جوان آنلاین: خبر آمد رهبر و فرمانده کل هم، مثل هر سال مراسم دارد؛ آبی بود روی همه آتشها و همه گزافهگوییها و لات بازیها را خواباند. حالا همه ایران مشتاق حضور در مراسم انتهای خیابان فلسطین، است. بیت رهبری تا چند شب، بیشتر از هر زمان دیگری کانون توجه همه جهان است؛ پرمعناترین مجلس حسین (ع) پس از ۱۴ قرن. اصلاً این جنگ ۱۲ روزه، هیئات ما را پرمعنا کردهاست. سخنران ها، مداح ها، سینه زن ها، چای ریزها و همه هیئتی ها، امسال یک شور و حزن دیگری دارند. همبستگی ملی در هیئتهای ایرانی هم نمودار شدهاست. داغ کودکان و زنانی که بی گناه در حملات شمر زمانه، این صهیونهای حرملهای و کودک کش به ایران شهید شدهاند و پسران و دخترانی که یتیم شدهاند، عاشورای حسینی را برای همه ما عینیتر از همیشه کردهاست. خلاصه آنکه محرم امسال، رنگ و صفای دیگری دارد. همین محرمها و همین هیئتها و منطق پشت آنها، ایران اسلامی را پیروز کردهاست و خواهد کرد. تا باد این عزاداریهای دشمن شکن، شورافزا و پرمعنا.
رهبر معظم انقلاب اسلامی، امسال هم میزبان عزاداران حسینی است. خیلی ها، حتی خارج از ایران، منتظر شنیدن این خبر بودند. حالا چشم همه جهان به بیت رهبر انقلاب دوخته شدهاست. در ۱۲ روز جنگ، رژیم کودککش و امریکای جنایتکار، بی شرمانه دست به تهدید زدند و مضحکانه مدعی خروج رهبر انقلاب از بیت و پناه گرفتن شدند. حالا، اما فرمانده پرعزت کل قوا در ایران اسلامی، با میزبانی از عزاداران حسینی، به سیاق هر سال، گزافه گوییها و لات بازیهای غرب را خواباندهاست.
رؤسای قوا در هیئت
مسعود پزشکیان، رئیسجمهور اسلامی ایران و محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی یکشنبه شب، همزمان با شب چهارم محرم با حضور در هیئت ریحانهالحسین (ع) تهران و با مداحی سیدمجید بنیفاطمه به عزاداری پرداختند. همچنین رئیسجمهور شامگاه سهشنبه و در پنجمین شب دهه محرم، با حضور در هیئت مکتبالزهرا «س» همراه با عزاداران حسینی، مراسم سوگواری سالار شهیدان حضرت امامحسین (ع) را اقامه کرد و رئیس مجلس نیز در این شب در هیئت رایهالعباس همراه با عزاداران به سوگواری پرداخت. در شب هفتم محرم نیز رهبر معظم انقلاب مجلس سوگواری در بیت رهبری برگزار کردند.
پیام بعد از جنگ
فارغ از اینکه حضور رؤسای قوه مجریه و مقننه در هیئتهای عزاداری امام حسین (ع) نشاندهنده تحت کنترل بودن وضعیت امنیتی کشور است، این حضور در شرایط توقف جنگ بین ایران و رژیم صهیونیستی پیامهای مهمی را با خود به همراه دارد که به فلسفه عزاداری برای اباعبدالله الحسین (ع) باز میگردد و در چنین شرایطی میتواند تداعیکننده زمان شناسی برای مبارزه در مسیر امامحسین (ع) باشد، چراکه وقتی کشور چنین جنگی را با امریکا و صهیونیستها پشت سر گذاشته هر اقدامی توسط مقامات کشوری و لشکری میتواند به منزله ارسال پیامی به طرف مقابل نیز باشد. استاد شهید مرتضی مطهری دهها سال پیش در خصوص تداعی مبارزه امامحسین (ع) در هر دورهای از تاریخ و لزوم موقعیت شناسی افراد در زمان خود عنوان کردهبودند که «اگر حسینبن علی (ع) بود، میگفت اگر میخواهی برای من عزاداری کنی، برای من سینه و زنجیر بزنی، شعار امروز تو باید فلسطین باشد. شمر امروز موشه دایان است. شمر ۱۳۰۰ سال پیش مرد، شمر امروز را بشناس.» در حالی که میتوان میگفت طبیعتاً اگر استاد مطهری امروز میخواستند این بیانات را داشته باشند، شمر زمانه را نتانیاهو و ترامپ نام میبردند، میتوان حضور رئیسجمهور و رئیس مجلس شورای اسلامی در کنار ملت ایران در هیئت عزاداری امامحسین (ع) را حامل این پیام مهم برای دشمنان اسلام دانست که مردم این کشور همچون گذشته و در مسیر قیام امامحسین (ع) آماده مبارزه با کفر و ظلم است.
