سوسنگرد در جبهه میانی خوزستان ماجرای غریبی داشت. دشمن اگر می‌خواست از سمت شمال غرب خودش را به اهواز برساند، باید از سوسنگرد عبور می‌کرد. این شهر یک جور موقعیت استراتژیکی داشت که باعث می‌شد زد و خورد آنجا زیاد باشد و سه بار دست به دست شود. در گفتگو با محمود محمودی از راویان دفاع مقدس نگاهی به شرایط سوسنگرد در اولین ماه‌های جنگ می‌اندازیم. شهری که ۴۲ سال پیش در چنین روز‌هایی مجدد توسط دشمن مورد تهدید قرار گرفت.
در روزشمار جنگ می‌بینیم که شهر سوسنگرد روز ۲۴ آبان ۵۹ مجدد محاصره می‌شود. مگر این شهر قبل از این تاریخ هم به دست دشمن افتاده بود؟
همان اولین روز‌های جنگ نیروهای دشمن برای اینکه به اهواز برسند از سوسنگرد عبور و برای آنجا مسئولانی تعیین می‌کنند. بعد که نیروهای دشمن در شمال اهواز مستقر می‌شوند، حضرت امام پیامی خطاب به جوانان اهواز صادر می‌کنند که باعث می‌شود شهید غیور اصلی عملیاتی برای پس زدن دشمن در حومه شهر به انجام برساند. این عملیات باعث عقب‌نشینی دشمن می‌شود، اما، چون نیرویی نبود که در مرز خط پدافندی انجام بدهد، واحد‌های زرهی دشمن مجدداً در ۲۳ آبان به سوسنگرد نفوذ می‌کنند و روز بیست‌وچهارم آنجا را کاملاً به محاصره در می‌آورند.
روی این یورش دوباره خیلی در تاریخ جنگ صحبت می‌شود. این‌بار سوسنگرد کاملاً سقوط می‌کند؟
مثل قضیه خرمشهر و مقاومتش، اینجا هم درگیری به خیابان‌ها و کوچه‌های شهر می‌کشد. شهید تجلایی یکی از نیروهای شاخصی بود که آنجا حضور داشت و به همراه دیگر مدافعان وجب به وجب از شهر دفاع می‌کردند، اما هنوز کار به سقوط شهر نکشیده بود که با فرمان امام مبنی بر اینکه «سوسنگرد باید همین فردا آزاد شود» قرار می‌شود ارتش و سپاه یک عملیات مشترک برای شکستن محاصره این شهر انجام دهند، اما با کارشکنی بنی‌صدر، گفته می‌شود تانک‌های تیپ دوم دزفول به این عملیات ورود نخواهند کرد. مقام معظم رهبری که آن موقع نماینده امام در شورای عالی دفاع بود، از قضیه کارشکنی بنی‌صدر مطلع می‌شود و در رایزنی‌هایی که ایشان با بیت امام داشتند، حضرت امام دستور می‌دهند تیپ دو در عملیات شرکت کنند و نیازی به اجازه بنی‌صدر نیست؛ بنابراین یگان مربوطه نیز به کمک نیروهای شهید چمران می‌آید و حصر سوسنگرد برای بار دوم شکسته می‌شود و نیروهای دشمن از اطراف این شهر پراکنده می‌شوند.
این همه توجه نیروهای بعثی به سوسنگرد و در مقابل، اهتمام نیروهای ما به آزادی این شهر برای چه بود؟
سوسنگرد در ۵۰ کیلومتری شمال غرب اهواز قرار داشت. این شهر به همراه حمیدیه یک محور را تشکیل می‌دادند که می‌توانست باعث دستیابی نیروهای دشمن به اهواز شود. در واقع محور سوسنگرد- حمیدیه- اهواز یکی از محور‌های اصلی هجوم دشمن به خوزستان بود. چطور آن‌ها در جنوب خوزستان تصرف خرمشهر و آبادان را در دستور کار داشتند، اینجا هم می‌خواستند با تصرف سوسنگرد، امکان استیلای خودشان به کل خوزستان یا حتی‌المقدور به مراکز مهم آن را تسهیل کنند.
سوسنگرد سه بار دست به دست می‌شود، اما غالباً اینطور عنوان می‌کنند که با آزادی آن در ۲۶ آبان ۵۹ قضیه سقوط این شهر برای همیشه مرتفع می‌شود. بار سوم چه زمانی این شهر تهدید شد؟
وضعیت سوسنگرد از اواخر آبان ۵۹ که آزاد شد تا اواسط دی ماه ۵۹ که عملیات نصر به فرماندهی بنی‌صدر انجام گرفت تقریباً پایدار بود. وقتی عملیات نصر از دشت هویزه انجام گرفت و یک روز بعد نیز با عدم الفتح رو‌به‌رو شد، دشمن دوباره تصمیم گرفت این شهر را تصرف کند. برای آخرین بار در ۱۸ دی ۱۳۵۹ واحد‌های ارتش عراق از سمت جاده هویزه به مواضع رزمندگان در سوسنگرد حمله کردند. این بار نیز با پرتاب سه موشک «تاو» از سوی گروه سوار زرهی ارتش ایران که سه تانک عراقی را منهدم کرد، بعثی‌ها از پیشروی بازماندند و این بار نیز حمله به سوسنگرد ناکام ماند. در واقع تلاش مجدد عراق برای گرفتن سوسنگرد مثل دو بار قبلی چندان قوی نبود و در همان ابتدای حرکت ناکام ماند؛ بنابراین آزادی آن در ۲۶ آبان ۵۹ را باید یک نقطه عطف در موضوع این شهر در دفاع مقدس بدانیم، چراکه بعد از آن وضعیت نسبتاً پایداری در سوسنگرد برقرار شد و بعد از عملیات الی بیت المقدس هم عراق از هویزه عقب‌نشینی کرد و خطر از شهر سوسنگرد برای همیشه دفع شد.
