
عوارض اظهارات دونالد ترامپ در محكوم نكردن قاطع نژادپرستان در شهر شارلوتزويل ادامه دارد. در تازهترين و شايد بتوان گفت معنادارترين آنها معاون رئيسجمهور پيشين امريكا از اينكه ترامپ با حمايت از نژادپرستها و شعلهور كردن آتش اختلافات قديمي در امريكا، اين كشور را به سمت اختلاف و دودستگي ميبرد، انتقاد كرده و به نوعي از مردم امريكا خواست مقابل مواضع نژادپرستانه ترامپ بايستند. زمانبندي اين مقاله مهم است چراكه از ديروز نافرماني مدني 10 روزه فعالان ضد نژادپرستي شروع شده است. همزمان وزير خارجه دولت ترامپ هم با اشاره به اظهار نظر ترامپ درباره حوادث شهر شارلوتزويل گفته كه ترامپ نظر خودش را گفته است تا بار ديگر دودستگي از كابينه فعلي روشن شود.
«جو بايدن» معاون «باراك اوباما» رئيسجمهور سابق امريكا در مقالهاي براي پايگاه آتلانتيك نوشت: ما اكنون رئيسجمهوري در امريكا داريم كه باعث جسور شدن حاميان برتري سفيدپوستان با فرستادن پيام حمايت و راحت بودن به آنها شده است. معاون اوباما به تاريخچه خشونتهاي نژادي در كشورش پرداخته و نوشته: تاريخ در برابر چشمانم در حال تكرار است. تصاوير شتابان از پي هم همچون تصويري مبهم از يك تظاهرات، از جلوي ديدگانم ميگذشت. در امريكا وقتي بحث نژاد مطرح ميشود، «اميد» تصويري نيست كه به تنهايي از برابر ديدگان بگذرد بلكه هميشه سايهاي از خشونت و نفرت، آن را دنبال ميكند.» وي سپس به نمود عيني اين خشونتها يعني حمله يك نژادپرست به تظاهرات مخالفان اين پديده در شهر شارلوتزويل پرداخته و نوشته: «در شارلوتزويل اين سايه خشونت و نفرت، در برابر ديدگان نه تنها مردم امريكا بلكه در برابر ديدگان مردم جهان نمايان شد. همان شعارهاي ضديهودي كه در دهه 30 در اروپا شنيده ميشد، در اين شهر سر داده شد. نئونازيها، كوكلاكس كلانها و سفيدبرترپندارها از زواياي تاريك و دوردست وارد روشنايي شدند و در خيابانهاي يك شهر مهم تاريخي امريكا، گام نهادند.»
جو بايدن بحث «مهاجرستيزي» را بحثي ريشهدار در تاريخ امريكا برشمرده و گفته: «آيا گمان ميكرديم روزي شارلاتانها و بيشرفها و پيامبران دروغين كه سابقهاي طولاني در تاريخ ما دارند، ديگر سراغ ما نميآيند و ديگر مهاجرت را به عنوان ريشه همه مشكلات مطرح نميكنند؟» در ادامه اين متن، معاون اوباما نوك پيكان انتقادات را مستقيماً به سمت «دونالد ترامپ» ميگيرد و مينويسد: «امروز ما رئيسجمهوري داريم كه نئونازيها و كوكلاكسكلانها را از نظر اخلاقي با كساني كه با نفرتپراكني آنها مقابله ميكنند، برابر ميداند و اين عقيده خود را آشكارا اعلام ميكند. بايدن با بيان اينكه ما رئيسجمهوري داريم كه با حمايت از سفيدبرترپندارها، به آنها جرئت ميبخشد، نوشت: حالا وقت آن است كه مردم اعلام كنند رئيسجمهور امريكا، چه كارهايي را نميتواند بكند. مردم بايد بگويند در امريكا جايي براي گروههاي نفرتپراكن نيست؛ نفرت از سياهپوستها، يهوديها و مهاجران كه «ديگران» خطاب ميشوند. وقت آن است كه مردم اعلام كنند اين نفرتپراكنيها قابلقبول و قابلتحمل نيست.» معاون اوباما، اصرار ترامپ بر مواضع خود را يادآور شده و نوشته: «يك هفته پس از وقايع شارلوتزويل، ما حقيقت امريكا را در بوستون ديديم؛ همان جايي كه امريكاييها با شجاعت در برابر نفرتپراكني ايستادند و البته مخالفان اين پديده بسيار بيش از حاميان آن بودند.
اما يك هفته پس از وقايع بوستون، حقيقت رئيسجمهور امريكا را هم ديديم. او توقفناپذير است، اهانت وي به قانون اساسي امريكا و اشتياق وي به ايجاد اختلاف درون اين ملت، حد و مرزي ندارد.» بايدن با اشاره به اقدام اخير جنجالي ترامپ در عفو «جو آرپايو» كلانتر خشن ايالت آريزونا نوشت: او يك افسر پليس را عفو كرد؛ افسري كه باعث ايجاد وحشت در ميان لاتينها شده بود، از وظايف قانوني خود سرپيچي كرده بود، در برابر رأي دادگاه فدرال براي توقف اعمال خود مقاومت كرده بود و چنان شكنجههايي در زندان خود به كار بسته بود كه خودش به اين زندان، لقب اردوگاه كار اجباري داده بود.» بايدن در عين حال در گفتوگويي با انپيآر در را به روي احتمال كانديداتورياش براي انتخابات رياست جمهوري سال ۲۰۲۰ عليه ترامپ باز گذاشته و گفته است: من تمايلي براي كانديدا شدن براي رياست جمهوري ندارم اما به سرنوشت نيز احترام زيادي ميگذارم، اگرچه الان طرحي براي اين كانديداتوري ندارم اما قول نميدهم اين كار را انجام ندهم.
