد و در نهایت به شکست می‌انجامد. کمبود منابع مالی و حمایت‌های اجرایی از بزرگ‌ترین موانع پیشرفت نهضت ملی مسکن است. این پروژه‌ها به سرمایه‌گذاری‌های عظیم و مستمر نیاز دارند، اما دولت در تأمین این منابع کوتاهی کرده است. دولت به‌جای اینکه به دنبال منابعی پایدار و قابل اعتماد باشد، شاهدیم که تلاش‌هایش به سمت تصمیمات کوتاه‌مدت و غیرکاربردی رفته است.»
تأمین مسکن وظیفه‌ای حاکمیتی است
درودیان در ادامه بر لزوم حمایت‌های جدی دولت از این طرح تأکید کرد و گفت: «حمایت‌نکردن مالی و اجرایی دولت از نهضت ملی مسکن، باعث به‌وجود آمدن مشکلات گسترده‌ای شده است. از طرفی دیگر، فشار‌های اجتماعی ناشی از کمبود مسکن، خود به چالش‌هایی جدی برای دولت تبدیل شده است. اگر دولت نتواند منابع مالی کافی برای پیشبرد این طرح تأمین کند، وضعیت مسکن در کشور به طور فزاینده‌ای بدتر خواهد شد.»
وی ادامه داد: «در دولت، مسکن مقوله‌ای مهم است، طراحی پروژه‌های مسکن به مسئله‌ای پیچیده تبدیل شده است. باید ابتدا مشخص کنیم که چه پروژه‌ای با چه مختصاتی در کجا قرار است اجرا شود. توسعه شهری، چه در بافت‌های شهری، چه در خارج از شهر‌ها یا شهر‌های جدید یا در اطراف شهر‌های موجود، یکی از نیاز‌های اساسی ما برای توسعه است. دولت باید پروژه‌های اینچنینی را طراحی کند. طراحی این پروژه‌ها می‌تواند به عهده بخش خصوصی باشد، اما در نهایت هماهنگی‌های لازم باید از سوی دولت انجام شود. مسئله انتخاب زمین، محل و مختصات پروژه‌ها بیشتر یک کار حاکمیتی است که دولت باید مسئولیت آن را بر عهده بگیرد. دولت باید تصمیم بگیرد که این پروژه‌ها کجا اجرا شود و پس از آن اجرای آن را به شرکت‌های پیمانکاری و فنی- مهندسی واگذار کند.»
دولت باید توجه ویژه‌ای به نهضت ملی مسکن داشته باشد
درودیان در پایان گفت: «اگر طراحی پروژه‌ها به درستی انجام و بحث‌های توسعه شهری به‌خوبی تعریف شود، نیازی به وابستگی زیاد به منابع بانکی و عمومی نخواهیم داشت. به هر حال دولت باید نقش خود را در زمینه تخصیص زمین و منابع ایفا و بدون وابستگی به طور مؤثر در زمینه مسکن اقدام کند، البته محدودیت‌های قانونی و منابع مالی وجود دارد که می‌تواند تأثیرگذار باشد، اما باید توجه داشت که اگر پروژه‌ها به‌طور صحیح طراحی شوند، می‌توانند از وابستگی به منابع بانکی بکاهند، در نتیجه به‌طور مؤثری به رفع مشکلات مسکن کمک کنند.»