از دیرباز ملت مسلمان ایران و دیگر شیعیان در سراسر جهان در کنار عزاداریهای خود به سینه زنی و زنجیرزنی نیز مشغول بوده و هستند و در حالی که سینهزنی و زنجیرزنی به عنوان اقدامی برای اعلام آمادگی برای جانفشانی و یاری دین تعبیر شده، عملاً این عزاداران در حال اعلام این مطلب به دشمنان میباشند که هر چند عزادار نوه رسول خدا (س) و خاندان آن حضرت هستند، اما از سوی دیگر عزاداری فقط با سوگواری همراه نبوده و آمادهاند در این مسیر جانفشانی نیز انجام دهند.
زمان بندی اشتباه دشمنان
به نظر میرسد دشمنان در حالی که برای حمله به ایران زمانبندی مخصوص خود را دنبال میکردند، اما از مسئله محرم و همزمان شدن این حمله با آغاز عزاداریهای امام حسین (ع) به سادگی غافل شدهبودند. رسول جعفریان، پژوهشگر تاریخ اسلام، تشیع و ایران در خصوص اهمیت همزمانی محرم و جنگ امریکا و صهیونیستها با ایران اسلامی نوشته که «محرم و عاشورا، از نظر تحریک قدرت پنهان شیعی در حمایت از ایران، بسیار مهم است. باید از این فرصت استفاده کرد. این حمایت معنوی، چیزی است که اسرائیل و امریکا قدرت درک آن و عواقبش را ندارند. ایران نقطه کانونی امید شیعیان است و عاشورا، اتحاد و همسویی شیعیان را در حمایت از ایران در پی دارد.»
فارغ از اینکه دشمنان با حمله خود به کشور موجب افزایش چند برابری انسجام ملی ایرانیان شدند و دقیقاً تئوری آنها مبنی بر حمایت ایرانیان از اقدامات تهاجمی آنها با سرنگونی نظام به دلیل شورش از درون برعکس از کار درآمد و این حمله تبدیل به عاملی برای کنار گذاشتهشدن همه اختلافنظرها و جمعشدن حول مسئله دفاع از وطن شد، از سوی دیگر این حمله به ملت مسلمان ما که محبت اهل بیت در رگ و خون آنها جریان دارد نیز یک پیام واضح داشت که زمان انتقامگیری از شمر زمانه فرا رسیده و همین مسئله موجب شده نهتنها هیئتهای مذهبی در اقصی نقاط کشور رونق دو چندان بگیرند، بلکه بار دیگر هیئتها را تبدیل به مرکزی برای اعلام انزجار از امریکا و اسرائیل و همچنین اعلام آمادگی برای مبارزه با طاغوتیان زمان کردهاست و این کارکردی است که مساجد و هیئتها پس از انقلاب و مخصوصاً پس از جنگ آرام آرام از دست دادهبودند.
در حالی که کم نبودند مساجد و هیئتهایی که تلاش داشتند محیط مذهبی خود را از اتفاقات و تحولات روز دور نگه دارند و معتقد بودند وارد شدن مسائل روز به این فضا، موجب فاصله گرفتن از جو عزاداری شده و ممکن است از خلوص نیت هیئتها و دستههای عزاداری بکاهد، ولی امروز با یکدل شدن کل کشور حول محور وطن مشخص است که اعلام انزجار از امریکا و رژیم صهیونیستی دیگر چیزی نیست که قرار باشد در خصوص آن بهانههای مثل سیاسی شدن یا نشدن هیئت قابلپذیرش است و حتی خیلیها بعد از مدتها به هیئت آمدهاند تا به شکلی آمادگی خود را برای جهاد در راه اسلام و مخصوصاً جنگیدن با صهیونیستها اعلام کنند.
