جوان آنلاین: یازدهم اسفندماه سال ۱۴۰۳ وزیر آموزش و پرورش حکم انتصاب محمدرضا فرحبخش ۳۵ ساله را به عنوان سرپرست اداره کل آموزش و پرورش استان کرمان صادر و اینک، یعنی کمتر از ۵۰ روز بعد از ابلاغ سرپرستی، وزیر، حکم مدیرکلی وی را امضا و ابلاغ کرد.
به گزارش ایرنا، روابط عمومی آموزش و پرورش استان کرمان امروز (یکشنبه - ۳۱ فروردین) - خبر ابلاغ مدیرکل آموزش و پرورش را درحالی اطلاع رسانی کرد که دیگر از آن واکنش‌های منفی یا انتقادی ابتدای انتصاب در اسفند سال گذشته به این جوانگرایی در استان، خبری نیست؛ بسیاری از کسانی که از سر دلسوزی منتقد انتصاب جوانی ۳۵ ساله در بزرگ‌ترین نهاد اجرایی و آموزشی کشور در استان بودند، وقتی عملکرد وی و ثبات مدیریتی موجود در این نهاد را دیدند، یا تغییر نظر داده‌اند یا حداقل انتقاد‌های آن روز را با آن شدت و حدت ندارند و امیدوار شده‌اند که میدان دادن به جوانان، که البته شایستگی و صلاحیت این مسئولیت‌های سنگین و خطیر را داشته باشند، می‌تواند کارگشا باشد.
فرحبخش که امروز ابلاغ مدیرکلی وی توسط وزیر رسانه‌ای شده، اینک در بین مدیران کل آموزش و پرورش حداقل در استان‌ها جوان‌ترین مدیرکل محسوب می‌شود؛ در تاریخ آموزش و پرورش استان نیز جوان‌ترین به شمار می‌رود و شاید اگر بررسی‌های دقیق انجام شود، جوان‌ترین مدیرکل آموزش و پرورش تاریخ ایران نیز باشد، زیرا برخی می‌گویند حتی اگر اوایل انقلاب با این شرایط سنی، انتصابی وجود داشته، اما بعد از آن در دهه‌های گذشته چنین تجربه‌ای را شاهد نبوده‌ایم؛ تجربه و انتخابی که وزیر آموزش و پرورش حاضر به پذیرش آن شده و در همین مدت نیز نتیجه و بازخورد مثبتی را گرفته که سبب شده سرپرستی را به مدیرکلی تغییر دهد و امید می‌رود این رویه جوانگرایی در دیگر اداره ها، استان‌ها و وزارتخانه‌ها نیز تسری یابد.
علیرضا کاظمی وزیر آموزش و پرورش دولت وفاق، البته در حکم خود خطاب به فرحبخش ضمن تاکید بر ضرورت تقویت روحیه وفاق ملی با جلب مشارکت و همفکری فرهنگیان، با اشاره به شعار «برای ایران، برای مدرسه» انتظاراتش را نیز آورده است که شامل موارد زیر می‌شود: «تامین عدالت و نصیب برابر آموزشی برای دانش آموزان، ارتقای کیفیت آموزش در مدارس دولتی، ارتقای کیفیت آموزش نیروی انسانی و توانمندسازی معلمان و مدیران مدارس، ارتقای کیفیت کالبدی، تجهیزات و فناوری‌های آموزشی مدارس دولتی، صیانت از معلمان، دانشجو-معلمان، دانش آموزان و حریم فضاهای آموزشی مدارس، تقویت ساز و کار‌های مشارکت عمومی، خیران و بخش غیردولتی، تقویت آموزش و پرورش استان به عنوان رکن اساسی پیشرفت در سطح ملی و استانی، ترویج نگاه مطلوب به جایگاه مدارس در پیشگیری و مقابله با آسیب‌های اجتماعی، توسعه و تعمیق برنامه‌های درسی، تقویت و البته توسعه فعالیت‌های آموزشی، فرهنگی و پرورشی مبتنی بر فناوری‌های نوین و هوش مصنوعی.
فرحبخش باوجود جوانی، البته فاقد تجربه و رزومه کاری مناسب این مسئولیت نبوده است؛ وی از همان مدت ورود به آموزش و پرورش فرصت طی مسئولیت‌های مختلف را داشته و تجربه اندوخته را با تیزهوشی و ویژگی‌های شخصیتی خود درهم آمیخته و اینک توانسته مسئولیتی سنگین را تصدی کند؛ وی قبل از این مسئولیت، معاونت اداره کل نوسازی مدارس استان را تجربه کرده و آنطور که گفته می‌شود، تجربه حضور در همه مناطق و مدارس از کم برخوردار تا مناطق شهری را در جای جای استان داشته و شناخت واقعی و خوبی از معلمان، دانش آموزان و شرایط آموزشی استان و کشور دارد. از جمله دیگر سوابق او می‌توان به مشاور مدیرکل آموزش و پرورش کرمان، کارشناس و کارشناس مسئول حقوقی و همچنین کارشناس مدارس غیر دولتی اداره کل نیز اشاره کرد.
