رئیس مجلس شورای اسلامی با انتقاد از رویکرد برخی مدیران، مسئولان و وکلا که پس از قرار گرفتن در موقعیتهای مدیریتی خود را بینیاز از نظر نخبگان میدانند، تأکید کرد این تصور که «علامه دهر شدهاند» یکی از آسیبهای جدی حکمرانی در کشور است و موجب تضعیف فرآیند تصمیمسازی و حلنشدن مسائل اساسی میشود.
محمدباقر قالیباف در مراسم تجلیل از پژوهشگران برتر مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، ریشه بسیاری از مشکلات کشور را در نحوه حکمرانی دانست و گفت مرکز پژوهشها باید تولیدات علمی خود را به سمت «دانش حکمرانی» سوق دهد تا بتواند به حل نظام مسائل کشور کمک کند. به گفته وی، بیتوجهی به دانش و خرد جمعی، باعث میشود تصمیمها اثرگذاری لازم را نداشته باشند.
رئیس مجلس با اشاره به جابهجایی نیروهای مرکز پژوهشها میان مجلس و دولت، این روند را از منظر آموزشی و انتقال تجربه مثبت ارزیابی کرد، اما هشدار داد تغییر جایگاه نباید به تغییر نقش ماهیتی افراد در حکمرانی منجر شود. او تأکید کرد پژوهشها لزوماً نباید بدون اصلاح وارد مرحله اجرا شوند و هرگونه تغییر در اسناد علمی باید پس از برطرف شدن نقصها انجام گیرد، در غیر این صورت خسارتهای فردی، جمعی و نهادی به کشور وارد خواهد شد. قالیباف بار دیگر با انتقاد از خودمحوری برخی مسئولان گفت: وقتی مدیر یا وکیل تصور میکند نیازی به اندیشمندان و نخبگان ندارد، طبیعی است که مسائل کشور حل نشود و تصمیمها از پشتوانه کارشناسی لازم برخوردار نباشد. به باور او، این نگاه مانع گفتوگوی مؤثر و تصمیمسازی عقلانی میشود. وی در ادامه به موضوع فرهنگ در حکمرانی پرداخت و تأکید کرد که افزودن پیوست فرهنگی به تصمیمها، اگر صرفاً برای رفع تکلیف باشد، کارآمد نیست. قالیباف تصریح کرد فرهنگ باید مبنای اصلی حکمرانی باشد، نه یک استثنا یا ضمیمه تشریفاتی. او با اشاره به تجربه دوران دفاع مقدس توضیح داد که پس از تغییر فرماندهی جنگ، همه ابعاد عملیاتها- even در یک عرصه سخت و نظامی- بر پایه فرهنگ شکل گرفت و پیروزیها نه به دلیل تجهیزات، بلکه به واسطه همین رویکرد فرهنگی حاصل شد. به گفته وی، امروز نیز بیتوجهی به فرهنگ پایه در تصمیمات کلان، یکی از چالشهای جدی کشور است.
رئیس مجلس با تأکید بر اینکه نظام مسائل کشور باید از دل جامعه و مردم استخراج شود، گفت ابتدا باید مشکلات واقعی مردم شناسایی و سپس با کمک مرکز پژوهشها، نخبگان، اندیشکدهها و دانشگاهها به مسئله تبدیل شود. او تصریح کرد برخی اختلافها و دوقطبیها ریشه علمی ندارد و بیشتر ناشی از لجبازی و فقدان مفاهمه است؛ امری که نشاندهنده ضعف در فرهنگ گفتوگو برای حل مسئله است. قالیباف در بخش دیگری از سخنانش به برنامه هفتم پیشرفت اشاره کرد و نقش مؤثر مرکز پژوهشهای مجلس در تدوین این برنامه را یادآور شد. به گفته او، برنامه هفتم نسبت به برنامههای پیشین جامعتر است، اما در مرحله اجرا نیز نیازمند نظارت دقیق است و در صورت بروز اشکال، اصلاح آن باید بدون وقفه در مجلس انجام شود. وی با تأکید بر ضرورت اولویتبندی در اجرای برنامه هفتم گفت تمرکز بر مواد «مهم و فوری» میتواند بخش عمدهای از اهداف برنامه را محقق کند و پراکندگی در مواد متعدد، با توجه به محدودیت منابع، موجب اتلاف ظرفیتها خواهد شد.
رئیس مجلس در پایان، با اشاره به جایگاه کمیسیونهای مجلس بهعنوان ستون فقرات قانونگذاری، نقش مرکز پژوهشها را در تأمین دادههای دقیق و کارشناسی برای تصمیمگیریها ضروری دانست. او تأکید کرد که قانون بهعنوان محصول نهایی مجلس باید بدون نقص، قابل اجرا و مبتنی بر شفافیت، فناوری و نگاه کارشناسی تدوین شود و پژوهشگران نقش کلیدی در اصلاح مسیر سنتی قانونگذاری و ارتقای حکمرانی کشور دارند.
