دعوا نمک زندگی است، اما اگر پایه و اساسی داشته باشد. گاهی ما دعوا میکنیم، چون جنگ اقتدار را دوست داریم و از درون حس ارزشمند بودن پیدا میکنیم و گاهی قهر میکنیم تا به قول معروف ناز ما را بکشند، چون حس دوست داشتنی بودن را نیاز داریم. گاهی دعوا میکنیم، چون دنبال بهانه هستیم تا روابط و داشتههای فعلی خود را تعمداً خراب کنیم. گاهی دعوا میکنیم تا جایی که موظف به توضیح هستیم، از پاسخگویی فرار کنیم. موارد مطرح شده تنها مثالهایی برای دعواهای بیپایه و اساس بوده، اما در بسیاری از موارد دعوای شکلگرفته برخاسته از دلایل منطقی است که موجب شده است آستانه تحمل طرفین پایین بیاید، یعنی خواستههای بحق و درستی که به دلایل مختلف ایجاد تشنج میکند.
دعوا نمک زندگی است!
دعوا و به تعبیر درستتر اختلاف زن و شوهری در چارچوب مشخص، یعنی اهمیت دادن به شریک عاطفی خود و زندگی که برای ساختن آن در حال تلاش هستید. چرا میگویند دعوا نمک زندگی است چراکه در نبود اختلاف تلاشی برای ساخته شدن وجود ندارد. دعوا نکردن شما با شریک زندگیتان ممکن است نشان از خستگی برای ادامه زندگی باشد یا اینکه از به اشتراک گذاشتن احساسات واقعی خود خسته باشید. از سویی بیاعتمادی برای بیان خواستهها و نیازهای مختلف در زندگی مشترک و عاطفی بخش دیگری از دلایل شکلگیری دعواست. به هر حال اختلاف اجتنابناپذیر است و همه زوجها با یکدیگر بحث دارند، اما اگر قوانین دعوا را رعایت کنیم، دعوا نمک زندگی خواهد شد، در غیر این صورت دعوای شکل گرفته جز تخریب روابط حاصلی نخواهد داشت.
قبل از ازدواج
قوانین دعوا را یاد بگیرید
در حالت کلی دعوا کنید، اما کنایه نزنید، توهین نکنید، خوب بشنوید، در جمع دعوا نکنید، به گذشته بازنگردید و فقط روی مشکل تمرکز کنید. در دعواهای زناشویی برخی موارد ممنوعه هستند و باید صددرصد رعایت شود:
- کش دادن مسئله، رفتار سرد داشتن، ناامید شدن از رابطه، مرور جملههای همسر و دوری کردن ممنوع است.
- هیچ کس حق ندارد به خانواده همسرش توهین کند.
- سلام و خداحافظی در هر صورت لازم است.
- مسائل و مشکلات کهنه بهتر است مطرح نشود.
- حین دعوا فقط راجع به همان موضوع اصلی بحث شود.
- در صورت مشاجره جدی ادامه بحث به صورت دقیق و موضوعی به زمان دیگری موکول شود.
- خانمها توجه داشته باشند، شام و ناهار نپختن و آقایان بدانند نخوردن غذا ممنوع است.
- حرف یکدیگر را قطع نکنید و فرصت دهید هر کس گلایههای خود را بیان کند.
- از الفاظ زشت استفاده نکنید.
- برتریهای دیگران را به همسرتان گوشزد نکنید.
- مقایسه نکنید.
- منت گذشته و رفتار خود را در دعوا گوشزد نکنیم.
- در دعوا بیشتر از «من» استفاده کنید تا به کار بردن کلمه «تو»، مثلاً بگویید من ناراحتم و نگویید «تو ناراحتم کردی».
- در جمع و در مقابل دیگران به هیچ عنوان دعوا نکنید.
- در سفر دعوا نکنید و مشکلات پیش آمده را موکول به بعد از سفر کنید چراکه هر اختلاف و دعوایی سفر را به کامتان زهر میکند.
- همسر خود را در دعوا روانکاوی نکنید و از گفتن جملاتی، چون «اعصابت از جای دیگر پر است» یا «تو دیوانهای و مشکل داری» پرهیز داشته باشید.
- دعوا را زود تمام کنید و به قول معروف بحث را کش ندهید.
- خواسته و حرف منطقی خود را شفاف مطرح کنید و نگذارید اصل حرف درگیر حاشیههایی شود که شما را به نتیجه نمیرساند.
