جوان آنلاین: محمد ابراهیم لاریجانی کارشناس ارشد گردشگری با گرایش بازاریابی، از فعالان حوزه گردشگری است و سال‌هاست تجربه فعالیت در این زمینه را دارد. وی در گفتگو با جوان می‌گوید لازم است برنامه‌ریزان، مقاصد گردشگری نزدیک و قابل دسترس دیگری مثل قم، زنجان، همدان، سمنان و کاشان را معرفی کنند که اتفاقاً به مراتب جاذبه‌های زیباتری نسبت به شمال دارند. متن گفتگو با وی در ادامه می‌آید.
سفر چه فایده‌ای دارد؟
سفر یک مقوله لازم در زندگی است تا از استرس زندگی ماشینی و خستگی‌ها فرار کنیم. یکی از تفریحات مفید همین سفر است. در زندگی امروزی برای پر کردن اوقات فراغت سفر را می‌توان انتخاب کرد. سفر انبساط خاطر در خانواده ایجاد می‌کند و بعد از این مرحله ما سفر‌های آموزشی، پژوهشی، درمانی و علمی را داریم که دستاوردی فراتر از استراحت و سرگرمی دارد. یکی از شاخه‌های مهم گردشگری، سفر‌های آموزشی و تجربی است. ما انواع گردشگری از جمله تجاری، سلامت و درمانی و غذا داریم. در گردشگری از یک مکان به مکان دیگر سفر می‌کنیم و تجارب جدید می‌آموزیم. در سفر و گردشگری به دلیل جا‌به‌جایی از یک نقطه به نقطه دیگر، هر کدام از نقطه‌ها و مسیرها، مملو از تفاوت‌های تجربی و آموزشی است.
آیا گردشگری و سفر رفتن به یک معناست؟
سفر با گردشگری فرق دارد. سفر از یک مبدأ به مقصد است در حالی‌که در گردشگری برای رفتن از یک مبدأ به مقصد در طول مسیر و درون مقصد می‌توان از انواع جاذبه‌ها دیدن کرد و اقامت داشت. از غذای منطقه خورد و با رفتن به بازار‌های محلی خرید و هزینه کرد. به هتل و اقامتگاه رفت و از راهنمایان استفاده کرد. ما متأسفانه سفر زیاد داریم، اما گردشگری نداریم. شلوغی جاده شمال یعنی سفر که هیچ خاصیتی ندارد حتی به دلیل بار ترافیکی التیام روحی هم ندارد و در نهایت تنها و تنها طبیعت آسیب می‌خورد. بخشی از این موضوع به مدیران و برنامه‌ریزان صنعت گردشگری برمی‌گردد که باید از سفر در راستای گردشگری استفاده کنند.
چرا مردم ما اغلب برای سفر رفتن شمال را انتخاب می‌کنند و نقاط دیگر و سایر موضوعات مثل دیدن غار و کویر را انتخاب نمی‌کنند؟
این موضوع یکی از مواردی بوده که متولیان بحث گردشگری باید به آن بپردازند. شما چه میزان اطلاع‌رسانی در مورد نقاط مختلف کشور می‌بینید؟ مردم به شمال می‌روند، چون اطمینان دارند در هر ساعتی از شبانه‌روز شهر و خانه‌ها میزبان آن‌ها خواهد بود. رستوران‌ها باز و فضا برای پذیرایی مهیاست، اما شاید همین گردشگر حاضر نباشد همان زمان چهار ساعت را بگذارد و به قم، همدان، سمنان، قزوین و روستا‌های اطراف تهران برود، چراکه اطلاعات ندارد و اساساً نه می‌داند و نه می‌شناسد و از میهمان نوازی مردم آن شهر خبر ندارد. مردم ما مطمئن نیستند در سفر به نقاط دیگر اقامتگاه پیدا خواهند کرد یا خیر؟!
اطلاع رسانی در جامعه ما ضعیف است و البته که مردم سایر شهر‌ها هم باید میزبانی را انجام دهند. مردم به شمال می‌روند، چراکه اگر هتل گران و شلوغ باشد یک ویلا یا یک اتاق را اجاره می‌کنند. مردم شمال اتاق خود را هم به مسافر می‌دهند، در حالی‌که در بسیاری از استان‌ها این اتفاق نمی‌افتد یا اگر هم بیفتد کانون‌های جمعیتی از آن مطلع نیستند. اطلاع‌رسانی در این حوزه و معرفی و آموزش در شهر‌های بزرگ مثل تهران بسیار مهم است. در حال حاضر فشار زیادی روی استان‌های شمالی به دلیل حجم زیاد جمعیت است. جامعه محلی به دلیل ازدحام با کمبود‌های مختلف غذایی و حتی سوختی همراه می‌شود و حتی طبیعت هم آسیب می‌بیند. لازم است برنامه‌ریزان مقاصد گردشگری دیگری مثل قم، زنجان، همدان، سمنان و کاشان را معرفی کنند که اتفاقاً به مراتب جاذبه‌های زیباتری هم نسبت به شمال دارند. به دلیل عدم اطلاع رسانی و شناخت نادرست، مردم کمتر به این نقاط می‌روند. امکانات و جاذبه‌هایی که در تفرش، خوانسار، گلپایگان، محلات، تاکستان، قزوین، سمنان، شهمیرزاد و روستا‌های اطراف قم است کمتر از شمال نیست و صرفاً یک دریا تفاوت دارد. این شهر‌ها باید جاذبه‌های گردشگری خود را معرفی کنند. یکی دیگر از روش‌ها رویداد‌سازی است مثل جشنواره‌ها، مسابقات و بازی‌های بومی محلی. بدین معنا که برنامه‌ای خاص برگزار شود تا گردشگر انگیزه سفر داشته باشد و سرگرم شود. شمال کشور همیشه بازارچه محلی، دریا، کنسرت و رویداد‌های مختلف دارد. همین رویداد‌ها و جذابیت‌ها را باید در سایر نقاط هم ایجاد کرد. یکی دیگر از مشکلات شمال کشور خانه دومی‌ها هستند. افرادی که از کلانشهر‌ها به خصوص تهران ییلاق خود را شمال قرار دادند. مدل مازندران را باید در شهر‌های دیگر و حتی ساخت و ساز انجام داد. برخی نقاط مثل شهمیرزاد یا اطراف قزوین چنین ظرفیتی دارد.
با همه مشکلات و معضلات موجود مردم چه کنند و اگر کسی شرایط مطلوب دارد چگونه باید گردشگر شود؟
به مردم نمی‌توان خرده و ایراد گرفت. مردم فضای شمال را مناسب‌تر از سایر نقاط می‌دانند. طرف صحبت باید مسئولان باشد. راهی جز جذب گردشگر به شهر‌ها نداریم تا رونق اقتصادی داشته باشیم. مسئولان باید در جذب گردشگر با هم مسابقه دهند و از آثار منفی احتمالی حضور گردشگر نترسند.
سرمایه گذاری در حوزه گردشگری ناکافی، کم کیفیت و بعضا در نقاط نادرست و بدون توجیه کافی صورت می گیرد و سیاستها و مواضع به شدت مخرب موجب عدم اقبال داخل و فرار گردشگران به مقاصد خارجی می شود. 
