سرویس بین الملل جوان آنلاین: برخی معتقدند چالش ایران با اروپا در برجام بسیار سختتر از چالش با امریکا است، چون این خارج شد و صریح است، اما آنها عمل نمیکنند و اجرای برجام را معجزه میدانند، اما از ما میخواهند اجرا کنیم و دم بر نیاوریم!
اروپا نزدیک به هفت سال مذاکره برجام را با ایران کش داد و سپس با ظریف دو سالی آن را ادامه داد. دستکم در این دو سال، کشور معطل نتیجه مذاکرات ماند. وقتی برجام تصویب شد بازهم کشور معطل ماند، چون برجام را اروپا اجرا نکرد. سپس امریکا خارج شد و معطلی دیگری پیش آمد. حالا اروپاییها از ما یک «معطلی کلان» میخواهند: «ما برجام را اجرا نمیکنیم، اما شما خارج نشوید!»
اینکه وزرای خارجه سه کشور اروپایی میخواهند به ایران بیایند، هیچ تعبیر و تفسیری ندارد، جز اینکه آنها ترسیدهاند که شاید این معطلی به نقطه پایانی خود برسد.
ضربالاجل پنج شنبه آینده ایران، سه کشور اروپایی (تروئیکا) را به تب و تاب انداخته و مدیران کل سه کشور اروپایی امروز در بروکسل برای بررسی آخرین وضعیت مناسبات با ایران جلسه برگزار میکنند. ظاهراً جمعبندی این جلسه، سفر وزرای خارجه این سه کشور به تهران طی دو هفته آینده خواهد بود؛ سفری که لحن سخنان دیروز آنگلا مرکل نشان میدهد رویکرد آن ترکیبی از تهدید و تلاش برای نگه داشتن تهران در برجام است.
به گزارش «جوان»، آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان دیروز یک درجه از لحن پیشین آلمانها فاصله گرفت و به تهران هشدار داد: «ایران باید به برجام پایبند بماند یا با تبعات آن مواجه شود.»سخنان مرکل به فاصله حدود ۱۰ روز بعد از سفر وزیر خارجه آلمان به ایران ابراز شده، سفری که هایکو ماس در آن هرچند تأکید کرد که از برجام حمایت میکند، ولی به صراحت گفت که اروپا در شرایط خروج امریکا از برجام، نمیتواند معجزهای بکند. تغییر لحن مرکل از اصرار به ماندن در برجام به تهدید به «مواجه شدن با تبعات خروج» نشان میدهد اروپاییان ضربالاجل تهران را جدی گرفتهاند. قرار است امروز مدیران کل وزارت خارجه سه کشور اروپایی طرف ایران در برجام (تروئیکا) در بروکسل با همدیگر ملاقات کنند. بعد از این هماهنگی اولیه، برایان هوک، فرستاده ویژه ایالات متحده در امور ایران نیز روز ۲۷ ژوئن (پنج شنبه آینده) با مدیران کل سیاسی سه کشور اروپایی در پاریس دیدار میکند و ظاهراً بعد از این جلسه است که وزیران خارجه سه کشور به تهران سفر خواهند کرد. در ظاهر این سفر برای شرکت در کمیسیون مشترک برجام انجام خواهد شد، ولی شواهد و قرائن حاکی است که وزرای خارجه سه کشور این سفر را برای متقاعد کردن ایران به ماندن در برجام تدارک دیدهاند؛ سناریویی که اگر عملی نشود، به گفته مرکل «ایران باید با تبعات آن روبهرو شود» رویترز دیروز در گزارشی نوشت بهرغم تهدیدات ایران برای نقض یکی از محدودیتهای اصلی اعمالشده در توافق هستهای، سه کشور اروپایی امضاکننده برجام یعنی بریتانیا، آلمان و فرانسه تلاشهای جدیدی را آغاز کردهاند تا در برجام باقی بمانند. یک دیپلمات اروپایی که نامش فاش نشده در این باره گفته است: اگر ایرانیها چنین کاری را انجام دهند، این بهمعنای پایان بازی برای اتحادیه اروپا خواهد بود.
