همزمان با آغاز به كار دونالد ترامپ به عنوان رئيس‌جمهور جديد امريكا، سه سناتور اين كشور طرحي جديد را براي تحريم غيرهسته‌اي ايران ارائه كرده‌اند و در اين طرح اعمال تحريم‌هاي قوي مالي و اقتصادي به بهانه حمايت از تروريسم و توسعه موشك‌هاي بالستيك عليه ايران را خواستار شده‌اند. همچنين ترامپ قصد دارد دسترسي به امريكا را براي پناهجويان و دارندگان ويزا از كشورهاي مسلمان مثل ايران، محدود كند.
به گزارش «جوان»، هنوز يك هفته از ورود دونالد ترامپ به كاخ سفيد نگذشته كه سناتورهاي جمهوريخواه در كنگره امريكا به دنبال اعمال تحريم‌هاي جديد عليه ايران هستند. سناتورهاي امريكايي كه در يك‌سال گذشته از اجراي برجام تحريم‌هاي جديدي را عليه ايران تصويب كرده‌اند اين بار نيز با استفاده از فضاي رواني جديد حاكم بر جامعه امريكا سعي دارند فشارها عليه ايران را تشديد كنند. سناتور ماركو روبيو، جان كورنين و تاد يانگ، روز سه‌شنبه بار ديگر قانون تحريم‌هاي غيرهسته‌اي ايران را براي دنبال كردن اعمال تحريم‌هاي قوي مالي و اقتصادي عليه ايران و تحريكات غيرهسته‌اي اين كشور با ادعاي حمايت از تروريسم و توسعه موشك‌هاي بالستيك ارائه كردند. اين طرح تحت عنوان «قانون تحريم‌هاي غيرهسته‌اي ايران» در صورت تصويب، باعث مي‌شود امريكا تحريم‌هاي سنگين اقتصادي و مالي را عليه برخي نهادها و اشخاص ايراني به اجرا بگذارد. به گزارش بي‌بي‌سي، تدوين‌كنندگان طرح دليل ارائه آن را «مقابله با تحريكات غيرهسته‌اي» جمهوري اسلامي از جمله «تخطي از محدوديت مرتبط با برنامه موشكي بالستيكي، نقض حقوق بشر شهروندان ايراني و حمايت از تروريسم بين‌المللي» عنوان كرده‌اند. ظاهراً منظور از «تخطي از محدوديت مرتبط با برنامه موشكي» به ديدگاه مقامات امريكايي اشاره دارد كه معتقدند قطعنامه شماره ٢٢٣١ شوراي امنيت در تأييد و تنفيذ برجام ايران را به توقف برنامه موشكي يا بخشي از اين برنامه ملزم كرده است. مقامات دولت يازدهم اين برداشت از قطعنامه فوق را مردود دانسته‌اند، حتي جان كري، وزيرخارجه سابق امريكا گفته بود آزمايش‌هاي موشكي ايران نقض قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل نيست.
تحريم‌هاي جديد به بهانه‌هاي غيرهستهايطبق گزارشي كه در وبسايت سناتور روبيو منتشر شده، وي در توجيه اين طرح، سياست دولت باراك اوباما در مورد ايران را مورد انتقاد قرار داده و گفته است: «پس از سال‌ها امتيازدهي يكجانبه توسط دولت قبلي امريكا، زمان آن فرا رسيده است تا ايالات‌متحده درصدد مقابله با حمايت ايران از تروريسم، فعاليت‌هاي تهديدآميز موشكي و اقدامات تكان‌دهنده آن در نقض حقوق بشر برآيد.» اين ادعا در حالي است كه ايران خود يكي از قربانيان اصلي تروريسم است و تلاش‌هاي زيادي براي مقابله با تروريسم جهاني انجام داده است. ماركو روبيو ضمن استقبال از آغاز به كار دولت دونالد ترامپ، افزود: «من شخصاً به همكاري با دولت جديد امريكا در راستاي مطالبه پاسخگويي كامل از ايران در قبال تهديدات هسته‌اي و غيرهسته‌اي