جوان آنلاین: بازار خودرو که پیش از این به هر گونه تغییرات بازار ارز واکنش نشان می‌داد نسبت به نوسانات اخیر دلار بی‌تفاوت مانده و در حال حاضر پیوند سنتی میان نرخ دلار و خودرو کاملاً قطع شده است. بر این اساس سناریو‌های مختلفی درباره وضعیت بازار خودرو تا پایان سال وجود دارد. آهنگ نرخ دلار در یک ماه گذشته افزایشی بوده است. با عبور نرخ دلار از کانال ۱۰۰هزار تومان میزان افزایش قیمت دلار در یک ماه گذشته از ۱۴درصد عبور کرده است.
نرخ ارز در اقتصاد ایران به لنگرگاه تبدیل شده و به صورت تاریخی، گرانی ارز بر تمامی بازار‌ها همواره تأثیرگذار بوده است، از بازار مسکن گرفته تا خودرو، اما گزارش‌ها نشان می‌دهد این پیوند تاریخی در این دو بازار گسسته شده است. در بازار خودرو طبق آمار، در یک ماه گذشته قیمت‌ها به طور متوسط، افزایش حدود نیم‌درصدی داشته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد بازار خودروی داخلی نسبت به مونتاژی سهم بیشتری از افزایش قیمت داشته و بازار خودرو‌های خارجی نیز رشد منفی را به ثبت رسانده است.
بیشترین افت قیمت مربوط به پژو پارس ELX است. این محصول در اولین روز از مردادماه ۹۹۰میلیون تومان خرید و فروش می‌شد، اما یکم شهریور ۹۴۰میلیون تومان در بازار قیمت‌گذاری شد تا افت قیمت ۵۰میلیون تومانی و ۵درصدی را به نام خود ثبت کند.
دناپلاس توربو آپشنال نیز در مدت زمان مذکور ۴۰میلیون تومان و ۳/۳ درصد افت قیمت را تجربه کرده و بهای آن از یک‌میلیارد‌و۲۲۰میلیون تومان به یک‌میلیارد‌و۱۸۰میلیون تومان رسیده است. قیمت سورن پلاس تقریباً ثابت مانده و همچنان با قیمت ۸۹۰میلیون تومان معامله می‌شود. ساینا S نیز کاهش قیمت داشته است. این خودرو از ۶۷۰میلیون تومان به ۶۴۵میلیون تومان رسیده و افت ۲۵میلیون تومانی را ثبت کرده است.
تویوتا کرولا توربو و سوزوکی بالنو نیز با کاهش ۸/ ۲ درصدی و ۴/ ۳ درصدی همراه شده است.
بازار بی‌مشتری خودرو
میزان معاملات در بازار در یک ماه گذشته تقریباً به کف رسیده است. در این مدت علاوه بر انتظارات تورمی، بازار خودرو به طور خاص با برخی نااطمینانی‌های دیگر نیز دست و پنجه نرم می‌کرد. در واقع مردادماه را می‌توان نقطه اوج تنش‌ها در حوزه تصمیم‌سازی خودرو دانست.
برای مثال در این ماه ایران‌خودرو طرح فروش خود را به مرحله اجرا رساند، وزارت صمت آن را به خاطر اختلافات قیمتی ملغی کرد، دیوان عدالت اداری و سازمان تعزیرات حکومتی به موضوع قیمت‌گذاری خودرو ورود کردند و در نهایت شورای رقابت خودرو‌های داخلی را از شمول قیمت‌گذاری خارج کرد.
از طرف دیگر اجرای آیین نامه واردات خودرو از سوی دیوان عدالت اداری متوقف و تعرفه واردات در پی این اتفاق دستخوش تغییراتی شد. مشخص است که نااطمینانی‌ها به دلیل کشمکش‌هایی که در حوزه سیاستگذاری خودرو وجود داشته، افزایش پیدا کرده است.
بر این اساس این موارد کاملاً قابل انتظار بود و طبیعی به نظر می‌رسد اگر نگاهی به بازار خودرو بیندازیم، آنچه می‌بینیم تنها رکود باشد.
