دو هفته مانده به انتخابات 29 ارديبهشت، ظاهراً اروپاييان براي بيعت مجدد با برجام صف كشيدهاند. بعد از سفر هيئت 50 نفره كميسيونر انرژي اتحاديه اروپا به ايران، حالا لندن هم ميگويد كه زمان كاميابي دولت روحاني از مزاياي اقتصادي برجام فرا رسيده است. كميته روابط خارجي مجلس اعيان بريتانيا تا جايي پيش رفته كه در گزارشي ميگويد لندن مستقل از امريكا به تعهدات برجامي خود پايبند خواهد ماند.
به گزارش جوان شنبه همين هفته بود كه ميگوئل آرياس كانيته كميسر انرژي اتحاديه اروپا در صدر هيئتي شامل بيش از 50 شركت اروپايي به تهران آمد. رويترز اين سفر كميسيونر انرژي اتحاديه اروپا به تهران را سفري انتخاباتي تعبير كرد و نوشت كه اتحاديه اروپا نگران اقدامات ترامپ در قبال ايران است و به همين خاطر قصد دارد در آستانه انتخابات رياست جمهوري 19 مي(29 ارديبهشت ماه) پايبندي خود به توافق هستهاي را نشان دهد. اواسط فروردين ماه 1396 هم كوركر، رئيس كميسيون روابط خارجي سناي امريكا گفته بود اتحاديه اروپا نگران تأثير تحريمهاي امريكا بر انتخابات ايران است و به همين دليل به امريكا توصيه كرده كه طرحهاي تحريمي جديد خود را تا بعد از انتخابات به تعويق بيندازد.
حالا انگليسيها هم كه مذاكرات خروج از اتحاديه اروپا را شروع كردهاند، به دنبال اين هستند که دين خود به برجام را ادا كنند و گفتهاند بهرغم شروع روند خروج از اتحاديه اروپا، با شركاي اروپايي خود همكاري خواهند كرد تا مسير كار بانكهاي اروپايي در ايران هموار شود و از اين طريق، پول لازم براي سرمايهگذاري در ايران را فراهم كرده و به توسعه روابط تجاري با ايران كمك كنند. ديويد هاول، رئيس كميته روابط بينالملل مجلس اعيان پارلمان بريتانيا ديروز به گزارشي اشاره كرده كه كميته روابط خارجي مجلس اعيان بريتانيا تهيه كرده و در آن تأكيد شده كه بريتانيا نبايد به رهبري امريكا در سياستگذاري در قبال خاورميانه اتكا كند. اين گزارش گفته كه مواضع دولت جديد امريكا ميتواند خاورميانه را بيثباتتر كند: «رئيسجمهوري امريكا مواضعي گرفته كه تخريب كننده است و ميتواند بحران را تشديد كند.» اين در حالي است كه تأكيد شده كاهش نيافتن تحريمها، ايران را به سمت توسعه روابط تجاري با قدرتهايي مانند چين و روسيه سوق خواهد داد. اين گزارش ميگويد كه انگليس در فضاي بعد از برگزيت، نياز مند اين است كه ميزان مبادلات تجاري با ايران را به عنوان يكي از مسائل مهم تجاري پس از برگزيت افزايش دهد.
نااميدي از برجام
جك استراو وزير خارجه سابق انگليس گفته بود حجم مناسبات تجاري انگليس با ايران در فضاي بعد از برجام 42 درصد بيشتر شده است. لرد لاموت، فرستاده ويژه تجاري دولت انگليس به ايران نيز گفته كه دولت لندن براي اينكه بانكهاي انگليسي مبادلات بانكي با ايران را از سر بگيرند، از هيچ كوششي فروگذار نخواهد كرد. به گفته لاموت، در آستانه خروج انگليس از اتحاديه اروپا، لندن بايد مبادلات تجاري خود با بازارهاي نوظهور را تقويت كند و ايران يكي از بهترين بازارهاي نوظهور جهان امروز است. آنچه تلاش انگليسيها را بيشتر كرده، گزارشهاي غيررسمي در اين باره است كه سطح نارضايتي ايرانيان از برجام در آستانه انتخابات افزايش پيدا كرده است. روزنامه امريكايي واشنگتنتايمز در تحليلي به بررسي جايگاه توافق هستهاي ايران و گروه 1+5 در كارزار انتخابات رياستجمهوري پرداخته و نوشته است: نتايج اين انتخابات، حامل پيامي جديد درباره توافق هستهاي خواهد بود. به نوشته واشنگتن تايمز، عموم جمعيت ايران از ثمربخشي برجام «نااميد» شدهاند در حالي كه اين انتظار را در جامعه ايران ايجاد كرده بودند كه ايران پس از عقد توافق هستهاي با هجوم سرمايهگذاري خارجي مواجه شود. واشنگتنتايمز در ادامه خاطرنشان كرده آنچه عملاً اتفاق افتاده عكس وعدههايي است كه قبلاً داده شده بود و علاوه بر آن، اكنون اين هراس با به قدرت رسيدن ترامپ افزايش يافته است كه دولت امريكا تحريمهاي بيشتري عليه ايران اعمال خواهد كرد.
نقش آژانس در برجام
مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي با تأكيد بر نقش آژانس در حصول توافق مهم هستهاي ايران و 1+5 گفت: آژانس به اجراي پادمانها در ايران با چشمانداز دستيابي به «نتيجهگيري جامع» ادامه ميدهد. به گزارش ايسنا، يوكيا آمانو مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي در كميته مقدماتي كنفرانس بازنگري معاهده منع گسترش سلاحهاي هستهاي (NPT) به ايراد سخنراني پرداخت و نقش آژانس در حصول توافق هستهاي ميان ايران و گروه 1+5 كه در ژوئيه ۲۰۱۵ به دست آمد را بسيار حائز اهميت برشمرد. بر اساس گزارش پايگاه اينترنتي آژانس بينالمللي انرژي اتمي آمانو در بخشهايي از بيانيه آغازين خود در نشست اين كميته كه در وين برگزار شد، گفت: آژانس در سال ۲۰۱۵ كمك كرد تا يك توافق مهم ميان ايران، گروهي از كشورها كه موسوم به 1+5 و اتحاديه اروپا به نام برنامه جامع اقدام مشترك (برجام) حاصل شود. وي ادامه داد: از زمان اجراي برجام در ژانويه ۲۰۱۶ ما نظارت و راستيآزمايي اجراي تعهد مرتبط هستهاي ايران ذيل اين توافق را انجام دادهايم. برجام يك دستاورد مهم در راستيآزمايي هستهاي است. ايران در حال حاضر تحت سختترين رژيم راستيآزمايي هستهاي جهان قرار دارد. بازرسان ما دسترسيهاي بيشتري به سايتها و اطلاعات بيشتري درباره برنامه هستهاي ايران دارند. مديركل آژانس تأكيد كرد: برنامه هستهاي ايران كوچكتر از زمان پيش از اجراي برجام است. ايران همچنين به طور موقت در حال اجراي پروتكل الحاقي طبق توافق پادمانياش با آژانس است.