اختصاصی جوان آنلاین، طبق آمارها سالانه صدها سقط جنین عمدی در کشور داریم که تنها سه درصد آن بر اساس مجوزهای قانونی است. با توجه به روند پیری جمعیت در کشور این اقدام از سوی مسئولان کشور زنگ خطری اعلام شد تا جائیکه هفته گذشته آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی در چهارمین جلسه ستاد ملی جمعیت با اشاره به آمارهای ارائه شده درباره سقط جنین این موضوع را نگران‌کننده توصیف کرد و بر ضرورت اهتمام وزارت بهداشت نسبت به این موضوع و هماهنگی بیشتر با دستگاه قضایی برای برخورد با متخلفان در این زمینه تأکید کرد.
سلیمان حیدری مدیرکل مرکز نظارت و اعتباربخشی امور درمان وزارت بهداشت نیز با اشاره به افزایش چشمگیر آمار سقط جنین غیرقانونی در ایران، دلیل عدم وجود آمار دقیق آن را انجام نشدن سقط ها در مراکز درمانی دانست و گفت بر اساس یکسری فرمول‌ها، آمار مختلفی مطرح شده که قابل اطمینان نیست و نمی‌توان آنها را مطرح کرد که اگر درست باشند، فاجعه‌بار است.
سقط جنین یکی از معضلات اجتماعی است که طبق نظر کارشناسان، عواملی مانند افزایش تعداد اولاد، جنسیت، اختلافات خانوادگی، مشکلات اقتصادی و معیشتی، حاملگی ناخواسته، ارتباط‌های جنسی نامشروع، از مهمترین عوامل گرایش به آن به شمار می‌رود. سقط جنین به معنای از دست رفتن محصول بارداری و پایان دادن به زندگی جنین در هفته های ابتدایی بارداری است که در نوع ناخواسته و خودخواسته یا ارادی تعریف می شود.
طبق گزارشات آماری سازمان بهداشت جهانی (WHO) سالانه از هر چهار بارداری یک مورد به سقط شدن جنین منجر می شود اما در سالهای اخیر درصد آن افزایش یافته است.
مجازات قانونی سقط جنین
سقط جنین گاهی با تشخیص و دستور پزشک بوده و گاهی بدون علت و از روی عمد اتفاق می‌افتد که این مورد از طرف برخی مکاتب اخلاقی، حقوقی و فقه اسلامی ناپسند و جرم و گناه محسوب می شود.
با توجه به نگرش‌های متفاوتی که درباره ماهیت جنین وجود دارد، دیدگاه‌های متفاوتی از سوی فلاسفه اخلاق و مکاتب اخلاقی درباره درستی یا نادرستی سقط جنین بیان می شود. همچنین این عمل در قانون مجازات اسلامی کشور ایران، جرم محسوب شده و برای آن مجازات‌هایی مانند پرداخت دیه و تعزیر در نظر گرفته شده است. چرا که این عمل تبعات و مشکلات جسمانی و روحی زیادی را با خود به همراه دارد که گاهی غیر قابل جبران خواهد بود.
عوارض جسمانی سقط های غیرقانونی
در سقط ارادی بیش از صد عارضه جزئی و عمده مشخص شده است. دکتر شادی بهروزفر متخصص زنان و زایمان درباره عوارض جزئی آن گفت: «از عوارض جزئی این اقدام می توان به عفونتهای جزئی، خونریزی، تب، درد مزمن شکمی، اختلالات گوارشی، استفراغ و حساسیت اشاره کرد و از عوارض شایع آن نیز می توان به عفونت و خونریزی شدید، انسداد جریان خون، سـوراخ شدن یـا ایجـاد شـکاف در رحـم، عـوارض بیهوشی، تشنج، خـون‌روش، جراحتهای گردن رحمی و آسیبهای مربوط به غدد نام برد.» وی در ادامه گفت: «عوارض آنی سقط جنین قابل علاج هستند اما عوارض عمده، غالباً به خطرات تولید مثلی دراز مدت و به ماهیتی جدیتر نیز منجر می‌شوند. در تحقیقاتی نشان داده شده است، 3 تا 5 درصد از زنانی که سقط جنین کردهاند، عقیم شده اند. در خصوص ارتباط بین سقط جنین و سرطان سینه نیز شواهدی دیده شده است که بر اساس تحقیقی در مجله انستیتوی ملی سرطان، خطر ابتلا به سرطان سینه در میان زنانی که حداقل یکبار سقط داشته‌اند، 50 درصد بیشتر از سایر زنان بوده است. در خصوص ارتباط سقط جنین و مرگ نیز باید گفت، احتمال مرگ زنان بعد از سقط جنین، چند برابر بیشتر از احتمال مرگ آنان بعد از تولد نوزادشان می‌باشد.» این پزشک متخصص در ادامه با اشاره به اینکه احتمال مرگ در زنان مرتکب به سقط عمدی بیشتر از سقط غیر عمد است گفت: « این احتمال برای زنان سقط کرده هم بیشتر از زنانی است که نوزادشان را به دنیا می آورند و یکی از علت های آن می تواند در ارتباط با فشار روانی باشد.»