تيلرسون: ترامپ براي خودش حرف ميزند!
وزير خارجه امريكا نيز حساب خود را از دونالد ترامپ در زمينه حوادث نژادي شارلوتزويل جدا كرد و صريحاً گفت كه او از طرف خودش حرف ميزند نه ارزشهاي امريكا.
به گفته ركس تيلرسون وزير خارجه امريكا، ارزشهاي دونالد ترامپ لزوماً ارزشهاي امريكايي نيستند. براساس اين گزارش، تيلرسون جديدترين مقام امريكاست كه حساب خودش را از ترامپ در اين زمينه جدا ميكند. وي به شبكه نيوز گفت: ما ارزشهاي امريكا را از وزارت خارجه بيان ميكنيم، ما مردم امريكا را نمايندگي ميكنيم، ارزشهاي امريكا را نمايندگي ميكنيم، تعهد ما به آزادي، تعهد ما برابري براي مردم جهان است و اين مسئله هرگز تغيير نميكند. او در پاسخ به يكي از سؤالها در اين باره كه وي موضعگيري ترامپ را چگونه ارزيابي ميكند، گفت: «دولت امريكا به همان ارزشهايي پايبند است كه مردم امريكا». در يك مورد ديگر هم وقتي از او پرسيده شد كه آيا او از ارزشهايي كه رئيسجمهور به آنها پايبند است، دفاع ميكند يا نه، پاسخ داد: «رئيسجمهور از طرف خودش حرف ميزند.» به دنبال اين سؤال مجري برنامه پرسيد كه آيا تيلرسون قصد دارد نشان دهد كه با مواضع ترامپ فاصله دارد؟ ركس تيلرسون پاسخ داد: «من تفسير خودم را از ارزشهايمان ارائه دادم.» او اضافه كرد: «نفرت يك ارزش امريكايي نيست.» به گفته او كساني كه نفرتپراكني ميكنند، فضاي كشوري را كه مدعي هستند ميپرستند، مسموم ميكنند. وزير خارجه امريكا در اين مصاحبه تأكيد كرد: «ما نژادپرستي و تعصب را در هر شكل آن محكوم ميكنيم.»
درگيري مخالفان و طرفداران ترامپ
صدها تن از مخالفان و حاميان دونالد ترامپ در دو تجمع متقابل در شهر دانشجويي بِركلي كاليفرنيا با يكديگر درگيري شدند. اعتراضات صلحآميز در شهر «بركلي» واقع در حومه كاليفرنيا پس از آن به خشونت كشيده شد كه روز يكشنبه دو گروه هوادار و مخالف دونالد ترامپ در محوطه مجتمع شهرداري «مارتين لوتركينگ» با يكديگر درگيري پيدا كردند. صدها تن از فعالان سياهپوش جنبش چپگراي مشهور به «آنتيفا» از موانع پليس عبور كردند تا با تجمع نسبتاً كوچك حاميان دونالد ترامپ مقابله كنند. اين تجمع حاميان ترامپ تحت عنوان «نه به ماركسيسم در امريكا» بيشتر به دليل نگرانيها از بابت بروز خشونت در كسب مجوز ناكام مانده بود. مخالفان ترامپ در اين تظاهرات رقيبان خود را كه تعدادشان كمتر بوده محاصره كرده و عليه آنها شعار ميدادند: «نازي به خانه برو» و «نه به ترامپ، نه به كوكلاس كلان، نه به امريكاي فاشيست». تعدادي از تظاهركنندگان كه صورتهايشان پوشيده شده بود با اسكورت نيروهاي پليس كه بعداً ۱۴ تن از آنها را بازداشت كردند از اين محوطه خارج شدند.
فرمان سركوب با سلاحهاي سنگين
به دنبال حوادث سنت لوئيز در سال 2014 باراك اوباما طي يك دستور اجرايي استفاده از خودروهاي زرهي، سلاحهاي با كاليبر بالا و برخي تسليحات نظامي سنگين كه براي جنگهاي خارجي استفاده ميشود را توسط پليس امريكا ممنوع كرد. حالا روزنامه يواسايتودي گزارش داد، كه براساس سندي كه به آن دست يافته ترامپ قصد دارد استفاده از اين تجهيزات ممنوع شده را دوباره در خيابانهاي امريكا مجاز كند. براساس اين طرح، قرار است كل كمكهاي مالي كه براي خريد اين تجهيزات استفاده ميشود دوباره برقرار شود تا پليس بتواند اين تجهيزات را از وزارت دفاع و ديگر منابع خريداري كند.