«جوان» در گزارشی ضمن بررسی وضعیت آتشسوزیهای اخیر در کشور با سخنگوی جمعیت هلال احمر درباره اقدامات انجام شده با این آتشسوزیها گفتوگو کردهاست جوان آنلاین: در هفته جاری، رئیس دادگستری بندپی از شناسایی و دستگیری فردی خبر داد که بهطور عمدی سه نقطه از جنگلهای منطقه را آتش زدهبود. میثم اکبری همچنین خاطرنشان کردهاست که آتشسوزیها مهار، از گسترش آن جلوگیری و تحقیقات درباره انگیزه متهم آغاز شدهاست. هفته گذشته و پس از پایان آتشسوزی در جنگهای هیرکانی الیت هم فرمانده یگان حفاظت سازمان منابع طبیعی، نقش عامل انسانی را در آتشسوزیهای اخیر محرز دانست و گفت: «برآورد اولیه بنده این است که در حریق منطقه الیت که یک منطقه حفاظت شدهاست، شکارچیان غیرمجاز آتشی روشن کرده و خاموش نکردهاند.» موضوعی که نشاندهنده وضعیت حساس حفاظت از منابع طبیعی کشور است. همچنین سرهنگ مجید ذکریایی با تأکید براینکه ۹۵ درصد آتشسوزیهای مراتع و جنگلهای ما عامل انسانی دارد، بیان کردهبود: بخشنامهای به استانها ابلاغ کردهام که به جز پارکها و مناطق گردشگری که محافظ مشخص دارد، خارج از محوطهها، گردشگران فعلاً تا قبل از بارش برف و تا اطلاع ثانوی وارد عرصههای جنگلی نشوند تا شاهد این دسته از آسیبها نباشیم. از سوی دیگر فرمانده یگان حفاظت سازمان منابع طبیعی گفته بود: حریقی که در منطقه الیت چالوس اتفاق افتاد، منطقهای صخرهای و صعبالعبور بود. همکاران ما به دلیل سختی مسیر و فاصله ۲۱ کیلومتری از جاده اصلی تا محل حریق، نتوانستند در آن زمان طلایی در عرصه حاضر شوند و همین موضوع موجب گسترش آتش شد. درباره اقدامات انجام شده برای اطفای حریق «جوان» گفتوگویی نیز با مجتبی خالدی سخنگوی جمعیت هلالاحمر داشته و آتشسوزیهای اخیر جنگلی کشور را مورد بررسی قرار داد.
در جنگل الیت اوضاع چگونه بود و چه کاری در این خصوص انجام شد؟
حدود ساعت ۸ صبح روز ۱۹ آبان بود که در خصوص حریق جنگل الیت با مرکز عملیات جمعیت هلال احمر تماس گرفته شد و بلافاصله هلال احمر تیمهای امدادی خود را از پایگاه چالوس و کندوان به محل حادثه اعزام کرد. در همین راستا در هماهنگی با فرمانداری، آتشنشانی، اداره منابع طبیعی و محیطزیست به همراه فراخوان نیروهای داوطلب اقدام شد. طبیعتاً وسعت حریق گسترده بود و با توجه به مشکلاتی که در بحث اطفا مطرح است، مقداری زمان به تأخیر خورد. تقریباً ۱۷ تیم عملیاتی به شکل مستمر در نزدیکترین محل به عملیات اطفا حضور داشتند که شامل سه فروند بالگرد، نزدیک ۱۵ تا دستگاه خودرو نجات و امدادی، پنج دستگاه آمبولانس و یک تیم درمانی اعم از پزشک و پرستار بودند.
تعداد آمار زخمیها و آسیبدیدگان چند نفر بود؟
در این حادثه هفت نفر مصدوم شدند که یک نفر به مرکز درمانی منتقل شد و شش نفر در محل حادثه درمان شدند. بهرغم چیزی که مردم فکر میکنند باید تمام مصدومان از حریق یا سوختگی باشند بیشتر ناشی از تروما و آسیب بودند. دلیلش هم سطح نامناسب و شیبدار محل جنگلهای الیت است.
دلیل اینکه اطفای حریق به تأخیر افتاد چه بود؟
چند تا دلیل موجب شد تا یک مقداری زمان اطفای حریق به تأخیر بیفتد، یکی از آنها شرایط زمین و شیب ۸۰ تا ۹۰ درجهای جنگل بود که مقداری حرکت، جابهجایی و موارد اینچنینی را مشکل کرد. مسئله دیگر متأسفانه بارش کم بود که موجب خشکشدن برگهای پاییزی بود که استعداد بسیار زیاد برای شعلهور شدن یا ادامه حریق ایجاد کردهبود. نکته بعدی هم ورزش باد شدید در ارتفاعات جنگل بود که به راحتی میتوانست جریان حریق را تغییر بدهد حتی در بسیاری از قسمتها ما در اطفای حریق به نتیجه رسیدهبودیم، ولی متأسفانه با جهش آتش در اثر ورزش شدید باد، دوباره حریق شعلهور شد و شرایط اینچنینی به وجود آمد.
