زینب عامری
تحليل شخصيت، شهادت و وصيت شهيد محسن حججي مي‌تواند يك درسنامه كامل براي جوانان انقلابي باشد. رهبر انقلاب در ديدار روز سه‌شنبه با خانواده شهيد محسن حججي فرمودند: «دشمنان تلاش‌هاي فراواني براي بازگرداندن ملت به ويژه جوانان از راه جهاد و شهادت و فراموش كردن امام و گم كردن خط انقلاب انجام داده‌اند و مي‌دهند. محسن حججي نمادي از جوانان انقلابي و معجزه جاري انقلاب اسلامي است. اگر كميت و كيفيت جوانان انقلابي بيشتر از دهه ۶۰ نباشد، كمتر نيست...خداي متعال بر اساس حكمت خود و خصوصياتي كه در اين جوان بود او را نماينده شهدا و عاملي براي افتخار كشور خود كرده است.» در اين نوشتار به بررسي اين خصوصيات و تحليل وصيتنامه ايشان مي‌پردازيم تا هويدا شود چگونه اين شهيد بزرگوار توانست به يك جريان‌سازي نو و عميق درون بدنه فكري انقلاب اسلامي دست بزند و آن را پيش روي جوانان انقلابي قرار دهد:
1- ظلم‌ستيزي: يكي از ويژگي‌هاي بارز فكري و رفتاري در زندگي محسن حججي ظلم‌ستيزي و استكبار‌ستيزي او بود. شهيد در بخشي از اولين دستنوشته‌هاي خود خطاب به فرزندش مي‌نويسد: اگر نمي‌رفتم بايد تن به ظلم مي‌دادم و شاهد توهين به اهل بيت رسول خدا مي‌بودم. مقاومت و ايستادگي در مقابل ظلم و استكبار و عدم‌مسامحه با آن اولين و مهم‌ترين درسي است كه از سياق فكري، زندگي و شهادت شهيد حججي مي‌توان آموخت.
۲- اقتدارخواهي و عزت‌طلبي نيز از اولين پيام‌هايي بود كه ذهن عمومي جامعه از آخرين تصوير شهيد حججي و نوع شهادت او بر گرفت؛ درسي كه نياز به بازگويي و تحليل نداشت. موجي از اقتدار كه در چهره شهيد در لحظات اسارت نمايان است حجتي براي همگان شد كه اگر به حقانيت راه اسلام و نظام اسلامي ايمان و باور قلبي و عقلي داشته باشي هرگز تن به ذلت و ظلم نخواهي داد و تا آخرين لحظه ايستادگي خواهي كرد. شهيد حججي عزتمندانه ره توشه شهادت برگرفت و در ميان تمام طبقات فكري جامعه آبرو و عزت يافت و نشان داد راه اسلام راه عزت و اقتدار در مقابل باطل است. حق و باطل را همنشيني و سازشي با يكديگر نيست. در مقابل باطل مقاومت عزتمدانه لازم است و در نهايت اين حق است كه پيروز و مانا است، همانگونه كه خون شهيد حججي تبديل به جرياني از رويش تفكر انقلابي در جامعه شد. بي‌شك خون و راه اين شهيد، به جرياني بدل خواهد شد كه نمونه‌هاي فراوان از محسن حججي در آن رشد خواهند كرد.
۳- ولايتمداري: اولين توصيه‌اي كه شهيد حججي در متن وصيتنامه خود به مردم مي‌كند، تنها نگذاشتن رهبري و حراست از ولايت است. اين شهيد بزرگوار قبل از هر وصيت و سفارشي قلم به حقانيت «ولي فقيه» مي‌چرخاند و آن را در شرايط كنوني از مهمات برمي‌شمارد. ايشان مضاف بر وصيتنامه و پيش از آن بارها بر اين مسئله تأكيد و توجه داشته‌اند. حججي در آخرين دستنوشته خود مي‌نويسد: (ان‌شاء‌الله شهادتم صدق گفتارم را گواهي مي‌دهد، راه ولايت همان راه علي است و رهبر برحق سيدعلي است). اين مهم نشان‌دهنده آن است كه انقلاب و انقلابي‌گري بدون عنصر ولايتمداري تنها پوسته‌اي بي‌مغز، تهي و شكننده است كه قابليت رويش نسل‌هاي نوين و جهادگر و شهادت‌طلب درون بدنه انقلاب را دارا نيست.
۴- ايشان بعد از ولايت از اهميت و جايگاه «حجاب و عفاف» در ميدان جنگ نرم مي‌گويد. شهيد غيرمستقيم از دامنه فعاليت‌هاي ضدانقلاب پيرامون كمرنگ كردن عفاف و به چالش كشاندن حجاب سخن به ميان مي‌آورد و از تمام زنان سرزمين خود و زنان مسلمان مي‌خواهد با حفظ حجاب و روشنگري در اين ميدان فرماندهان جنگ نرم اسلام باشند و در مقابل موجي كه بنيان‌هاي انقلاب را نشانه رفته است، ايستادگي كنند و با تأسي از اهل بيت رسول‌الله (ص) و امام حسين(ع)صبورانه و با صلابت از اين آرمان مهم اسلامي پاسداري كنند.
