سرویس اقتصادی جوان آنلاین: بازار سرمایه که از ۲۰ مرداد‌ماه سال جاری با اصلاح قیمت‌ها مواجه شده بود و برخی از کارشناسان اقتصادی انتشار اوراق بدهی بیش از ۱۴۵ هزار میلیارد تومانی در بازار سرمایه، افزایش نرخ سود بین‌بانکی به مرز ۲۰ درصد و کاهش نرخ ارز، فعال شدن بازار‌های موازی و کاهش نقدشوندگی سهام و ورود نقدینگی به بازار را از جمله دلایل افت بازار سرمایه عنوان می‌کنند، همزمان با تغییر دامنه نوسان نرخ سهام از مثبت ۵ تا منفی ۵ به منفی ۲ و مثبت ۶ شاهد رشد شاخص‌های بازار سرمایه هستیم. اگرچه تغییر دامنه نوسان سهام موافقان و مخالفانی دارد، اما عمده کارشناسان معتقدند وضع محدودیت‌ها برای رشد یا نزول قیمت زمینه‌ساز دستکاری نرخ‌ها و خروج بازار از وضعیت طبیعی می‌شود. گفتنی است شرایط خاص یک‌ساله منتهی به شهریورماه سالجاری موجب شد نرخ سهام آنقدر جهش کند که بازار نیازمند اصلاح نرخ و تخلیه حباب شود. بازار سرمایه همزمان با تغییر دامنه نوسان با رشد شاخص‌ها مواجه شده است، اما نگرانی‌هایی نیز در این ارتباط وجود دارد، زیرا امکان دارد حقیقی‌ها و حقوقی‌های دارنده رانت اطلاعاتی از فضای ایجاد شده در بازار سرمایه سوءاستفاده کنند.
بورس اوراق بهادار تهران که از روز یک‌شنبه روند رو به رشد خود را شروع کرد، دیروز هم در یک روند افزایشی با رشد ۲۲ هزار و ۳۰۲ واحدی به رقم یک‌میلیون و ۱۹۲ هزار و ۸۳۴ واحد رسید.
ارزش معاملات بورس و فرابورس روز گذشته به رقم بی‌سابقه ۳۳ هزار و ۴۶۱ میلیارد تومان رسید که در نوع خود یک رکورد به شمار می‌رود.
شاخص کل با معیار هم‌وزن ۸۵۷ واحد کاهش یافت و به رقم ۴۲۰ هزار و ۱۱۲ واحد رسید. ارزش روز بازار در بورس تهران به بیش از ۴ میلیون و ۷۴۳ هزار میلیارد تومان رسید. معامله‌گران در بورس بیش از ۴/ ۱۳ میلیارد سهام حق‌تقدم و اوراق مالی در قالب ۲/ ۱ میلیون نوبت معامله و به ارزش ۱۲ هزار و ۹۲۷ میلیارد تومان داد و ستد کردند. ارزش معاملات در فرابورس هم به رقم کم‌سابقه ۲۰ هزار و ۵۳۲ میلیارد تومان رسید، یعنی در مجموع معامله‌گران در بورس تهران و فرابورس ایران بیش از ۳۳ هزار و ۴۶۱ میلیارد تومان داد و ستد کردند.
نماد‌های پتروشیمی خلیج فارس، فولاد مبارکه، ملی‌مس، گل‌گهر، شستا، چادرملو و هلدینگ نفت و گاز و پتروشیمی تأمین همگی در رشد شاخص بیشترین اثر را داشتند. نماد‌های پرتراکنش شامل شستا، ایران‌خودرو، سایپا، پالایش نفت اصفهان، گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو، دارویی برکت و پالایش نفت تهران بودند. در فرابورس ایران شاخص کل با ۴۰ واحد افزایش به رقم ۱۷ هزار و ۴۵۳ واحد رسید. ارزش بازار اول و دوم فرابورس ایران نیز به بیش از یک‌میلیون و ۱۹۵ هزار میلیارد تومان رسید. معامله‌گران در فرابورس بیش از ۵/ ۲ میلیارد سهام حق‌تقدم یا اوراق مالی در قالب ۵۱۷ هزار معامله و به ارزش ۲۰ هزار و ۵۳۲ میلیارد تومان داد و ستد کردند.
همچنین در نشستی در وزارت اقتصاد گفته شد تمام شرکت‌های سرمایه‌گذاری عدالت، بازارگردان خواهند داشت و قرار است بانک‌ها به زودی به میزان ۶۰ درصد ارزش پرتفوی سهام عدالت، به دارندگان این سهام کارت اعتباری اختصاص دهند که اگر تا یک ماه بازپرداخت شود، قرض‌الحسنه و بیش از یک‌ماه تبدیل به وام سه ساله با سود و کارمزد خواهد شد.