هلال احمر در این آتشسوزی در چه بخشهایی فعال بود؟
هلال احمر در چند حوزه فعالیت میکرد که یکی از آنها همکاری داوطلبان در جمعیت هلال احمر در خصوص اطفای حریق بود. جابهجایی داوطلبانی که از شهرهای مختلف برای اطفای حریق میخواستند کمک کنند توسط هلال احمر انجام شد. بحث پشتیبانی از نیروهای امدادی احمر اعم از اسکان اضطراری نیروهای داوطلب و امدادگر و تغذیه این افراد تا حدودی بر عهده جمعیت هلال احمر بود. بحث انتقال و هلیبرد امدادگران برای جبهههای مختلف اطفای حریق توسط جمعیت هلال احمر انجام شد و در نهایت استفاده از هلیکوپتر هلالاحمر برای آبگیری و پاشش آب در منطقههای حریق استفاده شد که سه فروند بالگرد به شکل فعال در این عملیات شرکت کردند.
این اقدامات فقط مربوط به حریق جنگلها الیت بود؟
موازی با این حریق یک حریق هم در جلفا داشتیم که همکاران ما تقریباً نزدیک به همین ترکیب الیت در حریق جلفا هم شرکت کردند، ولی خدا را شکر گستردگی به این اندازه نبود. همچنین حریقی هم در گلوگاه گزارش شد که آن هم توسط تیمهای امدادی و جمعیت باز با همین ترکیب حضور پیدا کرد و اطفای حریق انجام شد.
تنها عملیاتی که در دستور کار ما به شکل گسترده بود مربوط به جنگلهای الیت شهرستان چالوس بود که کامل انجام شدهاست، البته باید عرض کنم که این احتمال وجود دارد که در جنگلهای دیگر با توجه به بارش کم و وجود برگهای پاییزی که به راحتی شعلهور میشوند، آتشسوزی اتفاق بیفتد.
در این شرایط برای مقابله باید چه کرد؟
خواهش من از همه مردم مخصوصاً افرادی که در روستاها حضور دارند، این است که به محض مشاهده هرگونه حریق با شماره ۱۱۲ تماس بگیرند همچنین با سایر شمارههای امدادی مانند ۱۱۰ یا ۱۲۵ هم میتوانند تماس بگیرند. گزارش اولیه حریق و حضور سریعتر نیروهای امدادی میتواند خیلی در کاهش گسترش حریق در جنگلها کمک کند تا بتوانیم انشاءالله این میراثی را که در اختیار ما قرار دارد به نحو شایسته به نسلهای دیگر انتقال دهیم.
حضور نیروهای امدادگر محلی و از خارج از منطقه چقدر واجب بود؟
در مورد اطفای حریق چند تا بحث وجود که یکی از آنها مسئله ملزوماتی است که باید افراد داشته باشند. افراد باید دستگاههای خاصی برای اطفای حریق در این شرایط داشتهباشند و همچنین نحوه کار با آنها نیز خیلی متفاوت است. در این حوزه نیروهای داوطلب مردمی، هم میتوانند کمک کنند و هم میتوانند کمکرسان باشند، ولی با توجه به تجربه آتشسوزی جنگلهای الیت و شیب بسیار زیادی که وجود دارد یک سری ملزومات فردی هم نیاز هست، مثل کفش مناسب و لباس مناسب که افراد باید حتماً به این مسئله توجه داشتهباشند و اگر قرار است در کنار نیروهای امدادی تخصصی کمک کنند باید حتماً این ملزومات را به شکل تخصصی داشته باشند یا حداقل اینکه در کنار یک نیروی امدادگر تخصصی جمعیت هلال احمر یا دوستان در آتشنشانی اطلاعات لازم را کسب کنند و نحوه برخوردشان با حریق را به شکل علمی هم آموزش ببینند و هم بتوانند انجام بدهند.
از امکانات نیروهای نظامی چقدر در این آتشسوزی استفاده شدهبود؟
همه نیروهای نظامی و انتظامی کمک کردند. ایلوشینهای سپاه خیلی کمککننده بود با توجه به اینکه میتواند حجم بسیار بالای آب را در یک سورت پرواز روی آتش تزریق کند خیلی میتوانست کمک کند، هم به جهت کاهش حریق و همینطور جلوگیری از گسترش حریق در مناطقی که آمادگی یا استعداد حریق را دارند.
حضور هواپیماهای ترکیه با درخواست که بود و چقدر تأثیر داشت؟
من اطلاعی ندارم و حداقل با هماهنگی ما نبود.
اگر نیاز بود خود جمعیت هلال احمر میتوانست این درخواست را بدهد؟
بله البته در این عملیات فقط سه تا از بالگردهای جمعیت عمل کرد و اگر لازم بود میتوانست بالگردهای دیگر ما نیز مشارکت داشته باشد.
همانطور که مجتبی خالدی سخنگوی جمعیت هلال احمر مورد تأکید قرار داده آتشسوزی الیت آخرین آتشسوزی جنگی در شرایط فعلی خشکسالی کشور نبود و به طور مثال با فاصله کمتر از یک روز بعد از مهار شعلههای آتش در جنگلهای هیرکانی جنگلهای دیزمار آذربایجانشرقی نیز دچار آتش شد که این آتشسوزی نیز با تلاش یگان حفاظت محیطزیست، مردم و جوامع محلی، آتشسوزی جنگلهای این منطقه نیز مهار شد. اکنون استاندار مازندران در خصوص تجهیز جنگلهای هیرکانی با اشاره به اینکه یک پایگاه اطفای حریق و دو بالگرد به منطقه جنگلهای هیرکانی اختصاص مییابد، درباره تلاش مردم برای مهار این آتشسوزی خاطرنشان کردهاست که مردم منطقه در کمک برای مهار آتشسوزی سنگتمام گذاشتند و قدردان آنها هستیم.