در این میان نشانههای عزاداری امسال نیز به شکل قابلتوجهی عوضشده و در شرایطی که پرچمها و پارچهنوشتههای مربوط به امامحسین شمای اصلی عزاداریهاست، اما از سوی دیگر به هر بهانهای پرچم ایران و تصاویر شهدای جنگ اخیر خودنمایی میکند و از سوی دیگر مداحیها نیز تغییرات مشهودی داشتهاند و مفهوم وطن و ایران به شکل زیبایی با سینه زنیها برای امامحسین (ع) عجین شدهاست.
عزاداری برای آرامش پس از جنگ
با وجود همه اینها البته عزاداریها برای امامحسین (ع) از سوی دیگر آرامش جامعه ایرانی نیز هست و جامعه ایرانی از گذشته با این نوع مراسمها روحیه جمعی خود را تقویت کرده و برای رویارویی با مشکلات آماده شدهاست. محسن ردادی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفت وگوی «جوان» در این خصوص با اشاره به اینکه ادامه رونق پیدا کردن مراسم عزاداری در این ایام به رغم وجود تهدیدات مدام اسرائیل و تنگناهای معیشتی و اقتصادی از زاویه دینی، ظلمستیزی و فلسفه قیام عاشورا قابلدیدن است، خاطرنشان کرد: ولی اگر بخواهیم از منظر اجتماعی به موضوع نگاه کنیم مناسکی مانند محرم و مراسم عزاداری و هیئت یکی از مناسکهایی و رسوم اجتماعی است که بسیار ریشه دار است و به این راحتی تعطیل نمیشود و مردم به دلیل اینکه مثلاً فلان هیئتشان صدسال است که ریشه دار است آن را ترک نمیکنند و خود این یکی از دلایل قوام جامعه ماست
وی ادامه داد: عامل دیگر این است که اتفاقاً در مواقع حساس و مواقعی که مردم تحت فشار، استرس و نگرانی قرار میگیرند، همین دور هم جمع شدن و با هم عزاداری کردن و با هم یک هدف مشترک را پیش بردن موجب میشود مردم یک آرامش و دلگرمی را تجربه کنند، بنابراین یک کارکرد اجتماعی خیلی قوی دارد که موجب میشود مردم احساس نیاز کنند، کما اینکه مثلاً در زمان کرونا مردم به مسجدها میرفتند و در زیارتگاهها حضور پیدا و دسته جمعی دعا میکردند و اینکه مردم از هم جدا شده بودند، بیشترین آسیب را به ذهنیت مردم میزد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تأکید بر اینکه اتفاقاً در مواقعی که جامعه تحت فشار قرار میگیرد و ممکن است نگرانی وجود داشتهباشد، افراد بیشتر نیاز دارند با هر بهانه و عنوانی کنار هم قرار بگیرند، ادامه داد: این احساس نیاز جامعه به کنار هم قرار گرفتن و دلگرم شدن به وجود یکدیگر از عوامل دیگر است.
وی خاطرنشان کرد: این دو عامل اساسی است که موجب میشود این رسم و رسوم ادامه پیدا کند و عامل قوت و قدرت و همچنین بقای این جامعه است تا از لحاظ اجتماعی این انسجام حفظ شود و تاب آوری جامعه افزایش پیدا کند.
وی در پایان افزود: اینکه جامعه در ایام محرم جامعه در کنار هم قرار میگیرد، موجب میشود یک نفسی بکشد و مقداری از استرسها را کم میکند، کما اینکه در ایام نوروز یا شب یلدا با هم بودن و با هم درد و شادی را تقسیم کردن نیز موجب میشود جامعه بتواند به زندگی عادی خودش ادامه دهد.