سرماخوردگي قلب را بزرگ مي‌کند

فاطمه فكري | سرماخوردگي سه ويژگي مهم دارد؛ اول آنکه فقط دستگاه تنفسي فوقاني (بيني و حلق) درگيرند. دوم آنکه نوعي عفونت ويروسي است و سوم اينكه بيماري حاد است و حداکثر طي يک هفته (به ندرت 10 روز) بهبود مي‌يابد. عامل ايجاد بيماري رينوويروس‌ها و کوروناويروس‌‌ها هستند که از شخص بيمار به وسيله هوا (قطرات ريز معلق در هواي بازدمي ‌يا سرفه و عطسه) يا اشياي آلوده ( مانند دستمال، ظروف، گوشي تلفن و. . . ) وارد بيني يا دهان فرد سالم مي‌شوند. به نظر مي‌رسد سرما نقش مستقيمي‌در بيماري‌زايي ندارد. شيوع سرماخوردگي،طبيعت اين ايام است اما با رعايت دو سه نكته مي‌توان براي پيشگيري از شيوع بيشتر اين بيماري و كنترل آن اقدام کرد، اول از همه اينكه مردم بايد بدانند، آنتي بيوتيك درمان سرماخوردگي نيست و نه تنها اين بيماري را درمان نمي‌كند بلكه عوارض آن را تشديد هم مي‌كند، در هر كدام از ذرات عطسه نيز هزاران ويروس وجود دارد كه تا مدت‌ها بيماري‌زا هستند. به گفته همه پزشکان و متخصصان درمان اصلي سرماخوردگي استراحت و استفاده از مايعات است، البته در برخي موارد استفاده از داروهاي مسكن هم تسكين‌‌دهنده است. سرما‌خوردگي بيماري ويروسي شايعي که اين روزها گريبانگير بسياري از افراد جامعه شده است؛ بيماري‌اي که جديد نيست و از ساليان دور در دنيا وجود داشته و در بين همه مردم جهان شايع است. محال است که يک فرد در طول عمر خود يکبار هم مبتلا به اين بيماري عفوني ويروسي نشده باشد. همانطور که مي‌دانيم سرماخوردگي از هزاران ويروس مختلف تشکيل شده که به همين دليل است که دانشمندان تاکنون موفق به توليد يک واکسن يا دارويي براي پيشگيري و مصونيت ابدي در مقابل اين بيماري نشده‌اند زيرا هرساله و هربار، ويروس‌هاي جديدي در انواع سرماخوردگي يافت مي‌شوند که هرکدام بيماري‌زايي خاص خود را دارند، اما‌متأسفانه اين بيماري عفوني ويروسي همان طور که گفته شد نياز به درمان خاصي جز استراحت و نوشيدن مايعات زياد ندارد. بايد گفت که سرماخوردگي روي ديگري هم دارد و اين بيماري به ظاهر ساده و ويروسي مي‌تواند در برخي افراد ضعيف و ناتوان دردسرساز شده و حتي جان آنها را هم تهديد کند. بدين صورت که شايد در اين ايام شما شنيده يا ديده باشيد که در اطرافيان و اعضاي خانواده خود فردي در اثر ابتلا به سرماخوردگي، دچار ناراحتي قلبي‌شده و به سرعت جان خود را از دست داده است بدون اينکه هيچ گونه پيش‌زمينه‌اي از ابتلا به بيماري‌هاي قلبي‌عروقي داشته باشد. اين مسئله مهمي ‌است که لازم است از ارتباط آن با سرماخوردگي آگاه شد. به همين خاطر به سراغ دکتر منوچهر قاروني فوق تخصص قلب و عروق و استاد دانشگاه تهران رفتيم تا نظر کارشناسانه وي را در اين باره جويا شويم. دکتر قاروني به خبرنگار سلامت «جوان» اين طور مي‌گويد: ويروس‌هاي مختلف آنفلوآنزا هنگام سرماخوردگي در افرادي که ضعيفند و تغذيه خوبي‌ندارند، ممکن است قلب را گرفتار و ايجاد ميوکارديت