چشم دوخته‌ام.» كنگره و دولت امريكا در يك‌سال گذشته به بهانه‌هاي مختلف تحريم‌هاي جديدي را عليه ايران اعمال كرده‌اند كه به گفته مقامات دولت يازدهم نقض برجام است. تصويب تحريم‌هاي جديد مي‌تواند شرايط را به دوره قبل از برجام بازگرداند. مقام معظم رهبري، مهرماه سال 1394 در نامه‌اي به حسن روحاني، رئيس‌جمهور ايران نسبت به تحريم‌هاي امريكا كه ممكن است به بهانه مختلف عليه ايران اعمال شود، توصيه‌هايي دادند. در اين نامه 9 بندي مقام معظم رهبري فرمودند: «در سراسر دوره هشت ساله وضع هرگونه تحريم در هر سطح و به هر بهانه‌اي (از جمله بهانه‌هاي تكراري و خودساخته تروريسم و حقوق بشر) توسط هر يك از كشورهاي طرف مذاكرات، نقض برجام محسوب خواهد شد و دولت موظف است طبق بند 3 مصوبه مجلس اقدام‌هاي لازم را انجام دهد و فعاليت‌هاي برجام را متوقف كند.» هرچند كنگره در دوره باراك اوباما تحريم‌هاي جديدي را در ارتباط با «برنامه موشكي» و ادعاي «رفتارهاي غيرمسالمت‌آميز ايران در منطقه» تصويب كرد اما با روي كار آمدن ترامپ، اعضاي كنگره با جديت بيشتري سعي در افزايش فشارها عليه ايران را دارند. ترامپ در تبليغات انتخاباتي خود بارها مدعي شده بود، در صورتي كه در انتخابات پيروز شود برجام را پاره خواهد كرد.
همچنين در هفته‌هاي اخير وزراي ترامپ، به ويژه ركس تيلرسون، وزيرخارجه امريكا گفته است برجام بايد بازنگري شود؛ چيزي كه مقامات ايراني آن را رد كرده و گفته‌اند پرونده برجام دوباره باز نخواهد شد. سناتور يانگ نيز درباره طرح جديد كنگره عليه ايران مدعي شده است: «ايران به خاطر ادامه حمايت از تروريسم و فعاليت تهاجمي در زمينه توسعه برنامه موشكي بالستيكي كه به منزله تهديد متحدان، نيروهاي نظامي و در نهايت سرزمين ماست، همچنان خطري عمده محسوب مي‌شود.» سناتور كورنين نيز در توجيه حمايت از اين طرح، گفته است: «با وجود توافق معوجي كه دولت قبلي امريكا به دست آورد، حكومت ايران همچنان عمده‌ترين حامي ترور و بزرگ‌ترين نيروي بي‌ثبات‌ساز در خاورميانه است و زمان آن فرا رسيده تا كنگره و رئيس‌جمهور جديد ما در برابر اين اقدامات ايراني، واكنش اقتصادي واقعي نشان دهند تا مشخص شود كه ايالات‌متحده با قوت با اقدامات آنان در نقض حقوق بشر، فعاليت تروريستي در سراسر جهان و تلاش براي كسب ظرفيت موشكي مخالف است.» اين طرح براي اولين بار در ماه دسامبر سال گذشته به مجلس سنا تسليم شد. براساس اين طرح، تحريم‌هاي جديدي عليه سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و هواپيمايي ماهان وضع خواهد شد. سيدعباس عراقچي، معاون وزيرخارجه ايران هفته گذشته در سخناني گفته بود كه به ترامپ توصيه شده است در اجراي برجام سختگيرانه عمل كند تا بدين ترتيب، ايران را مجبور به نقض برجام كنند تا هزينه آن را به دوش ايران بيندازند. پيگيري تحريم‌هاي جديد در كنگره در شرايطي است كه طبق مفاد توافق هسته‌اي ايران و 1+5 نه تنها همه تحريم‌هاي قبلي بايد لغو شوند بلكه نبايد تحريم‌هاي جديد اعمال شوند.
