جوان آنلاین: رهبران ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا امروز (پنجشنبه) در بروکسل پشت در‌های بسته به بررسی تحولات اوکراین، پیامد‌های تحریم‌های تازه آمریکا علیه دو شرکت بزرگ نفتی روسیه و همچنین وضعیت آتش‌بس در غزه خواهد پرداخت. در آستانه این نشست، ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهوری اوکراین با حضور در پایتخت بلژیک، خواستار تداوم حمایت اروپا از کشورش شد و از سران اتحادیه خواست تا در برابر آنچه «فشار‌های فزاینده برای مصالحه با مسکو» توصیف کرد، ایستادگی کنند. رهبران اروپایی نیز ضمن تأکید بر «صلحی عادلانه و پایدار» اعلام کردند که هر توافقی باید با حفظ تمامیت ارضی اوکراین و بر پایه تصمیمات مردم این کشور شکل گیرد.
به گزارش ایرنا، در جریان گفت‌وگوها، کمیسیون اروپا پیشنهاد خود را برای استفاده از عواید دارایی‌های مسدودشده روسیه جهت تأمین مالی اوکراین ارائه کرد؛ طرحی که بر اساس آن حدود ۱۴۰ میلیارد یورو از سود این دارایی‌ها برای اعطای وام به کی‌یف اختصاص می‌یابد تا نیاز‌های بودجه‌ای و دفاعی این کشور در سال‌های پیش‌رو پوشش داده شود. هرچند برخی کشورها مانند بلژیک نسبت به پیامد‌های حقوقی و مالی چنین اقدامی ابراز تردید کرده‌اند، اما رویکرد کلی نشست حمایت از ادامه کمک به اوکراین و تشدید فشار اقتصادی بر مسکو بود. همزمان نوزدهمین بسته تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه نیز به تصویب رسید که شامل ممنوعیت واردات گاز مایع از روسیه و تحریم ده‌ها نفتکش مرتبط با ناوگان صادراتی این کشور است.
در همین حال، تحریم‌های تازه آمریکا علیه دو غول نفتی روسیه، «لوک‌اویل» و «روس‌نفت»، در گفت‌و‌گو‌های سران اروپا بازتاب گسترده‌ای داشت. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، که از آغاز دوره جدید ریاست‌جمهوری خود در ژانویه ۲۰۲۵ از اعمال تحریم مستقیم علیه روسیه خودداری کرده بود، این بار اعلام کرد برای واداشتن کرملین به توقف جنگ، منابع اصلی درآمد نفتی آن را هدف گرفته است. وزارت خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای این اقدام را «پیامی روشن به پوتین» خواند و از متحدان خود خواست که با این رویکرد همراه شوند.
اقدام جدید واشنگتن، اگرچه با استقبال لفظی برخی کشور‌های اروپایی رو‌به‌رو شد، اما در بروکسل به عنوان نشانه‌ای از تشدید فضای رقابتی و فشار سیاسی تفسیر شد. دیپلمات‌های اروپایی می‌گویند تحریم مستقیم غول‌های نفتی روسیه از سوی دولت ترامپ ممکن است در کوتاه‌مدت موجب افزایش قیمت جهانی نفت شود و در نتیجه هزینه‌های انرژی اروپا را بالا ببرد. با این حال، اتحادیه اروپا با تداوم مسیر تحریم‌ها تلاش دارد تصویر یکپارچه‌ای از عزم خود برای فشار اقتصادی بر مسکو و حمایت مالی از کی‌یف ارائه کند؛ هرچند بسیاری از تحلیلگران هشدار داده‌اند که استمرار این رویکرد در بلندمدت، بار مالی سنگینی برای دولت‌های اروپایی خواهد داشت.
در کنار بحران اوکراین، انتظار می‌رود موضوع آتش‌بس غزه نیز مورد بررسی قرار گیرد. سران کشور‌های عضو در بیانیه‌های اخیر خود بر لزوم تداوم آتش‌بس و دسترسی کامل کمک‌های بشردوستانه به غزه تأکید کرده‌اند. با این حال، اختلاف دیدگاه میان اعضا درباره نحوه تعامل با رژیم صهیونیستی و رویکرد نسبت به روند سیاسی آینده فلسطین، مانع شکل‌گیری موضعی واحد شده است. کشور‌های اسپانیا، ایرلند و بلژیک خواهان اعمال فشار بیشتر بر تل‌آویو و بررسی تحریم‌های هدفمند هستند، در حالی که برخی دولت‌های اروپای شرقی مخالف هرگونه اقدام تنبیهی علیه اسرائیل‌اند.
اورسولا فون‌درلاین، رئیس کمیسیون اروپا، پیش از آغاز نشست گفت اتحادیه اروپا آماده است نقش سازنده‌ای در روند صلح و بازسازی غزه ایفا کند و در هماهنگی با سازمان ملل و شرکای منطقه‌ای، حمایت مالی لازم را فراهم آورد. او همچنین تأکید کرد که اروپا همچنان بر راه‌حل دو کشور و حفظ نقش تشکیلات خودگردان فلسطین به عنوان بازیگر قانونی این روند پافشاری دارد. از سوی دیگر، کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در سخنانی پیش از ورود به نشست گفت اروپا باید از فرصت به‌وجود آمده برای «پایان دادن به رنج انسانی در غزه» استفاده کند، اما هشدار داد که بازگشت خشونت یا نقض توافق از سوی هر طرف می‌تواند کل روند صلح را به خطر اندازد.
منابع دیپلماتیک در بروکسل می‌گویند هدف اصلی سران اتحادیه در نشست امروز، ارسال این پیام است که اروپا علی‌رغم اختلاف‌نظرها، در تلاش برای تثبیت صلح در دو جبهه شرق و جنوب، مصمم است. در شرق، تکیه بر ابزار‌های اقتصادی و تحریم برای مهار روسیه و حمایت از اوکراین ادامه خواهد یافت و در جنوب، دیپلماسی و کمک‌های بشردوستانه ابزار اصلی بروکسل برای نقش‌آفرینی در بحران غزه خواهد بود. با این حال، ناظران بر این باورند که اروپا همزمان با دو نوع فشار روبه‌روست؛ از یک‌سو فشار اقتصادی ناشی از هزینه‌های سنگین جنگ اوکراین و از سوی دیگر فشار اخلاقی برآمده از واکنش افکار عمومی به تداوم کشتار در غزه.
در مجموع، نشست امروز تلاشی برای حفظ توازن میان منافع اقتصادی، فشار‌های ژئوپلیتیکی و مسئولیت‌های اخلاقی اتحادیه اروپا است؛ اتحادی که امروز بیش از هر زمان دیگری باید نشان دهد آیا می‌تواند بازیگری مستقل و منسجم در میان جنگ و آتش‌بس باشد یا همچنان در سایه تصمیمات آن سوی اقیانوس اطلس حرکت خواهد کرد.
