با وجود آنکه امریکا با راهاندازی جنگ علیه ایران درصدد تضعیف جایگاه و انزوای سیاسی ایران در جهان بود، اما به طور معکوسی این جنگ، به محلی برای بازیگری فعال و کنشگر راهبردی ایران در جهان تبدیل شده است چراکه از منظر دیگر، این جنگ برای قدرتهای رقیب امریکا در چارچوب تقلای امریکا برای یکجانبهگرایی و گسترش نفوذ در منطقه تعبیر میشود، از این رو این جنگ سبب تحکیم بیشتر روابط با کشورهای چین و روسیه و دیگر کشورهای مخالف سیاستهای غربی در راستای افزایش چالش تغییر نظم جهانی شده است.
همانطور که بسیاری از تحلیلگران و نخبگان سیاسی امریکا در گذشته هشدار داده بودند، سیاستهایی، چون فشار حداکثری و تحریم علیه این سه کشور، به جای تضعیف، موجب بلوکهبندی و تعمیق همکاریها در عرصههای نظامی و امنیتی میان آنها شده است. این موضوع، همچون بازگشت یک بومرنگ، تهدیدات را به سوی کاخ سفید بازگردانده است.
در همین راستا، رزمایش سهند ۲۰۲۵ با مشارکت اعضای سازمان شانگهای با پیام «مبارزه با تروریسم» به میزبانی نیروی زمینی سپاه در جغرافیای آذربایجانشرقی پیام مهمی را به تهدیدات چندبعدی امریکا و متحدان منطقهای آن ارسال میکند.
این رویداد دومین رزمایش مشترک این سازمان از زمان تأسیس آن در ۱۹۹۶ است و به دلیل عضویت جدید ایران، اهمیت راهبردی ویژهای دارد.
سازمان همکاری شانگهای به عنوان سازمانی برای حفظ نظم جهانی چندجانبه و مقابله با نظم تکقطبی، نقشی فعال در سیاستهای ضدامریکایی در جهان ایفا میکند، به طوری که سیاستمداران امریکایی همواره از تقویت و توسعه این سازمان و سازمانهای مشابه آن همچون بریکس ابراز نگرانی کرده و آن را مایه اختلال و تضعیف سیاستهای جهانی خود دانستهاند، از این رو برگزاری رزمایش با سازمان شانگهای پس از جنگ، نشان میدهد بازیگری ایران در جهان روند رو به رشدی دارد و کشورها نقش ایران را برای ایجاد امنیت در جهان ضروری میبینند.
این موضوع اهمیت راهبردی ویژهای دارد و میتواند مسیر ویژهای را در برقراری امنیت و ترتیبات معادلات پساجنگ و همچنین تهدیدات امریکا و رژیمصهیونیستی پیش روی ایران بگذارد، به ویژه که ایران، در جنگ ۱۲ روزه بر قوای امریکا و رژیمصهیونیستی غلبه کرد و به پیروزی استراتژیک در جهان دست یافت.
این موضوع، موقعیت بازدارندگی و قدرت درونی ایران را در جهان برجسته کرد و ظرفیتهای ناشناخته نظامی و راهبردی ایران را آشکار ساخت.
از سوی دیگر، این رزمایش تعریف جدیدی از تروریسم را در مرزهای شمال و شمالغربی که پایگاه فعالیتهای گروهکهای تجزیهطلب و تروریست در منطقه است، ارائه میکند و تهدید ائتلاف صهیونیسم- پانترکیسم- تکفیری را یک تهدید منطقهای و سپس جهانی برمیشمارد. پانترکهای تروریست به همراه تکفیریها پیشتر در جنگ سوریه، چهره جنایتکارانه و تروریست خود را نمایان کرده بودند و این رزمایش هم نقشآفرینی جدید کارگزاران تروریسم منطقهای را احیا میکند. چه قبل از جنگ و چه در میانه جنگ، این ائتلاف فعالیتهای مخربی را علیه ایران انجام دادند. آنها با محرکهای قومیتی تلاش دارند آتش فتنهای را در ایران کلید بزنند و پروژه امریکایی تجزیه کشورهای منطقه و همریخت آن پروژه خاورمیانه بزرگ رژیمصهیونیستی را پیادهسازی کنند.
به عنوان نمونه، وابستگان داخلی آنها در جریان بازی جنجالی پرسپولیس و تراکتور در سال گذشته، شعارهای نژادپرستی و تفرقهافکنانهای سر دادند و درصدد ایجاد ناآرامی بودند.
ایران همچنین به طور مبتکرانهای در این رزمایش هشدار میدهد که هر اقدام ضدامنیتی که در این منطقه صورت بگیرد، پیامدهای منفی برای سایر کشورها همچون چین و روسیه خواهد داشت، از این رو لزوم همکاری در زمینه امنیتی تنها محصور در مناطق مشترک بین کشورهای عضو نخواهد بود و مناطقی، چون قفقاز جنوبی در مجاورت مرزهای ایران که حوزه رقابت روسیه و امریکا بر سر نفوذ است، متأثر از فعالیتهای ضدامنیتی و تهدیدزای ائتلاف صهیونیسم- پان ترکیسم- تکفیری خواهد بود.
در اصل، هر تهدیدی که در این منطقه متوجه ایران باشد، وابسته به سیاست تقویت نفوذ و حضور امریکا در منطقه علیه رقبا خواهد بود، از این رو «تهدید مشترک» بین اعضای شانگهای محسوب میشود.
از طرفی، ایران در حال تقویت استراتژی خود و موازنهسازی قدرت در قفقاز پس از تحولات قرهباغ و حضور پررنگ رژیمصهیونیستی در آذربایجان است.
همکاری دوجانبه جمهوری آذربایجان و رژیمصهیونیستی و نقشآفرینی ترکیه به عنوان بازیگر سوم علیه ایران، نشان داده است تهدید جدی در مرزهای شمالی کشور وجود دارد.
همراه با عملکرد آذربایجان در جنگ ۱۲ روزه، در مراسم رژه امسال در آذربایجان، در کنار حضور ثابت تسلیحات شناخته شده، از دو سلاح جدید ساخت رژیمصهیونیستی رونمایی شد که کارشناسان نظامی در نیت اصلی خریداری این تسلیحات و اهداف استفاده آن شک و تردید زیادی دارند.
گفتنی است، این رزمایش موجب خشم فرقههای تجزیهطلب در مجاورت ایران شده است. یک رسانه وابسته به تجزیهطلبان پانترک، با هشدار نسبت به برگزاری این رزمایش نوشت: «این رزمایش، پیامی را به جنبشهای آذربایجانجنوبی مبنی بر اینکه «چشمان بینالمللی به شما دوخته شده است» ارسال میکند. به عبارت دیگر، این تصور ایجاد میشود که یک قیام بالقوه در اینجا نه تنها ایران، بلکه امنیت سازمان همکاری شانگهای را نیز تهدید خواهد کرد.»