جوان آنلاین: قم در مرکز کشور و در نوار کویری قرار دارد که دسترسی به تابش شدید خورشید در طول سال را تضمین می‌کند، این ظرفیت بالای تابشی، قم را به یکی از مناطق ایده‌آل برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی و تولید انرژی تجدیدپذیر تبدیل کرده است. آنطور که مسئولان عنوان کرده‌اند، تلاش‌ها برای افزایش ظرفیت تولید برق خورشیدی در قم رو به افزایش است و این امر شامل یک هدف‌گذاری ۳هزار مگاواتی می‌شود.
وضعیت تابش در قم برای تولید انرژی خورشیدی بسیار مطلوب است و این استان به دلیل موقعیت جغرافیایی خود، ظرفیت خوبی برای تولید انرژی پاک از طریق نور خورشید دارد. میانگین انرژی خورشید در این منطقه حدود ۶/۵ کیلووات ساعت بر متر مربع در روز است که از استاندارد‌های بین‌المللی برای تولید انرژی خورشیدی بالاتر است.
حمایت از خانواده‌های محروم
همزمان با هفته دولت، چهارمین نیروگاه خورشیدی سپاه قم با ظرفیت ۳۰۰کیلووات و با هدف حمایت از خانواده‌های نیازمند افتتاح شد.
این نیروگاه خورشیدی جدید که به نام سردار‌شهید‌حسین سلامی مزین شده است، به عنوان نخستین نیروگاه خورشیدی بورسی در استان شناخته می‌شود و هزینه‌های احداث آن به طور کامل از سوی قرارگاه محرومیت‌زدایی سپاه تأمین شده که به گفته فرمانده سپاه قم، انرژی تولیدی این نیروگاه از طریق بورس انرژی عرضه و به فروش خواهد رسید و عواید حاصل از آن در اختیار یک مؤسسه خیریه قرار می‌گیرد تا به صورت مستقیم برای حمایت از خانواده‌های محروم و نیازمند استان هزینه شود. سردار محمدرضا موحد از برنامه‌های توسعه‌ای این طرح خبر داده و تصریح کرد: «در صورت تأمین منابع مالی و مشارکت خیرین، ظرفیت نیروگاه‌های خورشیدی در این منطقه افزایش خواهد یافت و ساخت یک نیروگاه دیگر با توان تولید ۳۰۰کیلووات در کنار مجموعه فعلی در دستور کار قرار دارد.» چهارمین نیروگاه خورشیدی سپاه قم در حالی به بهره‌برداری رسید که پیش از این سه پروژه مشابه در نقاط مختلف استان راه‌اندازی شده و مجموع آنها سهم در خوری در توسعه انرژی‌های پاک و تحقق سیاست‌های کلان کشور در حوزه استفاده از منابع تجدیدپذیر ایفا کرده است.
واگذاری زمین برای احداث نیروگاه
اردیبهشت سال‌جاری بود که فرهاد شبیهی، مدیرعامل برق منطقه‌ای تهران در نشستی که با حضور استاندار و دیگر مسئولان استان قم برگزار شد، با اشاره به اولویت احداث نیروگاه‌های خورشیدی در قم گفت: «در حال حاضر ظرفیت منصوب خورشیدی استان قم حدود ۳۰۰مگاوات است، اما با حمایت‌های استاندار و پیگیری‌های مستمر، امیدواریم این عدد به ۳۰هزارمگاوات افزایش یابد که این یعنی تحقق ظرفیت صدبرابری نسبت به وضع موجود که اگر بخواهیم این عدد را با ظرفیت فعلی تأمین برق در استان که حدود ۷۰۰مگاوات است مقایسه کنیم، این افزایش تأثیر جدی و به سزایی در رفع ناترازی تأمین برق در استان و پایداری بیشتر شبکه خواهد داشت.»
چندی پیش استاندار قم در نشست هماهنگی و بررسی مسائل پیمانکاران و سرمایه‌گذاران نیروگاه‌های خورشیدی با تأکید بر لزوم توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر به‌ویژه انرژی خورشیدی به‌عنوان راهکاری مؤثر برای عبور از بحران ناترازی تولید و مصرف برق، از اجرای پروژه‌های نیروگاهی با ظرفیت ۵۰۰مگاوات در این استان خبر داده بود. اکبر بهنام‌جو با بیان اینکه درحال حاضر ۷۰۰هکتار زمین برای احداث ۶۰۰مگاوات نیروگاه خورشیدی در قم واگذار شده و این پروژه‌ها در مراحل مختلف اجرا قرار دارند، گفت: «واگذاری زمین برای احداث ۲هزارمگاوات دیگر نیروگاه خورشیدی نیز در دستور کار قرار دارد که در صورت تحقق، تحولی اساسی در تأمین پایدار برق استان ایجاد خواهد کرد.» به گفته استاندار قم، میزان تابش خورشید در قم در سطح مطلوبی قرار دارد و همین ظرفیت، در کنار استقبال بخش خصوصی، می‌تواند زمینه‌ساز پیشتازی استان در عرصه تولید انرژی تجدیدپذیر باشد.
بهنام‌جو، همچنین بر حمایت جدی از سرمایه‌گذاران و رفع موانع اجرایی در مسیر احداث نیروگاه‌های خورشیدی تأکید کرد و گفت: «این طرح‌ها نقش مهمی در تقویت امنیت انرژی، کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی و توسعه پایدار استان ایفا خواهند کرد که حمایت از بخش خصوصی در این حوزه یک رویکرد اساسی در مدیریت استان است و تمام دستگاه‌های اجرایی موظفند همکاری لازم را با سرمایه‌گذاران نیروگاه‌های خورشیدی داشته باشند تا پروژه‌ها در زمان مقرر به بهره‌برداری برسند.»
سرمایه‌گذار حمایت می‌خواهد
پتانسیل بالای خورشیدی قم می‌تواند به پیشتازی این استان در عرصه تولید انرژی‌های تجدیدپذیر کمک کند و در همین خصوص قاسم روانبخش، نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی به ظرفیت بالای استان در زمینه انرژی خورشیدی اشاره کرده و می‌گوید: «با بیش از ۳۰۰روز آفتابی در سال، قم مستعد سرمایه‌گذاری در این حوزه است و توسعه انرژی خورشیدی یکی از راه‌حل‌های پایدار تولید برق است، اما به آن بی‌توجهی شده و امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند سرمایه‌گذاری جدی در این حوزه هستیم.».
اما نباید فراموش کنیم پروژه‌های نیروگاه خورشیدی نیازمند سرمایه‌گذاری کلان هستند که تأمین آن، به خصوص با محدودیت منابع دولتی، یک چالش اساسی است و همچنین عدم شفافیت در معافیت‌های مالیاتی و هزینه‌های بالای گمرکی برای واردات و ترخیص تجهیزات خورشیدی می‌تواند سرمایه‌گذاری را دشوار کند. از سوی دیگر به منظور احداث نیروگاه‌ها، نیاز به شبکه‌های انتقال و توزیع برق مناسب و تجهیزات نگهداری وجود دارد که ممکن است در تمام مناطق قم، به‌ویژه مناطق روستایی، به‌طور کامل فراهم نباشد و بسیاری از مردم و سرمایه‌گذاران به دلیل ناآگاهی از مزایای انرژی خورشیدی و ترس از هزینه‌های اولیه، تمایلی به سرمایه‌گذاری نداشته باشند، در واقع در حالی که هزینه این سیستم‌ها در سال‌های اخیر کاهش یافته، تصور هزینه اولیه بالا همچنان مانعی برای جذب سرمایه است.