کمالوندی: بازگشت به عقب نداریم
اینکه پاسخ تهران به طرفهای اروپایی چه خواهد بود، مشخص نیست، ولی بعید به نظر میرسد سفر وزرای خارجه تروئیکا دستاوردی ملموس درباره استفاده ایران از مزایای برجام، داشته باشد. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در تازهترین موضعگیری خود تأکید کرده که مهلت دوماهه ایران به طرفهای باقیمانده در برجام قابل تمدید نیست و براساس برنامه زمانبندی شده، گام دوم برداشته شد و در ادامه نیز زمانبندیها بهشکل دقیق دنبال میشود. کمالوندی گفته که براساس قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام، اقدام ما وابسته به نحوه اجرای تعهدات سایر اعضای برجام است: «پیام ما روشن است و در عمل مفهوم رفتار آنها این است که نمیخواهند به تعهدات پایبند باشند، یا توانایی آن را ندارند، که در این صورت، حجت برای ما تمام شده است.» کمالوندی میگوید: «اقدامات ما بهطور متوالی در حال انجام است و شرایط برگشت به عقب وجود ندارد و اگر تعلیق تعهدات ایران بخواهد از بین برود، باید ۱+۴ وظیفه خود را انجام داده باشد. آنچه مهم است، ما داریم بین تعهدات و حقوق خود توازن ایجاد میکنیم و اگر آنها حقوق ما را در برجام بهرسمیت بشناسند، ما نیز تعهدات خود را اجرا میکنیم، اگر نه، برای ایجاد توازن ما نیز از تعهدات خود کم خواهیم نمود.»
امریکا به دنبال جذب اروپا در ماجرای نفتکشها
بخش دیگری از سفر وزرای خارجه اروپایی به تهران، پرداختن به افزایش تنشها در منطقه است. ظاهراً آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان در این مورد هم اولین مقام اروپایی است که با یک تغییر لحن ۱۸۰ درجه، در جنجال اخیر نفتکشها به سمت موضع امریکا متمایل شده است. هایکو ماس، وزیر خارجه امریکا قبلاً گفته بود که شواهد امریکا درباره دست داشتن ایران در حادثه نفتکشها کافی نیست، ولی مرکل روز سه شنبه گفت: شواهد قوی وجود دارد که ایران به دو نفتکش در دریای عمان حمله کرده است. او گفت: «ما این اقدامات را خیلی جدی تلقی میکنیم و شواهد قوی در این ارتباط وجود دارد.» دویچهوله آلمان با اشاره به حوادث اخیر منطقه نوشته که با افزایش ماجراجوییها در خاورمیانه فشار بر اروپا برای تغییر سیاست خود در مورد ایران بیشتر شده است. بسیاری بر این باورند که اروپا باید دست به ابتکار عمل بزند. «ناتالی امیری» خبرنگار شبکه اول رادیو و تلویزیون دولتی آلمان نیز در مقالهای از تشدید اوضاع در منطقه ابراز نگرانی کرده و هشدار داده است که بازنده اصلی چنین وضعیتی، اروپا خواهد بود، از این رو بروکسل باید ابتکار عمل را به دست گرفته و پیش از آنکه دیر شود، اقدامی عملی در این خصوص انجام دهد. همین وضعیت سبب شده که امریکاییها سناریوپردازی خود در موضوع نفتکشها را تشدید کرده و با زبان صریحتری از دست داشتن ایران صحبت کنند. روز سه شنبه خبرنگاری از پمپئو پرسیده که آیا هیچ مذاکرهای چه مستقیم یا غیرمستقیم از طریق طرفهای ثالث با ایران به منظور تلاش جهت کاستن از تنش در خلیج فارس وجود دارد؟ وزیر خارجه امریکا جواب میدهد: «تقریباً قطعا. رئیسجمهور ترامپ، (نخستوزیر ژاپن) آبه را با یک پیام برای رهبری به ایران فرستاد و شما باید این را به خاطر داشته باشید که اینها، پیامها برای (ایران) هستند. او در عین حال، گفته است: «درباره سؤال شما باید بگویم بله ما مشغول (ارسال) پیامهای زیادی بودهایم و حتی همین حالا در همین لحظه، با ایران در ارتباط هستیم تا به آنها بگوییم که ما برای بازدارندگی در برابر تجاوزگری آنها هستیم. رئیسجمهور ترامپ خواهان جنگ نیست و ما به ارسال این پیام ادامه خواهیم داد و همزمان کارهایی را که برای حفاظت از منافع امریکا در منطقه ضروری است، انجام میدهیم.»