وی کارشناسی و کارشناسی ارشد شیمی و نیز کارشناسی حقوق دارد و وقتی پای صحبت وی می‌نشینیم، زاویه دید اجتماعی مناسبی نسبت به پدیده ها، و البته دغدغه‌های جدی برای ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش در سطح استان دارد.
نمود‌های تجربه در کمتر از دوماه
البته هنوز فعالیت مدیرکل جوان در استان کرمان به دو ماه نرسیده، اما در همین مدت، آنطور که از شرایط این نهاد آموزشی بر می‌آید و رصد خبر‌های مربوط به فعالیت‌ها و تصمیم‌های وی گویاست، به نظر می‌رسد که ناظران بالادستی نمره قابل قبولی به وی داده‌اند که توانسته حکم مدیرکلی را در همین مدت از وزیر بگیرد.
غیر از بهره گیری از ظرفیت همه نخبگان فرهنگی و صاحبنظران برای تدوین طرح مدرسه برفراز در استان کرمان، وی مدت زمان زیادی از شبانه روز را صرف این مسئولیت کرده و پاسخگویی کرده و در ارتباط و پاسخ به به ارباب رجوع نیز از شیوه‌های خاص و مرسوم، بهره گرفته است؛ به طور مثال روزنوشت‌هایی را راه اندازی کرده که هم خیلی بازخورد و مخاطب داشته و هم ذیل همین نوشته ها، مطالب و نقطه نظرات زیادی را جمع آوری کرده و نشان می‌دهد در ارتباط با مخاطبان خود و سنجش افکار جامعه هدف خود توانسته مسیری مناسب را جلو برود.
اشراف به ساخت فضاهای آموزشی به واسطه مسئولیت‌های قبلی، نحوه جلب مشارکت‌های مردمی و شناخت کامل از خیران از جمله دیگر ویژگی‌های این مدیر جوان شمرده می‌شود که می‌تواند در این مسئولیت نیز به کارش بیاید.
مدرسه برفراز
اطرافیان مدیرکل جوان می‌گویند وی از همان روز‌های نخست شروع به کار، شعار «مدرسه برفراز، مشارکت جویی و بهره وری منابع» را در دستور کار قرار داد و بر همین مبنا، در بخش‌های مختلف فعالیت‌ها را شروع به سازماندهی کرد.
با آنکه در ماه آخر سال مسئولیت گرفت، همه ظرفیت‌ها را برای تامین منابع مالی و پرداخت به فرهنگیان بسیج کرد و موفق شد این مهم را بدون مشکل و کمترین تلاطم پشت سر بگذارد.
خبر‌های دیدار‌های وی در همین مدت با مدیران صنعتی و معدنی کشور و استان نشانگر ساختارشکنی و تصمیم‌های خلاقانه وی برای جلب مشارکت بوده تا ضمن جلب کمک در احداث مدرسه و رفع مشکلات آموزشی، در هدایت کمک‌های بیرونی برای بخش‌های مختلف نیز بتواند گام‌هایی بردارد و در تنوع‌بخشی به آموزش‌ها به‌ویژه برای سرفصل‌های فنی نیز از ظرفیت این معادن و صنایع استفاده مناسب ببرد.
با انگیزه مضاعف و تخصص
در نخستین جلسه‌ای که نگارنده با وی در مورد نحوه توسعه همکاری‌ها و تقویت فعالیت‌های رسانه‌ای داشت، وی را جوانی کاملا مسلط و با برنامه شناخت به طوری که بنای ارتباط مستمر و سازنده با رسانه‌ها را - البته نه برای تبلیغ شخص خودش- بلکه بهره گیری از ظرفیت رسانه در حل مشکلات نظام آموزشی و نیز ترویج فرهنگ سازی لازم، در دستور کار دارد و این می‌تواند به نقطه قوت یک مجموعه و استان تبدیل شود.