کند. در اين حالت يک مرتبه قلب به سمت نارسايي رفته و تپش شديد پيدا مي‌کند و گاهي حتي منجر به مرگ بيمار مي‌شود، بنابراين به همين راحتي عارضه ميوکارديت که بر اثر سرماخوردگي که ما آن را ساده مي‌گيريم، ممکن است ايجاد شود، البته آنهايي که کار سه شيفت دارند و کار بدني مي‌کنند، موقع سرماخوردگي استراحت نکرده و از مواد پروتئيني کمتر استفاده مي‌کنند، همچنين افرادي که به اصطلاح موقع سرماخوردگي راه مي‌روند و کار مي‌کنند، شانس گرفتاري قلب و ايجاد ميوکارديت در آنها بيشتر است. ممکن است با يک سرماخوردگي ساده قلب بزرگ شده و فرد بميرداين فوق‌تخصص قلب و عروق مي‌افزايد: براي کساني هم که ناراحتي قلبي‌دارند سرماخوردگي مشکل را تشديد مي‌کند، اما ممکن است فرد تا ديروز سالم بوده و با يک سرماخوردگي ساده، آبريزش از بيني و تب يک مرتبه به تنگي نفس دچار شود و زماني که به دکتر مراجعه مي‌کند و عکس مي‌گيرد مي‌بيند قلبش بزرگ شده که در نوار قلب هم اين اختلال قابل تشخيص است. استراحت،حداقل سه روزدکتر قاروني مي‌گويد: بيماران مبتلا به سرماخوردگي حتماً بايد سه روز اول بيماري خود را استراحت کنند، زيرا يک سرماخوردگي ساده باعث ايجاد هزاران دردسر و مکافات براي فرد مي‌شود و در کنار استراحت بايد از ويتامين C و آب پرتقال زياد استفاده شود. تب به همراه ضربان قلب 160 عدد از علائم ميوکارديت استاين استاد دانشگاه تهران مي‌افزايد: در بيماري ميوکارديت از نظر ايمونولوژي سلول‌ها دچار التهاب شده، قلب نارسا و بزرگ مي‌شود و اين نارسايي در عرض دو تا سه روز ممکن است اتفاق بيفتد. در اين زمان مريض بي‌حال مي‌شود، رنگش زرد شده و رنگ پريده مي‌شود، چشمانش بي‌فروغ و فشارش مي‌افتد به طوري که فرد اصلاً حال حرف زدن ندارد. به طور مثال در اين حالت بيمار 38 درجه تب دارد ولي ضربان قلبش 160 مي‌شود و تعداد ضربان قلب بالا مي‌رود در صورتي که انسان در دماي 37 طبيعي بدن بايد ضربان قلبش 72 باشد، در درجه حرارت 38 بايد 80، در 39 درجه بايد 90، 40 درجه 100، 41 درجه 110 و 42 درجه سانتيگراد بايد 120 ضربان داشته باشد، ولي اگر کسي تب ندارد ولي ضربان قلبش 160 است و تبش قلبش با تعداد ضربانش نمي‌خواند، آبريزش بيني دارد و عطسه مي‌کند بايد بلافاصله به فکر ميوکارديت افتاد. سرماخوردگي پرهيز غذايي ندارددکتر قاروني در انتها خطاب به مردم توصيه مي‌کند: توصيه ما اين است که اين افرد اگر چنين علائمي‌ را در خود مشاهده کردند سريعاً به دکتر قلب مراجعه کنند شايد با پيوند قلب بتوانند از مرگ نجات پيدا کنند، همچنين به همه بيماران سرماخورده توصيه مي‌شود که حتماً در رژيم غذايي خود از ويتامين‌ها و پروتئين‌ها مثل گوشت استفاده کنند و تنها سوپ و آش که غذاي مقوي براي بيمار نيست نخورند زيرا هيچ گونه از بيماري‌هاي عفوني ويروسي برخلاف تصور غلط در بين مردم،پرهيز غذايي نداشته و افراد در اين زمان بايد از غذاهاي مقوي و مغذي براي تقويت بنيه خود استفاده کنند تا ضعيف نشوند.