سرویس جامعه جوان آنلاین: تیم المپیاد ریاضی دانش‌آموزی ایران در سال ۲۰۱۷ مقام پنجم جهان را کسب کرد، اما در سال ۲۰۱۸ با ۱۴ پله سقوط در جایگاه نوزدهمی جهان ایستاد؛ همچنین تیم المپیاد فیزیک دانش‌آموزی کشورمان در سال ۲۰۱۷ رتبه ۱۲ جهان را کسب کرد و در سال ۲۰۱۸ به رتبه بیست‌وپنجمی سقوط کرد.در رشته‌های شیمی و کامپیوتر هم به ترتیب افت ۱۶و پنج پله‌ای نصیب دانش‌آموزان ایرانی در فاصله سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ شده است که این نتایج حاصل برنامه‌ریزی و عملکرد آموزش و پرورش در سال‌های اخیر است که در سایه بی‌توجهی به انتقادات کارشناسان رخ داده است. سیاست پاد سمپاد این وزارتخانه به بهانه‌های اقتصادی و کاهش تنوع مدارس در سال‌های اخیر در دستور کار قرار گرفته است.
از وقتی که دانش‌آموزان تیزهوش و استعداد‌های برتر کشور از سرمایه‌های انسانی به ویترین تبلیغاتی نظام آموزشی تبدیل شده‌اند، فصل مشترک تمام ابعاد آموزش این دانش‌آموزان به حذف مدارس سمپاد منتهی شد و صدالبته که آموزش‌وپرورش هزار و یک دلیل برای تخطئه فرآیند آموزش استعداد‌های درخشان ارائه می‌کند تا مدارس غیرانتفاعی پرچم آموزش این دانش‌آموزان تیزهوش را به دست بگیرند و تا می‌توانند از آن‌ها استفاده ابزاری کنند. از سوی دیگر با توجه به واکنش‌های گسترده و منفی نسبت به حذف مدارس سمپاد، آموزش‌وپرورش سعی کرده تا ابتکار عمل برای تعطیلی این مدارس را از دست ندهد تا بالاخره از میان انتقادات کارشناسی راهی برای تحقق اهداف خود بیابد.
سمپادستیزی سیستماتیک
بعد از اینکه آموزش‌وپرورش توقف پذیرش در مدارس سمپاد را کلید زد، با واکنش‌های منفی زیادی روبه‌رو شد و به شیوه اقناع عمومی روی آورد. به این شکل که با آزمون‌های بی‌اعتبار خانواده‌ها و دانش‌آموزان را از نحوه جذب و آزمون این مدارس ناامید کنند و خودشان داوطلبانه قید ادامه تحصیل در سمپاد‌ها را بزنند. حالا به این رویکرد شرکت دانش‌آموزان در المپیاد‌های جهانی با هزینه شخصی را که اضافه کنید و آن را با امکانات باشگاه دانش‌پژوهان جوان که مسئولیت برگزاری اردو‌های آمادگی المپیاد را دارند مقایسه کنید، متوجه می‌شوید که عملیات اقناع عمومی برای حذف سمپاد‌ها همچنان با قوت دنبال می‌شود. علاوه بر اینکه با این شیوه هزینه‌های مادی و معنوی مخالفت با مطالبات صریح رهبر انقلاب در حوزه آموزش استعداد‌های درخشان متوجه دستگاه اجرا نمی‌شود. کلاس‌های بدون معلم و معلمان حقوق نگرفته و بدون‌انگیزه که تیم کشورمان را برای شرکت در آزمون کشور چک به شیوه کشور‌های آسیای جنوب شرقی آماده می‌کنند، تنها بخشی از گزارشی است که از اردو‌های آمادگی المپیاد در باشگاه دانش پژوهان جوان رسانه‌ای شده است.
هدیه سمپاتیک ایران به مدارس خارجی
اولین دستاورد این رویکرد آموزش و پرورش در برابر استعداد‌های درخشان خزانه خالی از سرمایه راهبردی انسانی و نخبگانی است که دولت کنونی به دولت سیزدهم تحویل می‌دهد. علاوه بر این بی‌توجهی به پرورش استعداد‌های درخشان در حالی به یک برنامه عملیاتی نانوشته در آموزش و پرورش تبدیل شده که مؤسسات مجاز و غیرمجاز و حتی تعدادی از سفارتخانه‌های کشور‌های غربی در زمینه جذب و اعزام دانش‌آموزان با استعداد ایرانی به کشور‌های متبوع خود تلاش‌های پیدا و پنهان فراوانی انجام می‌دهند. طبق گزارش‌های رسیده این مجموعه‌ها اغلب با همکاری مدارس غیردولتی و در غیاب مدارس سمپاد اقدام به شناسایی و جذب استعداد‌های درخشان دانش‌آموزی می‌کنند. در این میان آزمایشگاه‌های نامناسب، اینترنت کم‌سرعت، آب‌سرد حمام‌های اردو‌های آمادگی المپیاد، بی‌نظمی در برگزاری کلاس‌های آمادگی المپیاد به دلیل مشغله معلمانی که به موقع حقوق نمی‌گیرند، تغذیه نامناسب و خوابگاه‌های کثیف و نامرتب و البته آینده تحقیقاتی و شغلی نامعلوم فارغ‌التحصیلان دانشگاهی توان رقابت با وعده‌های اقامت و شهروندی یک کشور اروپایی و تضمین تحصیل در بهترین دانشگاه‌ها و اشتغال و بهره‌مندی از بیمه مادام‌العمر را ندارند، نتیجه فراگیری این نگاه به استعداد‌های برتر کشور به افت رتبه المپیادی‌ها منحصر نمی‌شود. حفظ جایگاه نامطلوب کشورمان در گزارش‌های جهانی در خصوص مهاجرت نخبگان برای نهمین سال متوالی نیز نتیجه این بی‌توجهی‌هاست.
افول یک برند
کیست که نداند در شرایط تحریم تنها سرمایه درون‌زا و قابل اتکا نیروی انسانی متخصص است. به بیان دیگر در شرایطی تمام راه‌های حرکت در مرز‌های دانش و تولید علم در دست نخبگان انسانی کشور است، این بی‌توجهی هیچ توجیهی بر نمی‌تابد.ای کاش دولت و آموزش و پرورش و وزرات علوم و معاونت علمی ریاست جمهوری و بنیاد ملی نخبگان با تغییر در سیاست‌های خود جلوی افول برند ایران در عرصه المپیاد‌های دانش‌آموزی شوند.
