سرویس جامعه جوان آنلاین: جالب اینجاست که با وجود تمام این پیش‌بینی‌ها هیچ برنامه‌ریزی آینده‌نگرانه‌ای برای مدیریت این جمعیت سالمند وجود ندارد و همین حالا هم وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به صراحت می‌گوید که «دولت امکان خدمات‌دهی به جمعیت رو به رشد سالمندان را ندارد!» شاید همین یک جمله آقای وزیر بهترین پاسخی باشد که می‌توان برای مواجهه با پیرمردان و پیرزنانی که در سنین پیری و بازنشستگی در مشاغل خدماتی مشغول به کارند، پیدا کرد؛ سالمندانی که بعضی وقت‌ها در خیابان‌ها، مترو و سر چهارراه‌ها در کنار کودکان کار پدیده «سالمندان کار» را رقم زده‌اند.
هر رشته موی سفید و هر خطی که بر چهره و پیشانی پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها نشسته به قیمت یک دنیا تجربه حاصل شده است. با تمام اینها، اما به دلیل فقدان یک سازوکار حمایتی مناسب، سالمندان بعد از یک عمر کار و تلاش در دوران پیری هم به حال خود رها می‌شوند تا جایی که بنا بر تأکید محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران بیشترین فشار اقتصادی به سالمندان و بازنشستگان وارد می‌شود، چراکه هزینه‌های این گروه از جامعه که دارای فرزندان بزرگسال هستند، افزایش می‌ِیابد، اما درآمدشان کمتر می‌شود.
با وجود این روز جهانی سالمند بهانه‌ای است تا چالش‌ها و مسائل پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها مورد توجه قرار گیرد، حتی اگر این توجه به برگزاری یک همایش و سخنرانی چند مسئول در کلیدواژه «سالمندان» خلاصه شود.
نشاط اجتماعی برای ارتقای کیفیت زندگی
روز گذشته به مناسبت روز جهانی سالمند، همایشی با حضور تمام مسئولان مرتبط با حوزه سالمندی برگزار شد. سعید نمکی، وزیر بهداشت در این مراسم با اشاره به آمار ۳/ ۸ درصدی جمعیت سالمندان کشور افزود: «این آمار در سال‌های آینده به بالای ۱۶ درصد و سرانجام به بیش از ۳۰ درصد خواهد رسید. اگر طبق این هرم پیش برویم با توجه به کاهش میزان زاد و ولد دچار نقصان خواهیم شد.»
از نگاه وی تفاوت جمعیت سالمندان ایران با سایر کشور‌ها در نوع رفتار سالمندی میان این جمعیت است. ما با افرادی روبه‌رو هستیم که جوانی نکرده، پیر می‌شوند و همین امر باعث ایجاد احساس افسردگی و سرباری در آن‌ها خواهد بود. درست همانگونه که کودکی نکرده به سن جوانی می‌رسند. نمکی تأکید کرد: «اولین گام ما برای سالمندان باید ایجاد نشاط اجتماعی باشد تا همزمان با افزایش طول عمر، کیفیت زندگی این افراد ارتقا پیدا کند.»
پیشی گرفتن سرعت روند سالمندی از روند افزایش جمعیت
محمد شریعتمداری، وزیر کار و رفاه در همایش گرامیداشت روز جهانی سالمند با اشاره به آمار‌های کشوری در خصوص افزایش جمعیت سالمندان در کشور تأکید کرد: «دولت امکان خدمات‌دهی به این جمعیت عظیم را بدون مشارکت مردم نخواهد داشت.»
به گفته وی در کشور ما روند سالمندی پرسرعت‌تر از روند افزایش جمعیت است و در سنین بالای ۳۰ سال در سال ۱۴۳۰ به یک‌چهارم جمعیت می‌رسند، بنابراین با گرفتاری‌های پیچیده‌ای در این زمینه مواجه خواهیم شد و نیازمند برنامه‌ریزی مناسب بهداشتی، درمانی و اجتماعی در این زمینه هستیم. بخش امیدوارکننده صحبت‌های شریعتمداری هم زندگی ۸۰ درصد سالمندان ایرانی در خانه‌های خود است؛ رخداد ارزشمندی که نشان می‌دهد هنوز می‌توان به ساختار خانواده ایرانی امیدوار بود. بنا بر تأکید وی، احساس مفید بودن در سالمندان نیز بسیار مهم است، چراکه زمانی نشانه‌های سالمندی ظاهر می‌شود که فرد احساس کند تأثیرگذاری اجتماعی ندارد.
وحید قبادی‌دانا، رئیس سازمان بهزیستی هم دیگر سخنران این همایش بود. اگرچه آمار جمعیت سالمندان با آمار وزیر بهداشت ۶/ ۱ درصد تفاوت داشت و رئیس سازمان بهزیستی حدود ۱۰ درصد جمعیت کشور را سالمند دانست، اما نقطه مشترک صحبت‌های قبادی‌دانا با نمکی، سیمای سالمندی آینده کشور و روند رشد هرم پیری در جامعه بود که در این باره با تأکید بر پیشی گرفتن رشد سالمندی از رشد جمعیت گفت: نرخ رشد جمعیت کشور ۲۴/ ۱ درصد است، در حالی که نرخ رشد جمعیت سالمندی ۶/ ۳ درصد است. انتظار داریم جمعیت سالمندان در سال‌های آینده افزایش یابد.
رئیس سازمان بهزیستی با اشاره به وظیفه سازمان بهزیستی که به موجب قانون برنامه ششم توسعه به این سازمان محول شده است، افزود: «طبق برنامه باید تا ۲۵ درصد از جمعیت هدف را که سالمندان هستند تحت پوشش قرار دهیم.»
قبادی‌دانا با اشاره به اینکه ۷۲۵ هزار نفر سالمند تحت پوشش بهزیستی هستند، گفت: «به طور کلی ۶۰۰ مرکز برای سالمندان تحت پوشش بهزیستی داریم که ۳۰۰ مرکز آن شبانه‌روزی است.»
بنا بر تأکید وی پوشش بیمه و بازنشستگی برای سالمندان باید در حالت حداکثری خود باشد تا آن‌ها زندگی راحتی داشته باشند، این موضوع باید در سطح مدیریت شهری نیز مشاهده شود.
اما امروز تا چه میزان ادارات، بانک‌ها و... برای حضور سالمندان مناسب‌سازی شده‌اند؟