دغدغه وی برای اصلاح برخی رویه‌های ته‌نشین‌شده که راه به جایی نخواهد برد، کسب بیشترین بهره وری از بضاعت موجود نیروی انسانی و نیز امکانات در اختیار، برقراری ارتباط مستمر و سازنده با جامعه هدف برای پویاسازی فضا و جلب مشارکت آنان در مدیریت، همچنین کمک به توانمندسازی مدارس و اتکا به مدرسه به عنوان نقطه مهم توسعه آموزشی، از جمله دیگر مواردی است که در کلام و رفتار‌های مدیریتی وی نمایان بوده است.
وی که از نظر جنبه‌های شخصیتی نیز از نبوغ و ویژگی‌های خاصی برخوردار است، می‌گوید تلاش دارد با توسعه ارتباطات درون سازمانی و برون سازمانی، هم در شناخت استعداد‌ها و شایسته گزینی موفق عمل کند و هم ظرفیت سایر ادارات در مسیر تحقق اولویت‌های آموزشی در استان موفقیت‌ها را به منصه ظهور برساند؛ حلقه مفقوده‌ای که شاید با رفع آن، بسیاری از موانع موجود برطرف شود.
در پاسخ به خبرنگار ایرنا مبنی بر اینکه با وضعیت موجود و ساختار‌های اداری و مدیریتی کشور، آیا امکان تحول آموزشی به شکلی که مثلا بهترین معلمان را در پایه‌های اول و دوم ابتدایی بگمارید را دارید، صراحتا و با اعتماد به نفس کامل گفت، آری و راه‌های عملیاتی شدن را نیز مطرح کرد و نشان داد که خیلی از راه‌هایی که باید رفت را باید در این مسیر طی کرد و عزم جرم برای آن وجود دارد.
دغدغه تفاوت بین نسلی.
اما صرفنظر از همه این ویژگی‌ها که تاکنون مشاهده شده و می‌تواند مایه امیدواری برای آینده نیز باشد، دغدغه حل مشکل تفاوت بین نسلی از جمله مسائلی است که با حضور مدیران جوان به ویژه در آموزش و پرورش می‌توان انتظار حل آنها را داشت.
وقتی مدیرکل به عنوان عالی‌ترین مسئول دولتی در نهاد آموزش و پرورش با ۳۵ سال سن به راحتی می‌تواند با دانش آموزان و نیز نومعلمان ارتباط بگیرد، این یعنی اینکه در مسیر هدایت و فعالیت این جامعه هدف، می‌توان انتظار و توقعات بسیار بیشتری را داشت تا با موانع کمتری طی طریق کنند.
همه نیک می‌دانیم که اینک با نسل‌های آلفا و زد در جامعه مواجهیم؛ نسل‌هایی که تفاوت‌های بسیاری با نسل‌های قبل دارند و نحوه برقراری ارتباط با آنها از یکسو و زمینه سازی برای ایفای نقش آنان از سوی دیگر، از دغدغه‌های مهم به شمار می‌رود و انتظار است که با به کارگیری مدیران جوان در مسئولیت‌های حساس و میدان دادن به آنان، بتوان در این رهگذر نیز راه‌های میان بر را رفت و زودتر به نتیجه رسید و در کل، شاهد کاهش آسیب‌های اجتماعی و نیز بهره‌وری بیشتر نیز باشیم.
همچنین سال هاست بسیاری از دلسوزان در این سرزمین، فریاد برآورده‌اند که تا میدان به جوانان در مسئولیت‌های مهم و کلیدی ندهید، این جوانان نمی‌توانند مانند جوانان همین سرزمین در دوران دفاع مقدس، خودشان را نشان دهند که اگر این نبود، شاهد چنین نسلی با فاصله با سایر نسل‌ها نبودیم.
می‌گویند بگذاریم فرصت آزمون و خطای این جوانان- البته با لحاظ شرایط صلاحیت و شایستگی آنان- ادا و این جوانان خود را اثبات کنندو در پشت سر آنان، از تجربه و دانش بزرگتر‌ها نیز استفاده و این جوانان در مسیر موفقیت هدایت شوند؛ و امید که با ادامه این مسیر که در آموزش و پرورش استان کرمان تجربه شده، در دیگر سازمان‌ها نیز بتوان نسبت به آینده مدیریتی کشور، امیدوارتر شد.
البته در استان کرمان تمرکز بر جوان گرایی در دیگر انتصاب‌های استاندار نیز مشهود است و انتظار می‌رود حال که دولت وفاق با تاکید بر جوان گرایی و نیز میدان دادن بیشتر به بانوان در مدیریت، افق‌های بیشتری را در این عرصه گشوده، این مسیر با شدت و کیفیت بهتری ادامه یابد و جامعه نیز در نهایت منتفع شود.