۵- اصل ديگري كه شهيد حججي پس از حجاب بر آن متمركز مي‌شود«مبارزه با غرب‌گرايي» است. بلاترديد امروزه تمايل به مدل‌هاي غرب‌ساخته و تعريف‌هاي نويني كه حتي از اسلام ارائه داده مي‌شود، به يك آفت بزرگ فكري بدل شده است؛ نكته‌اي كه از نگاه عميق شهيد در آخرين لحظات و شرايط خطير جهاد نيز مهجور نمانده است. ايشان در اين بخش از وصيت خود مي‌نويسد:( از همه شما مردان امت رسول‌الله مي‌خواهم فريب فرهنگ و مدهاي غربي را نخوريد!) و در ادامه، راه اهل بيت و شهدا- يا همان «مدل اسلامي»- را به عنوان تنها مدل فكري صحيح و حجتي پيش روي همگان مي‌داند و مي‌نگارد: (همواره علي‌بن ابيطالب اميرالمؤمنين را الگو و پيشواي خود قرار دهيد و از شهدا درس بگيريد...) بنابراين دوري از غرب‌زدگي و فريفته نشدن در مقابل آن و اهتمام به الگوهاي ايراني - اسلامي از مهم‌ترين درس‌هايي است كه از سبك زندگي، شهادت و وصيت شهيد محسن حججي بر جاي مانده است.
۶- شهيد حججي در بخش بعدي از وصيت خود به حق‌الناسي كه بر گردن دارد اشاره مي‌كند. اين حساسيت به حق‌الناس و حقوق ديگران در جامعه نيز يك پيام بزرگ اخلاقي- سياسي براي طبقات مختلف فكري در جامعه است. آيا پيروي از راه اهل بيت (ع) و اسلام با اهمال‌كاري و بي‌دقتي در بيت‌المال و حقوق مردم در جامعه قابل جمع است؟ اين تفكر در سطح كلان مي‌تواند خطاب به تمام ارگان‌ها در نظام جمهوري اسلامي بازگردد كه بايد بر چگونگي هزينه‌كرد و حراست از بيت‌المال و حقوق مردم حساسيت ويژه‌اي قائل شود. بدون شك حق‌الناس تنها جنبه مادي نبوده و اگر ارگاني به‌علت بي‌كفايتي يا سياست‌هاي نادرست ملت را با اتلاف وقت، انرژي، هزينه و ضررهاي بسيار رو‌به‌رو كند، اين نيز حق‌الناسي بر گردن آن خواهد بود. توجه شهيد حججي به كوچك‌ترين ديوني كه بر ذمه اوست مي‌تواند تلنگر خوبي به افراد، ارگان‌ها و نهادها براي اهميت به اين اصل مهم اسلامي باشد.
7- بخش نهايي وصيت شهيد حججي فرازي شگرف از دعاي عهد است. در اين قسمت شهيد مضاف بر دعاي ظهور، به وظايف افراد در نظام اسلامي براي مبارزه و زمينه‌سازي در اين مسير اشاره مي‌كند. امام خميني(ره) در صحيفه نور اين مهم را بزرگ‌ترين آرمان و رسالت نظام جمهوري اسلامي برمي‌شمارد كه حركت در مسير اصلاح حكومت و سپس جامعه، زمينه‌هاي تحقق عدالت، كمال، رفاه و امنيتي را كه ماحصل تفكر مهدوي است، فراهم مي‌كند. امام در پاره‌اي از فرمايشات خود با سران نظام مي‌فرمايند: «مسئولان جمهوري اسلامي اگر به فكر ايجاد حكومت جهاني حضرت حجت نباشند، خائن و خطرسازند، حتي اگر به مردم خدمت كنند.» رهاورد اين تفكر منجر به رويش‌هاي جوانه‌هاي انقلابي همچون شهيد محسن حججي مي‌شود كه تبعيت از ولي‌فقيه، حراست از امنيت كشور و نظام اسلامي و پاسداري از آرمان برحق مهدويت را معنا مي‌كند. سبك زندگي و شهادت شهيد حججي مي‌تواند يك الگوي فكري تمام‌عيار براي جوانان انقلابي باشد كه حقيقت‌خواهي و شهادت‌طلبي از عناصر اوليه آن است. جاي جاي زندگي و مبارزه اين شهيد بزرگوار درس‌هاي عميق، زيبا و مهمي را برجاي گذاشته كه مسئوليت پاسداري از آن و همچنين آرمان بزرگ تمام شهداي راه اسلام را براي مردم هر زمان سنگين‌تر مي‌كند.
درود خدا بر این شهید بزرگوار که عزتمندانه رفت. دوستان او می گفتند او نی خواست زیاد شناخته شود و همیشه در حسینیه سخت ترین کارهای پشت صحنه رو می کرد اما خدا کاری کرد که همه ایران و دنیا او را بشناسند 
