در آستانه آغاز فصل برداشت حبوبات، نشانههای مثبتی از کاهش قیمت در بازار این محصولات به چشم میخورد. بررسیهای میدانی و روندهای قیمتی در بازار عمدهفروشی نشان میدهد با افزایش عرضه داخلی، بازار حبوبات به سمت ثبات و کاهش قیمتها حرکت میکند.
سال گذشته، بازار حبوبات با چالشهای متعددی مواجه بود. کاهش بارندگی در مناطق تولیدکننده، افزایش آفات و بیماریهای گیاهی و همچنین رشد صادرات در مقطعی که تولید داخلی کاهش یافته بود، باعث شد عرضه در بازار داخلی نتواند پاسخگوی تقاضای مصرفکنندگان باشد. این شرایط باعث شد قیمت حبوبات بهویژه انواع پرمصرف مانند لوبیا چیتی، عدس و نخود در بازهای دچار جهش شود.
روند نزولی قیمتها در بازار عمدهفروشی
در هفتههای اخیر، بازار عمدهفروشی حبوبات شاهد کاهش نسبی قیمتها بوده است. برخی اقلام که پیش از این با قیمتهای بالا معامله میشدند، اکنون با کاهش حدود ۱۵ تا ۲۲درصدی همراه شدهاند. به عنوان مثال، لوبیا چیتی که در ماههای گذشته تا ۵۰۰هزار تومان در هر کیلو نیز قیمتگذاری میشد، در حال حاضر در بازه ۳۹۰ تا ۴۰۰هزار تومان به فروش میرسد. این کاهش قیمتها را میتوان نتیجه ورود تدریجی محصول تازه به بازار، بهبود وضعیت ذخایر و همچنین کاهش انتظارات تورمی در حوزه مواد غذایی دانست.
«پایان مرداد» آغاز دوره جدید قیمتگذاری
با توجه به برنامهریزیهای انجامشده و تقویم زراعی مناطق مختلف کشور، فصل برداشت حبوبات از نیمه دوم مرداد آغاز میشود. این دوره، همواره با افزایش عرضه در بازار و متعاقب آن، کاهش نرخها همراه بوده است. تحلیل شرایط موجود نیز حاکی از آن است که از پایان مرداد، بازار حبوبات وارد فاز تازهای از تعادل قیمتی خواهد شد. افزایش حجم محصول تازه و ورود آن به کانالهای توزیع، رقابت در بازار را افزایش خواهد داد و انتظار میرود قیمتها بهتدریج با شیبی ملایم کاهش یابند.
«واردات و تولید» ۲ بازوی تأمین بازار
براساس برآوردهای موجود، نیاز سالانه کشور به حبوبات حدود ۸۰۰هزار تن است. حدود دوسوم این نیاز از تولید داخلی تأمین میشود و یکسوم باقیمانده از طریق واردات به کشور وارد میشود، به همین دلیل تحولات بازار جهانی حبوبات، نرخ ارز و سیاستهای بازرگانی در تعیین قیمت نهایی این محصولات در داخل کشور نقش پررنگی ایفا میکنند، با این حال نقش تولید داخلی همچنان حیاتی است. هر ساله با آغاز فصل برداشت، بازار به ثبات نسبی میرسد و فشار از روی مصرفکننده برداشته میشود.
وضعیت سایر اقلام در بازار مواد غذایی
در کنار تحولات بازار حبوبات، سایر کالاهای اساسی نیز در بازار عمدهفروشی با ثبات نسبی همراه هستند. طبق بررسیهای میدانی، عرضه انواع برنج، روغن، شکر و چای نیز در وضعیت قابل قبولی قرار دارد و فعلاً نشانهای از کمبود یا نوسان شدید در این اقلام دیده نمیشود. با آغاز برداشت حبوبات و ورود محصول تازه به بازار، کاهش قیمتها دور از انتظار نیست. در حالی که بازار طی ماههای گذشته با افزایش قیمت و نوسان همراه بود، بهنظر میرسد پایان مرداد نقطه عطفی در بازگشت تعادل و کاهش فشار بر مصرفکننده باشد. استمرار این روند، منوط به مدیریت صحیح زنجیره تأمین، نظارت بر توزیع و حفظ تعادل میان صادرات و نیاز داخلی خواهد بود.