دکتر فرزانه درویش زاده متخصص زنان و زایمان نیز از دلایل سقط جنین گفت: «از جمله دلایلی که منجر به اقدام مادر برای سقط جنین می شود، می توان به اختلافات زناشویی و عدم تمایل به ادامه زندگی مشترک، ازدواج ناخواسته، بارداری ناخواسته و عدم آگاهی از روش های پیشگیری صحیح، احتمال داشتن مشکلات ژنتیکی جنین، قرارگیری در شرایط نامطلوب اقتصادی و معیشتی، باردار شدن در روابط مخفیانه و ممنوع، اعتیاد همسر به مواد مخدر، اشاره کرد.» وی در ادامه به چند مورد از عوارض جسمی این اقدام اشاره ای کرد و گفت: «سقط ناقص از جمله عوارض جسمی است که به علت عدم تبحر فردی که اقدام به سقط جنین کرده است اتفاق می افتد و ممکن است سقط به طور کامل انجام نگیرد و بخشی از اندام و یا جفت در داخل رحم باقی بماند و در نهایت فرد مبتلا به عفونت و خونریزی های شدید رحمی گردد. عفونت لگنی هم از عوارض این نوع سقط است. زمانی که جنین سقط می شود، ممکن است باکتری ها به داخل رحم راه پیدا کنند و مادر بر اثر عفونت شدید راهی بیمارستان شود. پارگی رحم نیز در عمل کورتاژ بخصوص زمانی که توسط افراد غیر پزشک انجام می شود اتفاق می افتد. در این صورت جراحت و صدماتی به رحم وارد می گردد و منجر به خونریزی شدید و یا عفونت و تب و درد شکمی می شود. در برخی موارد مشاهده شده است که مادر راهی بیمارستان شده و مجبور به خارج کردن رحم می شود.»
اختلالات روانی در زنان مرتکب به سقط جنین ارادی
دکتر لیلا رازقیان جهرمی، عضو هئیت علمی گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، معتقد است در چنین موقعیت‌هایی، زنان مثل سربازانی که از صدای انفجار شوکه می‌شوند، قادر نیستند احساسات خودشان را بیان یا حتی آنها را احساس کنند. او می گوید: «بیشتر زنانی که مرتکب سقط جنین شده اند، احساس گناه کرده و با مراجعه به مطب های روانپزشکی از اختلالات عصبی شکایت دارند. آنها در تصمیم‌گیری دچار مشکل شده و از عملکردشان احساسات منفی دارند. این دسته از زنان در زندگی زناشویی خود نیز با مشکل مواجه می شوند و از مردان خود متنفر یا به طور کلی به سبک متفاوتی از زندگی روی می آورند که گاهی از نوع بی بند و باری جنسی است. این زنان از برقراری روابط دایمی با شریک مرد خود دچار مشکل می‌شوند و احتمال می رود این قبیل زنان ازدواج نکنند، طلاق بگیرند و روابط ناموفقی داشته باشند.»
این روانپزشک به علائمی از جمله ملامت کردن، افسردگی، پسرفت اجتماعی، سقوط، عقده و وسواس مرتبط با حاملگی مجدد در این دسته از زنان اشاره کرد و گفت: «به طور متوسط یک دوره 5 تا 10 ساله طول می‌کشد تا احساسات زنی که به واسطه سقط جنین آسیب دیده است، خود را نشان دهد. در طی این دوره، ممکن است زنان از سقط جنین خود دفاع تا دیگران و خود را متقاعد کنند که انتخاب درستی را انجام داده و از نتیجه کار راضی هستند، درحالی که واقعیت امـر ایـن اسـت کـه آنها از رسیـدن به واقعیت باز مانده‌اند.»