- خود را جای طرف مقابل بگذارید.
- هیچ یک از طرفین تهدید به طلاق و جدایی نکند.
نکات قابل توضیح
در بحث فرزند و خانواده
چند نکته قابل توضیح در اینجا وجود دارد. ابتدا اینکه بعد از دعوا لزومی ندارد جزئیات درگیری را به دیگران به خصوص خانواده خود بازگو کنید. در حضور پدر و مادرتان تمام جزئیات را بیان نکنید. اولاً که پدر و مادر یک طرفه قضاوت میکنند، ثانیاً عزیزترین فرد زندگی خود را نزد خانواده خودتان خراب میکنید. شما بعد از مدت کوتاهی آشتی میکنید و همه چیز را فراموش خواهید کرد، اما جزئیات دعوایی که برای پدر و مادر خود تعریف کردید از ذهن آنها پاک نمیشود و با تغییر نگاه به شما و زندگی و همسرتان باید منتظر دخالتهای آنها در زندگی خود باشید. نکته بعد اینکه مراقب آثار دعوا مقابل فرزندان باشید. در حضور فرزندان دعوا نکنید که نابودکننده زندگی مشترک است. یکی از بزرگترین اشتباهات والدین این است که جلوی چشمان وحشتزده و معصوم فرزندان دعوا میکنند، اما در خلوت دو نفره و دور از چشمان آنها آشتی میکنند. فراموش نکنید وقتی کسی را دوست دارید، حتی در زمان دعوا کردن هم در یک تیم هستید. خراب کردن دیوار اعتماد و همراهی و سازشی که ثانیه به ثانیه برای آن وقت گذاشتهاید در لحظهای فرو میریزد، بیآنکه متوجه باشید. شاید بعد از مدتی از این تخریب ناگهانی پشیمان شوید، اما به دلیل شدت تخریب ناگهانی و رفتار ناصحیح در دعوا، بازگشت برای شما سخت و در برخی موارد غیرقابل انجام باشد. بر اساس پژوهشهای انجامشده شادترین و موفقترین ازدواجها آنهایی است که زن پس از دعوا و جروبحث هرچه سریعتر کنترل و آرامش خود را به دست آورد.
عذرخواهی بموقع و صحیح
در اوج دعوا به کار بردن کلمه خشک و سرد «ببخشید» را بر زبان آوردن دردی را دوا نمیکند، بلکه باید سعی کنید اوضاع آرام شود و بعد از آن عذرخواهی کنید. پایان واقعی دعوای زن و شوهری «پذیرش» است. پذیرش یعنی پذیرفتن اینکه من کامل نیستم. پذیرفتن آدمها با تمام نقص هایشان، پذیرفتن شرایط با تمام سختیهایش، پذیرفتن انتظار نداشتن از دیگران، پذیرفتن اینکه گاهی من هم اشتباه میکنم، اینکه خودم مسئول زندگی خودم هستم و داشتن پذیرش در زندگی، یعنی مهر پایان بر تمام دعواها و اختلافها زده شود. دعوا نمک زندگی است، اما فراموش نکنید قهر کردن یک نوع خشم و عصبانیت موذیانه است که میتواند به روابط آسیب جدی بزند. هر جر و بحث غیرسازندهای دلخوری ایجاد خواهد کرد که به مرور باعث فاصله گرفتن میشود و زندگی را به سمت نارضایتی سوق خواهد داد. تا جای ممکن از جروبحث و دعوای بینتیجه و غیرسازنده پرهیز کنید. کوچه آشتیکنان بنبست نیست. پیدا کردن راه آشتی به عوامل مختلفی بستگی دارد. مطالعات نشان میدهد به طور کلی «تعامل برای حل مشکل»، «وقت گذراندن با یکدیگر» و «سازش» به ترتیب بهترین و مؤثرترین روشها برای آشتی بعد از دعوا هستند. در مقابل «دوری کردن» و «نادیده گرفتن طرف مقابل» و «وانمود کردن به اینکه دعوایی اتفاق نیفتاده» غیراصولیترین و نامؤثرترین رفتارهایی است که زن و شوهر میتوانند بعد از دعوا با یکدیگر داشته باشند.
دعوا اجتنابناپذیر است، اما رعایت قوانین دعوا از اصل دعوا مهمتر است. چگونگی حل اختلاف، هنر حفظ رابطه است و در نهایت باید به نتیجهای رسید که مورد رضایت هر دو طرف باشد.