کاهش قدرت خرید و کاهش جذابیت بازار خودرو
درباره عدم‌تبعیت خودرو از بازار ارز، کارشناسان نظرات متعددی ارائه می‌کنند که یکی از مهم‌ترین آنها کاهش قدرت خرید متقاضیان مصرفی است. گرانی خودرو دست مصرف‌کنندگان واقعی را از این بازار کوتاه کرده است. موضوع بعدی به کاهش نقدشوندگی بازار خودرو نسبت به بازار طلا و ارز بازمی‌گردد.
با توجه به نبود چشم‌انداز مشخص برای نقدشوندگی خودرو، بسیاری از تقاضای غیرمصرفی به سوی بازار طلا و ارز روانه شده است. این مسئله در کنار کاهش شکاف قیمت کارخانه تا بازار نیز به کاهش سفته‌بازی در بازار خودرو منجر شده است. دلیل دیگر به تنوع واردات خودرو بازمی‌گردد که موجب شده است قیمت‌ها در بازار خودرو نوسان زیادی را تجربه نکند. اسد کرمی، رئیس اتحادیه صنف نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودروی تهران با اشاره به رکود بازار خودرو دلیل این رکود را نرخ ارز و آثار جنگ ۱۲ روزه عنوان کرد و گفت: در کنار این موضوع، تغییرات مکرر تعرفه واردات خودرو و آزادسازی قیمت‌گذاری، باعث شده است این بازار در سکون باقی بماند. وی افزود: ممکن است با ادامه روند رکود بازار در پاییز، تعداد بیشتری از نمایشگاه‌داران اقدام به تغییر شغل خود کنند. به نظر می‌رسد یکی از اقدامات خودروسازان بزرگ نیز در همین راستاست. آنها می‌خواهند قیمت محصولات خود را به نرخ بازار نزدیک کنند. در این صورت مشتریان تمایل چندانی به خرید خودرو از نمایشگاه نخواهند داشت و به جای آن خودرو را به صورت مستقیم از نمایندگی‌های خودروسازان تهیه می‌کنند.
پیش‌بینی تحولات بازار در ۶ ماهه دوم سال
سهراب کریمی، کارشناس بازار خودرو با اشاره به خیز مونتاژکاران برای افزایش قیمت، نسبت به تشدید رکود در بازار خودرو هشدار داد و به «جوان» گفت: هر گونه افزایش قیمت از سوی عرضه‌کنندگان خودرو می‌تواند به کاهش توان خرید مصرف‌کننده منجر شود و رکود بیشتری را در بازار به همراه داشته باشد.
وی با اشاره به مصوبه شورای رقابت که هر شش ماه یک بار درباره قیمت خودرو باید تجدید نظر صورت بگیرد، افزود: باید افزایش قیمت شرکتی بدون تکان خوردن قیمت بازار انجام شود تا حباب موجود برطرف و جلوی سفته‌بازی گرفته شود. وقتی تقاضا در بازار افزایش نیافته، منطقی است که تنها با اصلاح قیمت کارخانه این فاصله کاهش یابد. کریمی با بیان اینکه اثر نرخ ارز بر بازار خودرو همانند گذشته نخواهد بود، افزود: پیش‌بینی من این است که خودرو‌های داخلی خیلی افزایش قیمت نخواهند داشت، هرچند کمی رشد خواهند کرد.
از مجموع اظهارات کارشناسان این گونه برآورد می‌شود که اثر افزایش نرخ دلار بر بازار خودرو همانند گذشته نخواهد بود و در شش ماهه دوم سال این روند ادامه‌دار خواهد بود، با این حال آنها معتقدند افزایش نرخ ارز اثرات خود را در تولید خودرو خواهد گذاشت. بر این اساس توصیه کارشناسان برای تقویت قدرت خرید متقاضیان مصرفی در این وضعیت، فروش اقساطی خودرو است تا به این ترتیب هم منافع تولیدکنندگان و هم منافع مصرف‌کنندگان واقعی خودرو تأمین شود.