سرمایه‌گذاری در بورس به قول وزیر اقتصاد، نیازمند مطالعه، تحقیق، دقت و مشورت است و برای سرمایه‌گذاری در بورس باید در یک چشم‌انداز حداقل شش ماهه سرمایه‌گذاری کرد تا به سود مورد نظر دست یافت. همچنین توصیه شده است سرمایه‌گذاران از کانال‌های تلگرامی و سیگنال‌فروش‌ها دوری کنند و رفتار هیجانی در بازار از خود نشان ندهند و به هیچ‌وجه سهام خود را با زیان نفروشند. علاوه بر این خبر رسید که شستا یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های حاضر در بورس قرار است ۶ هزار میلیارد تومان افزایش سرمایه داشته باشد و سرمایه شستا از ۸ هزار میلیارد تومان به ۱۴ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان افزایش خواهد یافت. پالایش یکم هنوز از زیان خارج نشده و خریداران پالایش یکم حدود هزار و ۲۰۰ تومان در هر واحد ۱۰ هزار تومانی زیان دیده‌اند.
خط اعتباری ۱۴۸هزار میلیاردی بانکی کارگزاری‌های بورس برای سهامداران
فراز و فرود بازار سرمایه در سالجاری بی‌شک برخی از اشخاص را که با دریافت خطوط اعتباری از کارگزاری‌های بورسی اقدام به سرمایه گذاری در بورس کردند، به دردسر جدی انداخته است، این در حالی است که گویا در سالجاری ۱۴۸هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی به کارگزاری‌های بورسی ارائه شده تا تحت قالب خطوط اعتباری در اختیار مشتریان جهت خرید و فروش سهام قرار گیرد.
مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی گفتگو با خبر‌گزاری فارس اظهار داشت: بخشی از تسهیلات از طریق بانک‌ها به کارگزاری‌های بورسی پرداخت شد. بانک‌ها امسال ۱۴۸هزار میلیارد تومان تسهیلات به کارگزاری‌های بورسی تزریق کردند و کارگزاری‌ها نیز این منابع را در اختیار مشتریان خود قرار دادند تا سهام خریداری کنند.
علی اصغر میرمحمدصادقی در پاسخ به این پرسش که بانک مرکزی اعلام کرد که در ۹ماهه امسال هزارو ۲۲۰میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵۹۴هزار میلیارد تومان (۸/ ۹۴ درصد) رشد داشته است. دلایل این رشد چه بوده، گفت: بله، در مجموع بیش از ۲۸هزار میلیارد تومان وام یک‌میلیون تومانی کرونایی پرداخت شده است. اگر این موارد را کم کنیم، رشد تسهیلات‌دهی بانک‌ها ۶۳درصد بوده است که این عدد رشد بسیار خوبی بوده است. به گفته وی یکی از دلایل رشد تسهیلات‌دهی بانک‌ها، راه‌اندازی سامانه سمات بوده است که موجب تعدیلی نسبی در تسهیلات شده است. یکی دیگر از دلایل نیز تسهیلات یک‌میلیون تومانی خانوار‌ها بوده که یک بار ۲۱هزار میلیارد تومان و در دور دوم ۵/ ۷ هزار میلیارد تومان پرداخت شده است.
میرمحمد صادقی تصریح کرد: بخشی از منابع بانک‌ها و بخشی هم از محل آزادسازی قسمتی از سپرده قانونی بانک‌ها بوده‌است. بحث بعدی بنگاه‌هایی بود که به دلیل کرونا دچار مشکل شده بودند. بیش از ۳۸۰هزار واحد بنگاهی با ۶۵۶هزار نفر شاغل ۸ هزارو ۳۰۰میلیارد تومان تسهیلات بانکی دریافت کردند. ۱۴رسته اقتصادی در قالب ۳۸۰هزار بنگاه معرفی و وام دریافت کردند. یکی دیگر از اقدامات حمایت از مستأجران خاص بود که حدود ۱۹۸هزار نفر به میزان ۴ هزارو ۱۵۲میلیارد تومان تسهیلات دریافت کردند. پس بیش از ۴۱هزار میلیارد تومان به کل تسهیلات اعطایی بانک‌ها از این محل در سال جاری اضافه شده است. البته کاهش یک سومی سپرده قانونی تأثیر محسوسی بر امکان تأمین مالی این بخش‌ها داشت.
میرمحمد صادقی اظهار داشت: سپرده قانونی در شهریور ماه به سطح قبل بازگشت. علاوه بر اینکه در شهریور ماه باتوجه به رونق بازار سرمایه، بخشی از تسهیلات هم از طریق بانک‌ها به کارگزاری‌های بورسی پرداخت شد. حدود ۱۴۸هزار میلیارد تومان تسهیلات به بازار سرمایه تزریق شد. در واقع کارگزاری‌ها این تسهیلات را در قالب اعتبار به افراد دادند و برای آن‌ها سهام خریدند. این هم یکی از دلایل رشد محسوس تسهیلات اعطایی در سال جاری بوده است.
میزان سرمایه درگردش پرداختی بانک‌ها از ۴/ ۵۴ درصد در ۹ماهه سال۹۸ به ۱/ ۵۹ درصد در ۹ماهه سال۹۹ رسیده است. این‌ها عمده دلایلی بود که موجب رشد تسهیلات اعطایی در ۹ ماهه۹۹ به بیش از ۸/ ۹۴ درصد شده است.