دستور محدوديت ويزا براي ايرانهمزمان با كنگره، دونالد ترامپ هم به دنبال اعمال قوانيني عليه ايران است. رسانه‌هاي امريكا گزارش دادند، دونالد ترامپ چهارشنبه شب به وقت محلي دستورات اجرايي را براي اعمال محدوديت بر پناهجويان، ويزا و مهاجرت امضا خواهد كرد؛ اقدامي كه نشان مي‌دهد دونالد ترامپ يك به يك به وعده‌هاي انتخاباتي افراطي‌اش عمل مي‌كند. به گزارش روزنامه واشنگتن‌پست، دونالد ترامپ قرار بود در جمع كارمندان وزارت امنيت داخلي كه مسئول رسيدگي به حوزه مهاجرت است، سخنراني و دستورات اجرايي را درخصوص پناهجويان و امنيت ملي امضا كند. براساس گزارش روزنامه واشنگتن‌پست اين دستورات مهاجرت و دسترسي به امريكا را براي پناهجويان و دارندگان ويزا از «كشورهاي خطرناك مسلمان» عراق، ايران، ليبي، سومالي، سودان، سوريه و يمن محدود مي‌كند. شهروندان بسياري از اين كشورها در حال حاضر با موانع بزرگي در به دست آوردن ويزاي امريكا مواجه شده‌اند. در ليست كشورهايي كه به اين بهانه از سوي ترامپ تهيه شده نام عربستان كه اتباع اين كشور در حملات ۱۱ سپتامبر دست داشتند يا پاكستان و افغانستان ديده نمي‌شود!
سه‌چهارم ايراني‌ها: برجام شرايط زندگي را بهتر نكرددانشگاه «مريلند» امريكا نظرسنجي جديدي از افكار عمومي داخل ايران منتشر كرده كه نتيجه آن از افزايش نگاه ترديدآميز به برجام حكايت مي‌كند. به گفته اين دانشگاه امريكايي اين نظرسنجي در ماه دسامبر و به صورت گفت‌وگوي تلفني با «هزارايراني» انجام شده است. تقريباً سه‌چهارم شركت‌كنندگان در نظرسنجي (يعني بيش از هفت نفر از هر 10 نفر) هم تأكيد كرده‌اند كه توافق هسته‌اي ايران «شرايط زندگي مردم را بهبود نبخشيده است.» در اين نظرسنجي همچنين اعلام شده كه حسن روحاني در آستانه انتخابات رياست جمهوري ارديبهشت، بخشي از حمايت عمومي و مردمي‌‌اش را از دست داده است. طبق اين نظرسنجي، ميزان «نگاه مطلوب» به روحاني كاهش قابل توجهي يافته است. 69 درصد از ايراني‌هاي شركت‌كننده در آن گفتند كه نگاه «خيلي مطلوبي» به رئيس‌جمهور حسن روحاني دارند يا نگاهشان «تا حدي مطلوب» است. طبق گزارش وال‌استريت ژورنال، اين ميزان در خرداد 95، حدود 82 درصد بود و اين «نشان‌دهنده كاهش معنادار» محبوبيت او است. ميزان 61 درصدي كساني كه در نظرسنجي مردادماه 1394 نگاه «خيلي مطلوب» به رئيس‌جمهور داشته‌اند، 28 درصد كاهش يافته است. حدود 51 درصد از شركت‌كنندگان در نظرسنجي گفته‌اند كه شرايط اقتصادي كشور «دارد بد مي‌شود» در حالي كه در نظرسنجي قبلي 43 درصد همچنين نظري داشتند. اين مسئله افزايش 8 درصدي را نشان مي‌دهد. به گزارش «جوان » به نقل از المانيتور، 77/5 درصد گفته‌اند كه ترامپ به تعهدات برجام پايبند نخواهد ماند و تنها 19 درصد گفته‌اند كه ترامپ به تعهدات خود پايبند خواهد ماند. 55/4 درصد ايراني‌ها از برجام حمايت كرده‌اند كه در مرداد 94 حدود 75 درصد بوده است كه نسبت به نظرسنجي قبلي كاهش 20 درصدي را نشان مي‌دهد. 72/6 درصد گفته‌اند كه با وجود برداشته شدن تحريم‌ها وضع اقتصادي تغييري نكرده است. 51/7 درصد مردم گفته‌اند كه امريكا طبق برجام تحريم‌ها را برداشته است اما اين كشور راه‌هاي ديگري براي اعمال تحريم‌هاي بيشتر در پيش گرفته است. 82 درصد گفته‌اند امريكا نمي‌گذارد كشورهاي ديگر روابطشان با ايران را عادي‌سازي كنند. فقط 30 درصد ايراني‌ها گفته‌اند كه حاضرند در ازاي برداشته شدن بيشتر تحريم‌ها دوباره مذاكره كنند. 58/9 در صد گفته‌اند حاضر نيستند دوباره درباره برجام مذاكره كنند. 48/4 درصد گفته‌اند كه ايران بايد در واكنش به اجراي سختگيرانه تحريم‌هاي امريكا عناصري از برنامه هسته‌اي را فعال كند و 39/1 درصد گفته‌اند ايران بايد به سازمان ملل شكايت كند.
